Авангард (тӀеман гӀуллакх)

Пиппих Карлан сурт «Авангардехь», 1910 шо гергга долуш
Авангардан хӀоттаман а, болх баран а схеман ингалсан-саксонийн билламан хьаьркаш

Аванга́рд (фр. avant-garde, ма-дарра: «avant» — хьалха; «garde» — хой) — тӀеман ницкъийн (эскарехь а,флотехь а) хьалхара (коьртера) цхьаьна хенан бина кхоллам, иза эскарна я флотна хьалхабоккху, некъ ларбар Ӏалашо ю [1][2].

Гатанан кеманийн муьрехь флотан коьрта кхоллам бара эскадра. Эскадра лаьттара кхаа дивизех: 1-ра дивизи — кордебаталитӀеман низаман юккъехь лаьттара, коьртехь адмирал а волуш (цуо баьччалла дора ерриг эскадрин); 2-гӀа — авангард[3] — лаьттара тӀеман низаман коьртехь, коьртехь вара вице-адмирал; 3-гӀа — арьергард — тӀеман низамехь тӀехьа лаьттара, коьртехь контр-адмирал а волуш.

Ӏалашо а, хӀоттам

[бӀаьра нисйан | нисйан]

Авангардан ницкъ а, хӀоттам а бан беза барамца а, хӀоттамца а тӀелетачу эскаран, иштта меттиган хьолашца а. Цуьнан коьрта дакъа дукха хьолехь гӀашлой хуьлу; аренан артиллери тӀело алсама яккхийчу авангардашна; амма дошлой авангардехь оьшура, кхин тӀе тоба йоьду меттиг йиллина елахь, алсама ладаме а хуьлу.

Авангарде дӀакъастадо тӀелетачу бӀох доьалгӀа дакъа четверти.

Авангардо шен агӀора, латтадо шена я ха, я хьалхара а, агӀонан а тобанаш, уьш а хьалха тотту, агӀонашка цхьацца талламхой бохуьйту.

Авангардан декхар ду эскаран новкъахь хила тарло новкъарло дӀаяккхар. ТӀеман низамехь (ordre de bataille), авангард олу, тӀом болор а, тӀеман коьрта ницкъаш дӀатарбаллалц Ӏалашдар а тӀедиллина тобанех (дукха хьолехь лаьтта дерриг кхаа герзан тобанех). Цунах дӀакъаьста хойн гӀуллакхан оьшу эскарийн дакъош. Дуьхьалонан гӀуллакхехь, «Авангард» цӀе дукха хьолехь хуьйцу «хьалхара аса» цӀарца.

Литература

[бӀаьра нисйан | нисйан]
  1. Авангард // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.). — СПб., 1890—1907.
  2. Военный энциклопедический словарь (ВЭС), М.: Воениздат, 1984. — 863 с. Страница 9
  3. Авангард // Толковый словарь живого великорусского языка : в 4 т. / авт.-сост. В. И. Даль. — 2-е изд. — СПб. : Типография М. О. Вольфа, 1880—1882.