IUPAC

Liên minh Quốc tế về Hóa học thuần túy và Hóa học ứng dụng
Biểu trưng của IUPAC
Tên viết tắt	IUPAC
Khẩu hiệu	Advancing Chemistry Worldwide
Thành lập	1919
Loại	Tổ chức phi lợi nhuận quốc tế về khoa học
Vị trí	Zürich,  Thụy Sĩ
Vùng phục vụ	Toàn cầu
Ngôn ngữ chính	Tiếng Anh
Chủ tịch	Giáo sư Javier García-Martínez
Trang web	IUPAC Official website

IUPAC (viết tắt của tên riêng tiếng Anh: International Union of Pure and Applied Chemistry, tạm dịch: Liên minh Quốc tế về Hóa học cơ bản và Hóa học ứng dụng) là tổ chức phi chính phủ được thành lập vào năm 1919 bởi các nhà hóa học trên thế giới nhằm mục đích thúc đẩy sự phát triển của khoa học hóa học.

Thành viên IUPAC có thể là các hội hóa học, các viện hàn lâm khoa học của các nước hoặc các tổ chức đại diện cho giới hóa học gia. Danh pháp IUPAC được toàn thế giới công nhận làm cơ sở để đặt danh pháp cho các nguyên tố và hợp chất hóa học.

Trụ sở IUPAC đóng tại Zürich, Thụy Sĩ. Văn phòng điều hành (Ban thư ký IUPAC) đóng tại Research Triangle Park, Bắc Carolina, Hoa Kỳ; văn phòng này do giám đốc điều hành của IUPAC đứng đầu.^[1]

Chủ tịch IUPAC hiện nay là Giáo sư Javier García-Martínez^[2] và giám đốc điều hành là Tiến sĩ Lynn M. Soby.^[3]

Lịch sử thành lập

Nhu cầu thiết lập một hệ thống tiêu chuẩn quốc tế về hóa học được nêu ra lần đầu tiên vào năm 1860 bởi một ủy ban do nhà khoa học người Đức Friedrich August Kekulé von Stradonitz đứng đầu. Ủy ban này là hội nghị quốc tế đầu tiên thiết lập hệ thống danh pháp cho các hợp chất hữu cơ.^[4] IUPAC là kết quả kế thừa từ hội nghị này.^[4] IUPAC được thành lập vào năm 1919.^[5] Một quốc gia thành viên quan trọng bị loại khỏi tổ chức IUPAC mới thành lập là nước Đức. Việc nước Đức bị loại khỏi IUPAC là kết quả của sự định kiến từ các cường quốc Đồng minh sau Thế chiến I đối với nước Đức.^[6] Đức cuối cùng đã được tái gia nhập vào IUPAC năm 1929. Tuy nhiên, Đức Quốc xã lại bị loại khỏi IUPAC trong Thế chiến II.

Trong Thế chiến II, IUPAC đã liên kết với các cường quốc Đồng minh, nhưng ít tham gia vào các hoạt động chiến sự. Sau Thế chiến II, Đông Đức và Tây Đức đã được chấp thuận gia nhập IUPAC vào năm 1973.^[6][7] Kể từ Thế chiến II, IUPAC tiếp tục tập trung vào việc chuẩn hóa danh pháp và phương pháp nghiên cứu khoa học.

Năm 2016, IUPAC đã tố cáo việc sử dụng clo làm vũ khí hóa học. Tổ chức này đã bày tỏ quan ngại trong một lá thư gửi đến Ahmet Üzümcü, Giám đốc Tổ chức Cấm Vũ khí Hóa học (OPCW), về việc việc sử dụng clo làm vũ khí hóa học trong chiến tranh ở Syria và một số chiến trường khác.^[8]

Hoạt động

Từ khi thành lập, IUPAC do nhiều ủy ban khác nhau điều hành^[9] với các trách nhiệm cũng khác nhau. Các ủy ban này tiến hành nhiều loại dự án, trong đó bao gồm chuẩn hóa danh pháp,^[10] và xuất bản các công trình nghiên cứu.^[11][12][13]

Không chỉ nổi tiếng với các công trình chuẩn hóa danh pháp trong hóa học, IUPAC còn xuất bản nhiều ấn phẩm thuộc các ngành khoa học khác như sinh học và vật lý học.^[4] Một số đóng góp quan trọng của IUPAC cho các lĩnh vực này là chuẩn hóa tên gọi mã đoạn trình tự nucleotide và xuất bản sách dành cho nhà khoa học môi trường, nhà hóa học và nhà vật lý học.

Danh pháp IUPAC

Bài chi tiết: Danh pháp IUPAC

Tham khảo

1. “IUPAC Council Agenda Book 2009” (PDF). IUPAC. 2009. Truy cập ngày 17 tháng 4 năm 2010.
2. “IUPAC Membership”. IUPAC | International Union of Pure and Applied Chemistry (bằng tiếng Anh). Truy cập ngày 8 tháng 10 năm 2022.
3. “IUPAC SECRETARIAT”. Truy cập ngày 8 tháng 10 năm 2022.
4. ^ Fennel, R.W. (1994). History of IUPAC, 1919–1987. Blackwell Science. ISBN 0-86542-878-6.
5. International Union of Pure and Applied Chemistry: About Lưu trữ 2012-12-14 tại Wayback Machine. IUPAC.Truy cập ngày 2013-07-29.
6. ^ Kaderas, Brigitte (2002). Wissenschaften und Wissenschaftspolitik: Bestandsaufnahmen zu Formationen, Brüchen und Kontinuitäten im Deutschland des 20. Jahrhunderts (bằng tiếng Đức). Franz Steiner Verlag. ISBN 978-3-515-08111-5.
7. O'Sullivan, Dermot A. (1973). “IUPAC raises dues, ponders industry's role”. Chemical & Engineering News. 51 (38): 10. doi:10.1021/cen-v051n038.p010.
8. “International chemical industry condemns the use of chlorine as a weapon”. Homeland Preparedness News (bằng tiếng Anh). ngày 1 tháng 12 năm 2016. Bản gốc lưu trữ ngày 1 tháng 9 năm 2017. Truy cập ngày 8 tháng 12 năm 2016.
9. IUPAC Committees list, Website IUPAC
10. Interdivisional Committee on Terminology web page Lưu trữ 2010-10-09 tại Wayback Machine, Website IUPAC
11. Pure and Applied Chemistry Editorial Advisory Board web page Lưu trữ 2010-10-09 tại Wayback Machine, Website IUPAC
12. “Project Committee web page”. Iupac.org. ngày 2 tháng 6 năm 2011. Bản gốc lưu trữ ngày 29 tháng 6 năm 2011. Truy cập ngày 22 tháng 12 năm 2013.
13. Evaluation Committee page Lưu trữ 2010-10-09 tại Wayback Machine, Website IUPAC

Liên kết ngoài

• Website chính thức
• Sách vàng IUPAC (IUPAC books)
• Website ISC, Hội đồng Khoa học Quốc tế