Émile Souvestre
Émile Souvestre, ganet e Montroulez d'ar 15 a viz Ebrel 1806, ha marvet e Montmorency (Bro-C'hall) d'ar 5 a viz Gouhere 1854 a oa ur skrivagner breizhat.
E vuhez
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]Eus Iwerzhon e oa deuet e hendadoù da chom da Vreizh war-dro 1690. Skoliet e voe e Pondivi ha neuze ez eas da Skol-Veur ar Gwir da Roazhon. En em dreiñ a reas war-zu al lennegezh goude bezañ bet ur pennad oc'h ober skol. Troet-bras e oa gant Breizh hag he sevenadur, gant ar bobl hag ar reizh.
Romantoù war zanvez Breizh a skrivas e galleg: "Klasker-bara Sant Roc'h", "Ar Vretoned diwezhañ", "Ur prederour dindan an doenn", "Eñvorennoù un "divragoù" breizhat"...
E meur a gelaouenn e skrivas, sevel a reas kontadennoù "An oaled vreizhat", pezhioù-c'hoari farsus, reuzc'hoarioù.
Kazeg a reas war dachenn ar politikerezh e 1848 pa glaskas mont da gannad.
Dont a reas da vezañ kelenner e skol mererezh Pariz. Reiñ a reas kentelioù noz digoust evit ar vicherourien. E 1853 ez eas da Helvetia da ober kemend-all.
Mervel a reas d'an 8 a viz Gouhere 1854 e Montmorency.
Oberennoù
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]Lakaet e brezhoneg
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]- Ar garrek toul, troet gant Goulven Morvan diwar La roche percée, embannet war Feiz ha Breiz e 1869, pp. 53-55 ha 61-62.
- Tro Gwilherm Postig, danevell tennet eus "Le Foyer breton", lakaet e brezhoneg gant Herve Seubil gKernaudour, 1984[1]
- An den tort hag ar Gorriganed, e ti Skol Vreizh e 1994, a zo un danevell bet aozet diwar ur skrid gant Émile Souvestre.
- Pennadoù eus pezhioù-c'hoari "An den pinvidik hag an den paour", hag "An difenn" gant Strollad ar Vro Bagan,
- Gwrac'h Enez al Loc'h, diwar unan eus e zanevelloù, gant Strollad ar Vro Bagan.
Arnodskrid
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]- Au bout du monde, studi war an trevadenniñ gall, 1865.
A denn da Vreizh
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]- Les derniers Bretons
- En Bretagne
- L'Échelle de femmes
- Le Foyer breton
Oberennoù kentelius
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]- La Goutte d'eau
- Le Monde tel qu'il sera, 1846, a vije unan eus ar c'hentañ danevelloù a skiant-faltazi gallek.
Danevelloù
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]- Les Clairières
- Contes et nouvelles
Pezhioù-c'hoari
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]- Charlotte et Werther
- Les Deux Camusots
- Un Homme grave
- Le Mousse
- Le Siège de Missolonghi
Dastumadegoù
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]- Les Clairières, voir la post-face.
- Chroniques de la mer.
- Au coin du feu.
- Confessions d'un ouvrier.
- Dans la prairie.
- Un Philosophe sous les toits.
- Sous la tonnelle.
Emvuhezskrid
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]Meur a skrid a denn d'e vuhez
Skridoù all hag oberennoù a bep seurt
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]- Les Anges du foyer
- Au bord du lac
- Causeries historiques et littéraires
- Les derniers paysans
- Deux misères
- Les drames parisiens
- En famille
- En quarantaine
- Histoires d'autrefois
- L'homme et l'argent
- La lune de miel
- Le mât de cocagne
- Le mémorial de famille
- Le mendiant de Saint-Roch
- Le pasteur d'hommes
- Les péchés de jeunesse
- Pendant la moisson
- Pierre et Jean
- Récits et souvenirs
- Les réprouvés et les élus
- Riche et pauvre
- Le roi du monde
- Scènes de la chouannerie
- Scènes de la vie intime
- Scènes et récits des Alpes
- Les soirées de Meudon
- Sous les filets
- Sous les ombrages
- Souvenirs d'un Bas-Breton
- Souvenirs d'un vieillard, la dernière étape
- Sur la pelouse
- Théâtre de la jeunesse
- Trois femmes.
Levrlennadur
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]- Émile Souvestre, écrivain breton porté par l'utopie sociale (1806-1854), Kreizenn an Enklasoù Breizhek ha Keltiek, Brest, 2007.
Liammoù diavaez
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
Notennoù ha daveoù
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]- ↑ Hag adembannet e-barzh "Mojennoù ar Marv e Breizh-Izel ha Breizh-Uhel", An Alarc'h 2013.