Ян Пётр Норблін

Жан-П'ер Норблен дэ ла Гурдэн
фр.: Jean-Pierre Norblin de La Gourdaine
Аўтапартрэт
Імя пры нараджэнні	Jean-Pierre Norblin de la Gourdaine
Дата нараджэння	15 ліпеня 1745(1745-07-15)[1][2]^[…]
Месца нараджэння	Мізі-сюр-Іён^[d], дэпартамент Сена і Марна, рэгіён Іль-дэ-Франс, Метраполія Францыі, Францыя
Дата смерці	23 лютага 1830(1830-02-23)[1][2]^[…] (84 гады)
Месца смерці	Парыж, Парыж^[d], рэгіён Іль-дэ-Франс, Метраполія Францыі, Францыя
Грамадзянства	Францыя[3]  Расійская імперыя Рэч Паспалітая
Дзеці	Aleksander Jan Konstanty Norblin^[d], Louis-Pierre Norblin^[d] і Sébastien Norblin^[d]
Род дзейнасці	мастак, карыкатурыст, настаўнік, гравёр, графік, рысавальнік, дзеяч выяўленчага мастацтва
Жанр	мастак, графік
Вучоба	Каралеўская акадэмія жывапісу і скульптуры École royale des élèves protégés^[d] Французская акадэмія ў Рыме (1830)[4]
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Ян Пётр Норблін (фр.: Jean-Pierre Norblin de la Gourdaine; 15 чэрвеня 1745, Сена і Марна, паводле іншых звестак 1 ліпеня 1745, Шампань^[5] — 23 лютага 1830, Парыж) — польскі мастак французскага паходжання; жывапісец, графік, гравёр і карыкатурыст, адзін са стваральнікаў жанравага жывапісу ў Рэчы Паспалітай і адзін з найвыбітнейшых мастакоў эпохі Станіслава Аўгуста.

Бацька мастака Себасцьена Луі Гіём Норблена  (польск.), віяланчэліста Луі П'ера Мартэна Норблена  (руск.), польскага бранзаўшчыка Аляксандра Яна Канстанты Норбліна  (фр.).

Біяграфія

«Польскі шляхціч»

• 1745 г. — нарадзіўся ў Мізі-сюр-Іон (Францыя). Вучыўся ў Дрэздэне ў Франчэска Казановы, дзе пазнаёміўся з Адамам Казімірам Чартарыйскім.
• 1774 г. — прыяжджае ў Рэч Паспалітую, дзе становіцца каралеўскім прыдворным мастаком. Сёлета засноўвае мастацкую школу, якая дзейнічала да 1804.
• 1804 г. — вярнуўся ў Францыю.
• 1830 г. — памёр у Парыжы.

Школа жывапісу

Школа значна ўплывала на развіццё жывапісу Рэчы Паспалітай XVIII ст. У ёй вучыліся такія мастакі, як Ян Рустэм і Міхал Плоньскі.

Творчасць

На заказ Чартарыйскіх, Норблін маляваў партрэты, пейзажы і гістарычныя сцэны, але найбольшае значэнне маюць яго замалёўкі жыцця польскіх мястэчак XVIII ст.: вобразы павятовай шляхты, яўрэяў, сялян. Таксама Норблін быў сведкам лёсавызначальных падзей гісторыі Рэчы Паспалітай — Чатырохгадовага Сейма і паўстання 1794 г. Творы пра гэты перыяд — «Павешанне здраднікаў», «Касінеры пад Рацлавіцамі», «Прыняцце Канстытуцыі 3 мая» — маюць вялікае гістарычнае значэнне.

• 
  «Галантнае свята»
• 
  «Рынак на Празе»
• 
  «Штурм расійскага пасольства»
• 
  «Пакаранне смерцю здраднікаў»

Зноскі

1. Jean-Pierre Norblin de la Gourdaine
   <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q17299517"></a>
2. Jean Pierre Norblin de La Gourdaine // Benezit Dictionary of Artists — OUP, 2006. — ISBN 978-0-19-977378-7 Праверана 9 кастрычніка 2017.
   <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q217595"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q24255573"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1547776"></a>
3. artist list of the National Museum of Sweden — 2016.
   <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q16323066"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q22681075"></a>
4. AGORHA — 2009. Праверана 1 красавіка 2019.
   <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q21994367"></a>
5. Норблен Жан Пьер (руск.)

Спасылкі

• На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Ян Пётр Норблін
• Біяграфія Архівавана 22 мая 2006.
• Норблен-де-ла-Гурден // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.) (руск.). — СПб., 1890—1907.
• Норблен-дэ-ла-Гурдэн у Воўчыне