Gwalchwyfyn y taglys

Agrius convolvuli
Agrius convolvuli
Dosbarthiad gwyddonol
Teyrnas:	Animalia
Ffylwm:	Arthropoda
Dosbarth:	Insecta
Urdd:	Lepidoptera
Teulu:	Sphingidae
Genws:	Agrius
Rhywogaeth:	A. convolvuli
Enw deuenwol
Agrius convolvuli (Linnaeus, 1758)[1]
Cyfystyron
Sphinx convolvuli Linnaeus, 1758 Herse convolvuli Protoparce orientalis Butler, 1876 Sphinx abadonna Fabricius, 1798 Sphinx distans Butler, 1874 Sphinx patatas Ménétriés, 1857 Sphinx pseudoconvolvuli Schaufuss, 1870 Sphinx roseafasciata Koch, 1865 Sphinx convolvuli alicea Neuburger, 1899 Sphinx convolvuli batatae Christ, 1882 Sphinx convolvuli nigricans Cannaviello, 1900 Agrius convolvuli aksuensis O. Bang-Haas, 1927 Agrius convolvuli fuscosignata Tutt, 1904 Agrius convolvuli grisea Tutt, 1904 Agrius convolvuli ichangensis Tutt, 1904 Agrius convolvuli intermedia Tutt, 1904 Agrius convolvuli javanensis Tutt, 1904 Agrius convolvuli major Tutt, 1904 Agrius convolvuli minor Tutt, 1904 Agrius convolvuli obscura Tutt, 1904 Agrius convolvuli suffusa Tutt, 1904 Agrius convolvuli tahitiensis Tutt, 1904 Agrius convolvuli unicolor Tutt, 1904 Agrius convolvuli variegata Tutt, 1904 Agrius convolvuli virgata Tutt, 1904 Herse convolvuli extincta Gehlen, 1928 Herse convolvuli marshallensis Clark, 1922 Herse convolvuli peitaihoensis Clark, 1922 Herse convolvuli posticoconflua Bryk, 1946 Protoparce convolvuli fasciata Pillich, 1909 Protoparce convolvuli indica Skell, 1913

Gwyfyn mawr sy'n perthyn i urdd y Lepidoptera yw gwalchwyfyn y taglys, sy'n enw gwrywaidd; yr enw lluosog ydy gwalchwyfynod y taglys; yr enw Saesneg yw Convolvulus Hawk-moth, a'r enw gwyddonol yw Agrius convolvuli.^[2][3] fe'i canfyddir drwy Ewrop, Africa^[4] ac Awstralia.^[5] Mae hyd ei adenydd rhwng 80–105 mm.

Gellir dosbarthu'r pryfaid (neu'r Insecta) sy'n perthyn i'r Urdd a elwir yn Lepidoptera yn ddwy ran: y gloynnod byw a'r gwyfynod. Mae'r dosbarthiad hwn yn cynnyws mwy na 180,000 o rywogaethau mewn tua 128 o deuluoedd.

Wedi deor o'i ŵy mae'r gwalchwyfyn y taglys yn lindysyn sy'n bwyta llawer o ddail, ac wedyn mae'n troi i fod yn chwiler. Daw allan o'r chwiler ar ôl rhai wythnosau. Mae pedwar cyfnod yng nghylchred bywyd glöynnod byw a gwyfynod: ŵy, lindysyn, chwiler ac oedolyn.

• 
  ♂
• 
  ♂ △
• 
  ♀
• 
  ♀ △

Gweler hefyd

• Rhestr gwyfynod a gloynnod byw
• Cymdeithas Edward Llwyd a Llên Natur

Cyfeiriadau

1. "CATE Creating a Taxonomic eScience - Sphingidae". Cate-sphingidae.org. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2012-11-13. Cyrchwyd 2011-11-01.
2.  Gwefan Cyngor Cefn Gwlad Cymru. Cyngor Cefn Gwlad Cymru. Adalwyd ar 29 Chwefror 2012.
3. Geiriadur enwau a thermau ar Wefan Llên Natur. Adalwyd 13/12/2012.
4. "JSTOR: Lepidoptera". Links.jstor.org. Cyrchwyd 2011-11-01.
5. "Ozanimals". Ozanimals. Cyrchwyd 2011-11-01.