Utva 75
| Utva 75 | |
|---|---|
 Utva 75 OS BIH | |
| Model | školski avion |
| Proizvođač | UTVA Fabrika Aviona |
| Prvi let | 19. maj 1976. |
| Status | u uporabi |
| Glavni korisnici | SFRJ Srbija, Bosna i Hercegovina, Crna Gora, Sudan |
| Broj napravljenih | 138 |
Utva-75 je školski dvosjedni avion, s klipnim motorom, kojeg je proizvela Fabrika aviona iz Pančeva (bivša SFRJ, danas Srbija). Namjena ovog aviona je za obuku pilota ratnog vazduhoplovstva, a može se koristiti i kao mali sportski avion.
Razvoj
[uredi | uredi izvor]Prvi let prototipa bio je 1976. godine nakon čega je napravljen još jedan prototip aviona sa drugačijim (udubljenim) načinom zakivanja. Drugi prototip nije zadovoljio potrebne zahtjeve pa je serijska proizvodnja krenula prema prvom prototipu ovog aviona. Prvi model ovog aviona iz serijske proizvodnje je poletio 1986. godine i to je bio model Utva 75A sa četiri sjedišta. Sa ovom verzijom aviona se bezuspješno pokušalo izići na zapadno tržište. Razlozi neuspjeha su bili prevelika buka motora, te neudobna sjedista i nedostatak sistema za ventilaciju pod pritiskom.
Do raspada SFRJ izgrađeno je 136 serijskih modela i 2 prototipa ovog aviona. Nakon raspada SFRJ Utva 75 je prešla u vlasništvo novih država na prostorima SFRJ, pa je danas jedan od viđenijih aviona za obuku u aeroklubovima. Za vrijeme rata, jedan avion ovog tipa je korišten na području Slavonije i Like od strane Hrvatske vojske. Primarni zadaci su mu bili izviđanje, dok je nekoliko puta učestvovao i u napadima na pješadijske položaje putem improviziranih bombi zakačenih ispod krila.[1]
Naoružanje
[uredi | uredi izvor]Utva-75 ima dvije podkrilne linije na koje se mogu montirati bombe 2х100g po jedna bomba na svako krilo aviona ili 4х50 kg.
Tehnički podaci Utva 75
[uredi | uredi izvor]| Podaci | Jedinice |
|---|---|
| Godina produkcije | 1976 |
| Firma | UTVA Fabrika Aviona |
| Raspon krila | 9,73 m |
| Dužina | 7,11 m |
| Visina | 3,15 m |
| Površina krila | 14,63 m2 |
| Težina (prazan) | 685 kg |
| Mogući tovar | - |
| Težina (maksimalna pri startu) | 970 kg |
| Putnici | - 2 ovisno od verzije aviona |
| Posada | 2 |
| Brzina | 215 km/h |
| Visina leta | 4000 m |
| Dužina leta | 800 km |
| Pogon | 1× Lycoming IO-360-B1F 4 klipni motor |
| Snaga | 134 kW |
Korisnici
[uredi | uredi izvor]
Bosna i Hercegovina-2 aviona
Crna Gora-3 aviona
Srbija-12 aviona
Sudan-6 aviona
Bivši korisnici
[uredi | uredi izvor]
Jugoslavija-138 aviona
Hrvatska-11 aviona
Makedonija-4 aviona
Slovenija-12 aviona
Također pogledajte
[uredi | uredi izvor]Reference
[uredi | uredi izvor]- ^ "Arhivirana kopija". Arhivirano s originala, 4. 12. 2014. Pristupljeno 23. 1. 2014.CS1 održavanje: arhivirana kopija u naslovu (link)
