Gliceraldehid 3-fosfat

Općenito
Druga imena	IUPAC ime: 2-hidroksi-3-oksopropil dihidrogen fosfat
Molekularna formula	C3H7O6P
CAS registarski broj	591-59-3
SMILES	C([C@H](C=O)O)OP(=O)(O)O
InChI	1/C3H7O6P/c4-1-3(5)2-9-10(6,7)8/h1,3,5H,2H2,(H2,6,7,8)
Osobine^1
Molarna masa	170,058
^1 Gdje god je moguće korištene su SI jedinice. Ako nije drugačije naznačeno, dati podaci vrijede pri standardnim uslovima.

Gliceraldehide 3-fosfat – poznat i kao trioza-fosfat ili 3-fosfogliceraldehid, a skraćeno kao G3P, GA3P, GADP, GAP, TP, GALP ili PGAL – je hemijski spoj koji se javlja kao međuproizvod u nekoliko centralnih metaboličkih puteva kod svih organizama.^[1][2]

Ako je u obliku fosfatnog estra 3-ugljičnog gliceraldehida ima hemijsku formulu: C₃H₇O₆P.

CAS broj gliceraldehida 3-fosfata je 591-59-3, a D-gliceraldehd 3-fosfata (jednog od dva optička izomera ovog spoja i jednog od najčešćih kod živih organizama) je 591-57-1.

Nastanak

Beta-D-fruktoza-1,6-bifosfat

Gliceron-fosfat

D-gliceraldehid-3-fosfat

D-gliceraldehid 3-fosfat nastaje od slijedeća tri spoja, u povratnim reakcijama.

Frutkoza-1,6-bifosfat (F1,6BP) → β-D-fruktoza 1,6-bisfosfate+ + D-gliceraldehid 3-fosfat + dihidroksaceton fosfat, uz katalitsko djelovanje enzima fruktoza-bisfosat aldolza.

Fruktoza-1,6-bisfosfat (F1,6BP), kataliziran pomoću aldolaza.

Kompleksna enzimska reakcija odvija se u više koraka:
Glavni supstrat: fruktoza 1,6-bisfosfat;
2. Glavni supstrat: D-gliceraldehid 3-fosfat;
- Enzim: fruktoza-bisfosfat-aldolaza;
- Reverzni enzim: fruktoza-bisfosfat aldolaza;
- Smjer reakcije: naprijed/reverzibilna/reverzibilna = reverzibilna;
- KEGG spoj: C05378; KEGG enzim: 4.1.2.13; KEGG spoj: C00111; KEGG spoj: C00118.

Obilježavanje broja ugljikovih atoma ukazuje na sudbinu ugljika prema njihovom položaju u fruktoza 6-fosfatu.

• Dihidroksiaceton fosfat (DHAP) je kataliziran enzimom trioza fosfat-izomeraza.
• Dihidroksiaceton fosfat (DHAP), kataliziran je trioza fosfat-izomerazom.

Gliceraldehid 3-fosfat u glikolizi

Gliceraldehid 3-fosfat nalazi se u metaboličkom putu glikolize i proizvodi se fosforilacijom fruktoza 6-fosfata. Zatim se razlaže na dva jedinjenja: gliceraldehid 3-fosfat i dihidroksiaceton fosfat. Ovaj spoj je alosterni aktivator piruvat kinaze u različitim međudejstvima vezanja i alosterij na katalitičkom mjestu enzima.^[3]

β-D-fruktoza 6-fosfat	6-fosfofrokto 1-kinaza		β-D-fruktoza 1,6-bisfosfat	Fruktoza-bisfosfat aldolaza		D-gliceraldehid 3-fosfat		Dihidroksiaceton fosfat
							+
	ATP	ADP
	Pi	H2O
	Heksoza difosfataza			Frutoza-bisfosfat aldolaza

Također pogledajte

• Gliceraldehid

Reference

1. Bajrović K, Jevrić-Čaušević A., Hadžiselimović R., Eds. (2005). Uvod u genetičko inženjerstvo i biotehnologiju. Institut za genetičko inženjerstvo i biotehnologiju (INGEB) Sarajevo. ISBN 9958-9344-1-8.
2. Alberts B.; et al. (2002). Molecular Biology of the Cell, 4th Ed. Garland Science. ISBN 0-8153-4072-9. Eksplicitna upotreba et al. u: |author= (pomoć)
3. http://pubs.acs.org/doi/abs/10.1021/bi501426w

Vanjski linkovi

• D-Glyceraldehyde 3-phosphate and the reactions and pathways it participates in, from the KEGG PATHWAY Database
• Glyceraldehyde 3-phosphate and the reactions and pathways it participates in, from the KEGG PATHWAY Database

Šablon:Glikoliza Šablon:Metabolički proizvodi fruktoze i galaktoze