Gwalchwyfyn y pisgwydd

Mimas tiliae
Dosbarthiad gwyddonol
Teyrnas: Animalia
Ffylwm: Arthropoda
Dosbarth: Insecta
Urdd: Lepidoptera
Teulu: Sphingidae
Genws: Mimas
Rhywogaeth: M. tiliae
Enw deuenwol
Mimas tiliae
(Linnaeus, 1758)[1]
Cyfystyron
  • Sphinx tiliae Linnaeus, 1758
  • Smerinthus ulmi Heydenreich, 1851
  • Dilina tiliae brunnescens Staudinger, 1901
  • Dilina tiliae exstincta Staudinger, 1901
  • Dilina tiliae roseotincta Schawerda, 1922
  • Merinthus tiliae tilioides (Holle, 1865)
  • Mimas tiliae angustefasciata (Vilarrubia, 1973)
  • Mimas tiliae atroviridis Closs, 1911
  • Mimas tiliae bicolor (Vilarrubia, 1973)
  • Mimas tiliae bimaculata Gillmer, 1916
  • Mimas tiliae bimarginalis Gillmer, 1916
  • Mimas tiliae brunnea-centripuncta Tutt, 1902
  • Mimas tiliae brunnea-costipuncta Tutt, 1902
  • Mimas tiliae brunnea-marginepuncta Tutt, 1902
  • Mimas tiliae brunnea-obsoleta Tutt, 1902
  • Mimas tiliae brunnea-transversa Tutt, 1902
  • Mimas tiliae clara Closs, 1917
  • Mimas tiliae colon Gillmer, 1916
  • Mimas tiliae constricta Gillmer, 1916
  • Mimas tiliae diluta Cockayne, 1953
  • Mimas tiliae discifera Closs, 1917
  • Mimas tiliae excessiva Gillmer, 1916
  • Mimas tiliae fasciata Gillmer, 1916
  • Mimas tiliae griseothoracea Cabeau, 1931
  • Mimas tiliae inversa Gillmer, 1916
  • Mimas tiliae latefasciata (Vilarrubia, 1973)
  • Mimas tiliae lutescens Tutt, 1902
  • Mimas tiliae marginalis Mecke, 1926
  • Mimas tiliae margine-puncta Tutt, 1902
  • Mimas tiliae montana Daniel & Wolfsberger, 1955
  • Mimas tiliae pallida-centripuncta Tutt, 1902
  • Mimas tiliae pallida-costipuncta Tutt, 1902
  • Mimas tiliae pallida-maculata Lempke, 1959
  • Mimas tiliae pallida-marginepuncta Tutt, 1902
  • Mimas tiliae pallida-obsoleta Tutt, 1902
  • Mimas tiliae pallida-transversa Tutt, 1902
  • Mimas tiliae pallida Jordan, 1911
  • Mimas tiliae postobscura (Lempke, 1959)
  • Mimas tiliae pseudo-trimaculata Gillmer, 1916
  • Mimas tiliae pseudobipunctata (Lempke, 1959)
  • Mimas tiliae reducta (Vilarrubia, 1973)
  • Mimas tiliae rubra Cockayne, 1953
  • Mimas tiliae rufescens (Vilarrubia, 1973)
  • Mimas tiliae rufobrunnea Lenz, 1925
  • Mimas tiliae semicentripuncta Gillmer, 1905
  • Mimas tiliae semiobsoleta Tutt, 1902
  • Mimas tiliae suffusa (Clark, 1891)
  • Mimas tiliae transversa Jordan, 1911
  • Mimas tiliae typica-bipunctata (Lempke, 1959)
  • Mimas tiliae virescens-bipunctata Lempke, 1937
  • Mimas tiliae virescens-centripuncta Tutt, 1902
  • Mimas tiliae virescens-maculata Tutt, 1902
  • Mimas tiliae virescens-marginepuncta Tutt, 1902
  • Mimas tiliae virescens-obsoleta Tutt, 1902
  • Mimas tiliae virescens-transversa Tutt, 1902
  • Mimas tiliae virescens Jordan, 1911
  • Mimas tiliae viridis (Closs, 1911)
  • Mimas tiliae vitrina Gehlen, 1931
  • Smerinthus tiliae bipunctata (Clark, 1891)
  • Smerinthus tiliae brunnea Bartel, 1900
  • Smerinthus tiliae brunnea Caradja, 1893
  • Smerinthus tiliae centripuncta (Clark, 1891)
  • Smerinthus tiliae costipuncta (Clark, 1891)
  • Smerinthus tiliae immaculata Bartel, 1900
  • Smerinthus tiliae maculata (Wallengren, 1863)
  • Smerinthus tiliae obsoleta (Clark, 1891)
  • Smerinthus tiliae pechmanni Hartmann, 1879
  • Smerinthus tiliae ulmi Bartel, 1900

Gwyfyn sy'n perthyn i urdd y Lepidoptera yw gwalchwyfyn y pisgwydd, sy'n enw gwrywaidd; yr enw lluosog ydy gwalchwyfynod y pisgwydd; yr enw Saesneg yw Lime Hawk-moth, a'r enw gwyddonol yw Mimas tiliae.[2][3] Coeden yw "pisgwydd" (Tiliaceae yn Lladin a Linden yn Saesneg).

Gellir dosbarthu'r pryfaid (neu'r Insecta) sy'n perthyn i'r Urdd a elwir yn Lepidoptera yn ddwy ran: y gloynnod byw a'r gwyfynod. Mae'r dosbarthiad hwn yn cynnyws mwy na 180,000 o rywogaethau mewn tua 128 o deuluoedd. Wedi deor o'i ŵy mae'r gwalchwyfyn y pisgwydd yn lindysyn sy'n bwyta llawer o ddail, ac wedyn mae'n troi i fod yn chwiler. Daw allan o'r chwiler ar ôl rhai wythnosau. Mae pedwar cyfnod yng nghylchred bywyd glöynnod byw a gwyfynod: ŵy, lindysyn, chwiler ac oedolyn.

Gweler hefyd

[golygu | golygu cod]
Comin Wikimedia
Comin Wikimedia
Mae gan Gomin Wikimedia
gyfryngau sy'n berthnasol i:

Cyfeiriadau

[golygu | golygu cod]
  1. "CATE Creating a Taxonomic eScience - Sphingidae". Cate-sphingidae.org. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2012-12-20. Cyrchwyd 2011-11-01.
  2.  Gwefan Cyngor Cefn Gwlad Cymru. Cyngor Cefn Gwlad Cymru. Adalwyd ar 29 Chwefror 2012.
  3. Geiriadur enwau a thermau ar Wefan Llên Natur. Adalwyd 13/12/2012.