Κατάκολο Ηλείας
Συντεταγμένες: 37°39′6.48″N 21°18′58.32″E / 37.6518000°N 21.3162000°E
| Κατάκολο Ηλείας | |
|---|---|
 | |
| Διοίκηση | |
| Χώρα | Ελλάδα |
| Αποκεντρωμένη Διοίκηση | Πελοποννήσου, Δυτικής Ελλάδας και Ιονίου |
| Περιφέρεια | Δυτικής Ελλάδας |
| Περιφερειακή Ενότητα | Ηλείας |
| Δήμος | Πύργου |
| Δημοτική Ενότητα | Πύργου |
| Δημοτική Κοινότητα | Κατακόλου |
| Γεωγραφία | |
| Γεωγραφικό διαμέρισμα | Πελοπόννησος |
| Νομός | Ηλείας |
| Υψόμετρο | 3 μέτρα |
| Πληθυσμός | |
| Μόνιμος | 502 |
| Έτος απογραφής | 2021 |
| Πληροφορίες | |
| Ταχ. κώδικας | 270 67 |
| Τηλ. κωδικός | 2621 |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Το Κατάκολο είναι παραλιακό χωριό και εξαγωγικός λιμένας του Νομού Ηλείας[1] που θεωρείται το επίνειο του Πύργου.[2] Αποτελεί την έδρα της ομώνυμης Τοπικής Κοινότητας που υπάγεται διοικητικά στην Δημοτική ενότητα Πύργου του Δήμου Πύργου και έχει πληθυσμό 509 μόνιμους κάτοικους σύμφωνα με την εθνική απογραφή του 2011. Στην Τοπική Κοινότητα υπάγεται και ο οικισμός του Άγιου Ανδρέα.[3]
Το λιμάνι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Βρίσκεται στο μυχό του ομώνυμου κόλπου, του λεγόμενου και Κόλπου Ιχθύος, ο δε λιμένας του είναι τεχνητός. Στον λιμένα του εδρεύει Υπολιμεναρχείο και Τελωνείο. Κτίστηκε στα τέλη του 19ου αιώνα προκειμένου να λειτουργήσει σαν διαμετακομιστικός σταθμός για την εξαγωγή της σταφίδας προς την Ευρώπη.[4] Σήμερα λειτουργεί λιγότερο ως εμπορικό λιμάνι και περισσότερο σαν τουριστικό, δεδομένου ότι αποτελεί πόλο έλξης για κρουαζιερόπλοια και σκάφη αναψυχής.[5] Ο φάρος του λιμανιού, κτίσμα περίπου του 1865, έχει χαρακτηριστεί από το 2001 ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο.[6][7]
Γενικές πληροφορίες
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Σε μικρή απόσταση βρίσκεται η πρωτεύουσα του Νομού Ηλείας, ο Πύργος όπου συνδέεται με αυτόν με αμαξιτή οδό και με σιδηροδρομική γραμμή, ενώ ακολουθεί η Αρχαία Ολυμπία, με το παγκοσμίου φήμης ιερό του Διός και το Στάδιο όπου γίνονταν οι Ολυμπιακοί Αγώνες στην αρχαιότητα. Στην ευρύτερη περιοχή που βρίσκεται το Κατάκολο δίπλα στο ποταμό Ιάρδανο, υπήρχε η αρχαία πόλη Φειά, η οποία ήταν πολίχνη και λιμάνι της αρχαίας Ηλείας στην χώρα των Πισατών.[8][9]
Βορειοδυτικά του Κατακόλου σε υπερκείμενο λόφο βρίσκονται τα ερείπια του Ποντικόκαστρου που οι Φράγκοι είχαν μετονομάσει σε "Μπελβεντέρε" (= Καλλιθέα) από τη λαμπρή θέα της θάλασσας και της γύρω περιοχής την οποία παρέχει.[10]
Στην ανατολική πλευρά της κεντρικής πλατείας λειτουργεί από το 2011 το Μουσείο Αρχαίας Ελληνικής Τεχνολογίας όπου εκτίθενται 250 περίπου αξιόπιστα και λειτουργικά ομοιώματα εφευρέσεων των αρχαίων Ελλήνων.[11]
Στην κεντρική πλατεία δεσπόζει ο Ναός του Αγίου Νικολάου, προστάτης των ναυτικών.
Η περιοχή συνδέεται σιδηροδρομικά με τον Πύργο και την Αρχαία Ολυμπία μέσω της γραμμής Κατάκολου - Αρχαίας Ολυμπίας.
Διοικητικές πληροφορίες
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Αναφέρεται επίσημα, γραμμένο ως Κατάκωλο, στο ΦΕΚ 50Α - 25/07/1879 να προσαρτάται στο τότε δήμο Λετρίνων που ανήκε στο νομό Αχαΐας και Ήλιδος. Το 1912 με το ΦΕΚ 256Α - 28/08/1912 ο οικισμός αποσπάται από το δήμο Λετρίνων και ορίζεται έδρα της κοινότητας Κατακώλου ενώ στις 16/10/1940 το όνομά του διορθώνεται σε Κατάκολον.[12]
Φωτογραφίες
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
|
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- faroi.com: Ο πέτρινος παραδοσιακός φάρος στο Κατάκολο Αρχειοθετήθηκε 2013-05-14 στο Wayback Machine.
- Η επίσημη ιστοσελίδα για το λιμάνι Κατακόλου Αρχειοθετήθηκε 2020-06-09 στο Wayback Machine.
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ Εγκυκλοπαίδεια Νέα Δομή. Τεγόπουλος - Μανιατέας. 1996. σελ. 227, τομ. 16.
- ↑ «Ο Δήμος Πύργου | Δήμος Πύργου». www.cityofpyrgos.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Σεπτεμβρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 1 Αυγούστου 2020.
- ↑ «ΦΕΚ αποτελεσμάτων ΜΟΝΙΜΟΥ πληθυσμού απογραφής 2011 Αρχειοθετήθηκε 2017-11-24 στο Wayback Machine.», σελ. 10737 (σελ. 263 του pdf)
- ↑ «Κατάκολο | Δήμος Πύργου». www.cityofpyrgos.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Μαρτίου 2019. Ανακτήθηκε στις 1 Αυγούστου 2020.
- ↑ «Ένωση Λιμένων Ελλάδος - Δ.Λ.Τ. Πύργου». www.elime.gr. Ανακτήθηκε στις 1 Αυγούστου 2020.
- ↑ «Διαμονή Προσωπικού σε Φάρους: Κατάκολο - Πύργος Ηλείας». hellenicnavy.gr. Υπηρεσία Φάρων - Επίσημη ιστοσελίδα. Ανακτήθηκε στις 30 Σεπτεμβρίου 2016.
- ↑ «ΔΙΑΡΚΗΣ ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΚΗΡΥΓΜΕΝΩΝ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΧΩΡΩΝ ΚΑΙ ΜΝΗΜΕΙΩΝ». listedmonuments.culture.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Ιουλίου 2021. Ανακτήθηκε στις 1 Αυγούστου 2020.
- ↑ Homerus Epic., Ilias, Book 7, line 135 [...] Φειᾶς πὰρ τείχεσσιν Ἰαρδάνου ἀμφὶ ῥέεθρα. [...]
- ↑ Strabo Geogr., Geographica, Book 8, chapter 3, section 12, line 3 [...] “Φειᾶς πὰρ τείχεσσιν, Ἰαρδάνου ἀμφὶ ῥέεθρα·” ἔστι γὰρ καὶ ποτάμιον πλησίον. [...]
- ↑ Νέα Εστία, τεύχος 1001, σελίδες 420-428, Θεόδωρος Ξύδης Αρχειοθετήθηκε 2017-05-28 στο Wayback Machine., από το Εθνικό Κέντρο Βιβλίου
- ↑ «Μουσείο Αρχαίας Ελληνικής Τεχνολογίας - Κατάκολο». katakolo.info. Ανακτήθηκε στις 1 Αυγούστου 2020.
- ↑ «Διοικητικές Μεταβολές Οικισμών». ΕΕΤΑΑ. Ανακτήθηκε στις 1 Αυγούστου 2020.