Henoadvezh krenn ar maen

Eilaozer eus La Quina e Mirdi Toulouse

Oadvezhioù ragistorel Holosen   La Tène   Kentistor   Hallstatt Oadvezh an houarn   Diwezh Oadvezh an arem     Krennoadvezh an arem   Henoadvezh an arem Oadvezh an arem     Kalkoliteg       Nevezoadvezh ar maen Ragistor Krennoadvezh ar maen / Epipal. Pleistosen     Henoadvezh diwezhañ ar maen       Henoadvezh krenn ar maen     Henoadvezh koshañ ar maen   Henoadvezh ar maen Oadvezh ar maen

Henoadvezh krenn ar maen zo ur prantad eus ar ragistor a zeu goude Henoadvezh koshañ ar maen ha goude Henoadvezh diwezhañ ar maen. En Europa e krogas war-dro 300 000 vloaz a-raok hiziv (pazenn 8 ar gronologiezh isotopek), gant skignadur an hentenn Levallois dre holl, hag e echuas war-dro 30 000 vloaz gant steuzidigezh Den Neandertal ha donedigezh Homo sapiens) en Europa eus ar Reter-Nesañ.

Hin

Kalz kemmoù zo bet en amzer-se avat hervez lodennoù ar bed. Bout e oa bet e-pad henoadvezh krenn ar maen, lec’hiet er Pleistosen, neueunnadurioù bras an hin get marevezhioù ar skorn (skornvezhioù) ha marevezhioù etreskornvezhel. Annezidi Europa an amzer-hont, da lâret eo tud Neandertal, o doa anavet hinadoù kerreizh ha yen. Izeloc’h e oa live ar morioù.

Poblañs

Poblet e oa Europa gant Den Neandertal betek diwezh ar prantad. Bleuniañ a reas spesad Homo neanderthalensis, pe Den Neandertal e-pad an oadvezh-se, etre 300 000 ha 30 000 vloaz zo, hag anadiñ a reas ar c'hentañ Hominidae dezho un anatomiezh vodern war-dro 195 000 vloaz zo. C'hoarvez a reas diforc'hadur filogenetek Homo sapiens d'ar mare-se, gant Eva vitokondrek war-dro 150 000 vloaz zo, hag Adam gromozomek war-dro 90 000 vloaz zo, hervez damkaniezh an orin unan^[1] Ouzhpenn-se hervez damkaniezh an orin afrikan, Homo sapiens a vefe kroget da zivroañ er-maez eus Afrika e-pad Henoadvezh krenn ar maen war-dro 100 000 pe 70 000 vloaz zo hag a gomañsas sa gemer lec'h ar spesadoù Homo all a oa a-raok evel Den Neanderthal hag Homo erectus.^[2].

Sevenadurioù henijinerezh ar vein

Daou sevenadur a henijinerezh ar vein zo bet re tud Neandertal e-pad Henoadvezh krenn ar maen: hani Moustier hag hani Châtelperron.

Notennoù

1. Anthropology, Miller Barbra, Bernard Wood, Andrew Balansky, Julio Mercader, Melissa Panger, Allyn and Bacon, Boston Massachusetts, 2006, ISBN 0205320244, p 768
2. Origins of Modern Humans: Multiregional or Out of Africa? gant Donald Johanson