Karnag

Arabat eo droukveskañ gant Karnak.

Karnag
Ar vourc'h, gwelet eus Krugell Sant-Mikael
Anv gallek (ofisiel)	Carnac
Bro istorel	Bro-Gwened
Melestradurezh
Departamant	Mor-Bihan
Arondisamant	an Oriant
Kanton	Kiberen
Kod kumun	56034
Kod post	56340
Maer Amzer gefridi	Olivier Lepick 2014-2026
Etrekumuniezh	An Alre Kiberen Douar Atlantel
Bro velestradurel	Bro an Alre
Lec'hienn Web	(fr) carnac.fr
Poblañsouriezh
Poblañs	4 215 ann. (2022)[1]
Stankter	129 ann./km²
Douaroniezh
Daveennoù lec'hiañ	47° 35′ 05″ Norzh 3° 04′ 46″ Kornôg / 47.5847, -3.0794
Uhelderioù	kreiz-kêr : 16 m bihanañ 0 m — brasañ 45 m
Gorread	32,71 km²
Karnag
kemmañ

Karnag a zo ur gumun eus Breizh e Kanton Kiberen e departamant ar Mor-Bihan hag e Bro-Gwened.

Douaroniezh

Kumunioù amezek

	An Ardeven	Pleñver	Krac'h, Stêr Krac'h
	Plouharnel	N	An Drinded-Karnag
		K    Karnag    R
		S
	Meurvor Atlantel, Sant-Pêr-Kiberen	Meurvor Atlantel	Meurvor Atlantel

Anv

• Erwan Vallerie ː Carnac, 1387^[2]

Gerdarzh

• Dauzat & Rostaing ː diouzh keltieg ha kent keltieg karn-, diouzh kent indez-europeg kar-, maen, roc'hell (keltieg cairn = bern maen)
• Hervé Abalain ː karn = bern maen^[3]

Ardamezioù

« En glazur e sourin en gul karget gant c'hwec'h peulven en aour, heuliet ouzh kab gant ur skeudenn heol en aour hag ouzh beg gant ul lestr en gul greet ha flammet en argant » Aozer: Loïc Ermoy. Degemeret gant ar gumun e 1974[4].

Istor

Dispac'h Gall

• Melestradurezh: krouet e voe ar gumun e 1790. Gant al lezenn eus an 23 a viz Eost 1790 e voe lakaet e kanton Lokmaria-Kaer; e Bann an Alre e oa; diskaret e voe kanton Lokmaria-Kaer e 1801 ha lakaet Karnag e kanton Kiberen e 1801 gant al lezenn eus an 8 pluviôse an IX (28 a viz Genver 1801), dezhi an titl loi portant réduction du nombre de justices de paix; lakaet e voe Karnag en Arondisamant an Oriant bet krouet e 1800^[5],[6].

XIX^vet kantved

• Krouet e voe kumun An Drinded-Karnag d'an 9 a viz Meurzh 1864 diwar ul lodenn eus kumun Karnag^[7].
• Brezel 1870-1871: mervel a reas 12 gwaz eus ar gumun abalamour d'ar brezel^[8].

XX^vet kantved

Brezel-bed kentañ

• Mervel a reas 156 gwaz eus ar gumun abalamour d'ar brezel, eleze 4,77% ag ar boblañs hervez an niveradeg bet graet e 1911^[9].
• Ur c'hamp-bac'h a voe digoret er gumun e 1914 evit derc'hel enbroidi eus ar stadoù o stourm ouzh Bro-C'hall ennañ^{[10],[11],[12]}.

Maroko

• Mervel a reas ur soudard eus ar gumun e 1919.

Eil brezel-bed

• Mervel a reas 41 den abalamour d'ar brezel^[13].

Brezelioù didrevadennañ

Brezel Indez-Sina

• Mervel a reas daou vilour er Viêtnam^[14].

Brezel Aljeria

• Mervel a reas tri milour^[15].

Brezhoneg

Panell degemer divyezhek.

Ya d'ar brezhoneg

• D’an 28 a viz Ebrel 2006 e oa bet votet ar garta Ya d'ar brezhoneg gant kuzul-kêr ar gumun.
• D'an 30 a viz Mezheven 2006 e oa bet roet d'ar gumun al label Ya d'ar brezhoneg live 1.

Deskadurezh

• Klasoù divyezhek a zo eno abaoe 1992.
• E distro-skol 2024 e oa 37 skoliad enskrivet er c'hlasoù divyezhek (14,6 % eus skolidi ar gumun evit a sell ouzh ar c'hentañ derez)^[16].

Monumantoù ha traoù heverk

• 
  Peulvanoù.
• 
  Krugell Mikael.
• 
  Krugell Mikael.
• 
  Ar c’halvar.

• Steudadoù Karnag, meurvein.
• Krugell-vez, chapel Sant Mikael ha kalvar.

• 
  An iliz katolik.

• Iliz katolik Sant Korneli.

• 
  Ar chapel.
• 
  Ar feunteun.
• 
  Ar blakenn.

• Chapel Sant Koulman hag he feunteun.
• Plakenn ar re varv (1914-1918) er chapel.

• 
  Ar chapel.

• Chapel Sant Albin.
• Monumant ar re varv er vered, luc’hskeudenn ha kartenn-bost^[17].

Poblañs

Emdroadur ar boblañs abaoe 1962

Niver a annezidi

Melestradurezh

Tud

Tud bet ganet eno

• Eugène Guillevic, barzh, e 1907.
• Alphonse Rio, politikour, senedour ha den-stad, d'an 28 a viz Here 1873^[18].

Tud marvet eno

• Arthur de Salins, jeneral ha penn-skout, e 1936.

Ardamezeg ar familhoù

d'Auray, aotrounez Beaumer

Gwezboellek (neuz all talbennanek) etre aour ha glazur[19]

Gevelliñ

• La Clusaz (Savoia) abaoe 1988
• Illertissen (Alamagn) abaoe 1974^[20]

Liammoù diavaez

Commons

Muioc'h a restroù diwar-benn

Karnag

a vo kavet e Wikimedia Commons.

• (br) Karnag war lec'hienn Geobreizh
• (fr) L'Ouest en mémoire (Ina) - Maen Hir Karnag 1970
• (fr) Lec'hienn ofisiel an ti-kêr

Levrlennadur

• Xavier Dubois, Histoire de Carnac et de la Trinité-sur-mer, Carnac, Ed. du Menhir, 2010 (ISBN 978-2-919403-00-4).

Notennoù ha daveoù

1. Roadennoù ofisiel e lec'hienn an EBSSA
2. (br) Erwan Vallerie : Diazezoù studi istorel an anvioù-parrez. Corpus. An Here. 1995
3. (fr) Hervé Abalain : Les noms de lieux bretons. Les Universels Gisserot. 2000
4. (fr) Michel Froger & Michel Pressensé : Armorial des communes du Morbihan. 1999.
5. (fr) Robert Bouvier, Bernard Le Montagner, Alain Revoy ha Dominique Reynaud, Histoire de la Poste dans le Morbihan, Embannadurioù Liv'Editions, Ar Faoued, 2006, pajenn 66
6. (fr) Cassini - EHESS - Karnag - Fichenn ar gumun
7. (fr) Robert Bouvier, Bernard Le Montagner, Alain Revoy ha Dominique Reynaud, Histoire de la Poste dans le Morbihan, Embannadurioù Liv'Editions, Ar Faoued, 2006, pajenn 14
8. (fr) memorialgenweb - Monumant ar re varv
9. (fr) Memorial Genweb
10. diwar ar raktres bet graet gant ar gouarnamant gall e 1913,(fr) Jean-Claude Farcy, Les camps de concentration français de la première guerre mondiale (1914-1920), Pariz, Anthropos Economica, 1995
11. kalz anezhe a oa fichennaouet er c'harnedoù "A" (dilezet e oa bet hemañ e 1909), pe "B"
12. (fr) 1914 - 1918 - Des champs aux tranchées, Liv'Editions, Ar Faoued, 1998, pajenn 135
13. (fr) Memorialgenweb - Monumant ar re varv
14. (fr) Memorialgenweb - Monumant ar re varv
15. (fr) Memorialgenweb - Monumant ar re varv
16. (br) Distro-skol ar c’helenn divyezhek
17. (fr) Memorial Genweb
18. (fr) Annik Le Guen, Le Morbihan sous le Gouvernement de Vichy, Miz Kerzu 1993
19. (fr) Pol Potier de Courcy : Nobiliaire et armorial de Bretagne. Adembannadur Editions des Régionalismes. Cressé. 2011/2014
20. (fr) Lec'hienn an ti-kêr