Jessie C. Methven

Jessie C. Methven
Ganwyd1854 Edit this on Wikidata
Caeredin Edit this on Wikidata
Bu farw15 Chwefror 1917 Edit this on Wikidata
DinasyddiaethBaner Lloegr Lloegr
Galwedigaethswffragét, ymgyrchydd dros bleidlais i ferched Edit this on Wikidata

Ffeminist a swffragét o'r Alban oedd Jessie C. Methven (1854 - 15 Chwefror 1917) sy'n cael ei hystyried yn nodigedig am ei gwaith fel ymgyrchydd dros bleidlais i ferched.

Fe'i ganed yng Nghaeredin yn 1854. Bu'n ysgrifennydd anrhydeddus Cymdeithas Genedlaethol Caeredin dros Rhoi'r Bleidlais i Ferched (the Edinburgh National Society for Women's Suffrage), o ganol y 1890au hyd 1906. Yn dilyn hynny, ymunodd ag Undeb Cymdeithasol a Gwleidyddol y Merched, grŵp mwy milwriaethus. Disgrifiai ei hun fel "sosialydd annibynnol".[1]

Dyddiau cynnar

[golygu | golygu cod]

Rhieni Jessie Cunningham Methven oedd Janet Allan a Thomas Methven. Roedd y teulu'n byw yn 25 Great King Street, Caeredin lle bu hithau fyw, drwy gydol ei bywyd gyda'i chwiorydd Helen a Minnie a'i brawd Henry, masnachwr hadau. Mae cyfrifiad 1901 yn ei chofnodi fel "byw ar ei hincwm ei hun".[2] Yn 1885 cynhaliodd ei mam "drawing room meeting" o Gymdeithas Genedlaethol y Merched ar gyfer rhoi'r Bleidlais i Fenywod, ac etholwyd Methven yn ysgrifennydd i'r gymdeithas.[3]

Ymgyrchodd Methven dros rhoi'r bleidlais i fenywod (neu 'etholfraint') am flynyddoedd lawer ac fe'i disgrifiwyd fel “gweithiwr gweithgar iawn dros yr achos”.[4] Fel ysgrifennydd anrhydeddus Cymdeithas Genedlaethol Caeredin dros Rhoi'r Bleidlais i Ferched, roedd yn awdur toreithiog i bapurau newydd a chynghorau lleol, ac ysgrifennai i godi ymwybyddiaeth y pwysigrwydd o roi'r bleidlais i fenywod. Cododd arian, trefnodd ddeisebau a chymerodd ran mewn protestiadau a chyfarfodydd cyhoeddus heddychlon fel swffragét.

Ond cyn hir a hwyr, dadrithiodd gyda'r dull hwn, ac ymunodd ag Undeb Cymdeithasol a Gwleidyddol y Merched ym 1906. Cymerodd ran mewn protestiadau swffragetaidd ac fe'i harestiwyd yn Llundain ar 22 Tachwedd 1911,[5] pan roedd Methven yn un o 223 o brotestwyr y WSPU yn Nhŷ'r Cyffredin. Roedd wedi teithio gyda phum menyw arall o Gaeredin (Elizabeth ac Agnes Thomson, Edith Hudson, Alice Shipley a Mrs Grieve). Cafodd ddedfryd o 10 diwrnod o garchar a dirwy o ddeg swllt (10/-) am dorri ffenestri.[6]

Aelodaeth

[golygu | golygu cod]

Bu'n aelod o Gymdeithas Genedlaethol Caeredin dros Hawliau Merched i Bleidleisio, Undeb Cymdeithasol a Gwleidyddol y Merched am rai blynyddoedd.

Anrhydeddau

[golygu | golygu cod]


Cyfeiriadau

[golygu | golygu cod]
  1. ↑ The Women's Suffrage Movement: A Reference Guide 1866-1928. Awdur: Crawford, Elizabeth (1999). Routledge.
  2. ↑ 1901 England, Wales & Scotland Census.
  3. ↑ The Women's Suffrage Movement in Britain and Ireland. Crawford, Elizabeth (2006). Routledge. tud. 223.
  4. ↑ A Guid Cause. Leneman, Leah (1995). Mercat Press. tud. 41.
  5. ↑ The Suffragist Disturbances. The Scotsman. Caeredin; 23 Tachwedd 1911.
  6. ↑ Prisoners sentenced Friday, 24 Tachwedd 1911. Suffragette Collection. Yr Archifdy Cenedlaethol.