Ο όρος απομονωτισμός αναφέρεται σε μια συγκεκριμένη «σχολή σκέψεως» στην πολιτική φιλοσοφία που υποστηρίζει μια εθνική εξωτερική πολιτική αντίθετη στην ανάμιξη στις υποθέσεις και τα προβλήματα άλλων χωρών και ιδιαιτέρως στους πολέμους τους, τηρώντας μια απόλυτη κατά το δυνατόν ουδετερότητα για λόγους αρχής. Η πολιτική του απομονωτισμού αντιτίθεται στη συμμετοχή της χώρας σε στρατιωτικές συμμαχίες και «σύμφωνα αμοιβαίας άμυνας». Στην ακραία μορφή του, ο απομονωτισμός αντιτίθεται σε κάθε δέσμευση έναντι άλλης χώρας, συμπεριλαμβανομένων των διεθνών συνθηκών και των εμπορικών συμφωνιών.[1] Ο απομονωτισμός διαφοροποιείται από την «αρχή της μη-αναμίξεως» στα εσωτερικά θέματα των άλλων χωρών, μια αρχή που επίσης προκρίνει τη στρατιωτική ουδετερότητα, αλλά δεν αντιτίθεται απαραιτήτως στη σύναψη διεθνών συμφωνιών και συνθηκών, στις οποίες αναπόφευκτα η χώρα αναλαμβάνει να τηρεί κάποιες δεσμεύσεις.
Ο απομονωτισμός εμφανίζει μεγάλη αντίθεση με πολιτικές όπως η αποικιοκρατία, ο επεκτατισμός και ο φιλελεύθερος διεθνισμός.
Μια άλλη απόπειρα ορισμού του απομονωτισμού τον χαρακτηρίζει ως «δόγμα ή σύνολο πολιτικών υπέρ της απομονώσεως της χώρας από τις υποθέσεις των άλλων κρατών με άρνηση συμμετοχής σε συμμαχίες, ξένες οικονομικές δεσμεύσεις, διεθνείς συμφωνίες και ως εκ τούτου η προσπάθεια να καταστεί η οικονομία της χώρας εντελώς αυτάρκης, η αφιέρωση όλων των προσπαθειών της χώρας στην πρόοδο μόνο της ίδιας, με την ταυτόχρονη διατήρηση της ειρήνης δια της αποφυγής εξωτερικών εμπλοκών και ευθυνών.»[2]
Μία από τις γνωστότερες και σημαντικότερες περιπτώσεις απομονωτισμού στην ιστορία είναι η πολιτική που ακολούθησαν οι Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής, η οποία κατά μία έννοια ξεκίνησε με το «Αποχαιρετιστήριο διάγγελμα» του βασικού ιδρυτή της χώρας Τζορτζ Ουάσινγκτον το 1796, αποκρυσταλλώθηκε με το Δόγμα Μονρόε το 1823 και διατηρήθηκε ουσιαστικά με διακυμάνσεις επί έναν και πλέον αιώνα, έως τον Δεκέμβριο του 1941, οπότε οι ΗΠΑ έλαβαν ενεργό μέρος στον πόλεμο όχι μόνο εναντίον της Ιαπωνίας που τους είχε επιτεθεί, αλλά και εναντίον των άλλων δυνάμεων του Άξονα. Είχε βεβαίως προηγηθεί η συμμετοχή για ένα μόλις έτος των ΗΠΑ και στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, αλλά το σημαντικό είναι ότι μετά το τέλος του Β΄ Παγκόσμιου Πολέμου οι ΗΠΑ ακολούθησαν με ίση συνέπεια την αντίθετη του απομονωτισμού πολιτική, προάγοντας τη δημιουργία ενός συστήματος διεθνών πολιτικών και στρατιωτικών οργανισμών, με παγκόσμιο πλέον χαρακτήρα.