Τζέην Ελίζαμπεθ Ντίγκμπυ

Εντιμότατος Τζέην Ελίζαμπεθ Ντίγκμπυ
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση	3  Απριλίου 1807[1][2] Χόουκαμ Χολ
Θάνατος	11  Αυγούστου 1881[1][2][3] Δαμασκός[4]
Αιτία θανάτου	έμφραγμα του μυοκαρδίου και δυσεντερία
Συνθήκες θανάτου	φυσικά αίτια
Τόπος ταφής	Δαμασκός
Χώρα πολιτογράφησης	Ηνωμένο Βασίλειο της Μεγάλης Βρετανίας και Ιρλανδίας
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσες	Αγγλικά
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητα	αριστοκράτης
Οικογένεια
Σύζυγος	Edward Law, 1st Earl of Ellenborough (1824–1830)[5][6] Karl Theodore Herbert de Venningen, Baron de Venningen (1832–άγνωστη τιμή)[5][6] Σπυρίδων Θεοτόκης (1841–1846)[5] Sheikh Medjwal el Mizrab (1853–1881)[7][5]
Σύντροφος	Χριστόδουλος Χατζηπέτρος Όθων της Ελλάδας Λουδοβίκος Α΄ της Βαυαρίας Prince Felix of Schwarzenberg
Τέκνα	Λεωνίδας Θεοτόκης Adolf Schwarzenberg[8] Arthur Dudley Law[8][5] Jean Henry Theotoky[5] Freiherr Heribert von Venningen Üllner[5]
Γονείς	Henry Digby[8][5] και Lady Jane Coke[8][5]
Αδέλφια	Edward Digby, 9th Baron Digby[5]
Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Η Τζέην Ντίγκμπυ, Λαίδη Έλλενμπρω (Jane Digby, Lady Ellenborough, 3 Απριλίου 1807 - 11 Αυγούστου 1881), γνωστή μετέπειτα ως Κόμισσα Τζένη Θεοτόκη, ήταν Αγγλίδα αριστοκράτισσα, η οποία υπήρξε μια θυελλώδης προσωπικότητα της αθηναϊκής κοινωνίας στα χρόνια του Όθωνα. Είχε πολυτάραχη ζωή με τέσσερις γάμους και πάμπολλες ερωτικές περιπέτειες.

Βιογραφία

Η Τζέην Ελίζαμπεθ Ντίγκμπυ καταγόταν από αριστοκρατική και εύπορη αγγλική οικογένεια. Γεννήθηκε στο Χόκαμ Χωλ στο χωριό Μίντερν Μάγκνα του Ντόρσετ της Αγγλίας το 1807 και ήταν κόρη του Άγγλου ναυάρχου Σερ Χένρυ Ντίγκμπυ και της λαίδης Τζέην Ελίζαμπεθ Κουκ. Παντρεύτηκε για πρώτη φορά σε ηλικία 17 ετών τον Άγγλο αριστοκράτη Έντουαρντ Λω, Βαρόνο Έλλενμπρω, που ήταν μεγάλης ηλικίας, έγινε αντιβασιλέας των Ινδιών και τον οποίο χώρισε έξι μήνες αργότερα λόγω μοιχείας. Το 1828 απέκτησαν ένα γιο, τον Άρθουρ Ντάντλεϋ, ο οποίος τελικά αποδείχτηκε ότι ήταν ενός εξαδέλφου της με τον οποίο είχε κρυφά σχέσεις. Τελικά ο γιος της πέθανε όταν ήταν σχεδόν δύο ετών.

Όντας παντρεμένη, δημιούργησε ερωτικό δεσμό με τον επιτετραμμένο της αυστριακής πρεσβείας στο Λονδίνο πρίγκιπα Φέλιξ φον Σβάρτσενμπεργκ, προκαλώντας τεράστιο σκάνδαλο στη λονδρέζικη κοινωνία. Ο σύζυγός της, μη ανεχόμενος την απιστία της γυναίκας του, κατέθεσε αγωγή διαζυγίου, ενώ ταυτόχρονα ζήτησε την ανάκληση του Σβάρτσενμπεργκ, ο οποίος αναγκάστηκε να εγκαταλείψει το Λονδίνο. Μετά το διαζύγιό της, η νεαρή Λαίδη ακολούθησε τον Σβάρτσενμπεργκ στην Αυστρία, έζησε μαζί του για ένα διάστημα και μαζί του απέκτησε δύο παιδιά, τη Ματίλντ (1829) και τον Φέλιξ (1830), ο οποίος πέθανε λίγες εβδομάδες μετά τη γέννησή του. Η άρνησή του όμως να την παντρευτεί, την ανάγκασε να τον εγκαταλείψει και να αρχίσει να περιφέρεται στην Ευρώπη. Γνώρισε και δημιούργησε ερωτικούς δεσμούς πρώτα με ένα Γερμανό πρίγκιπα, με τον οποίο συνέζησε για ένα χρόνο και στη συνέχεια με κάποιον δούκα, τον οποίο σύντομα εγκατέλειψε.

Η Τζέην Ντίγκμπυ, όταν βρέθηκε τελικά στο Μόναχο το 1831, στην Αυλή του Λουδοβίκου Α΄ της Βαυαρίας, πατέρα του Όθωνα, ήταν ήδη γνωστή για την περιπετειώδη ζωή της και τις ερωτικές σχέσεις της σε διάφορες πόλεις της Ευρώπης. Από τον Λουδοβίκο, του οποίου υπήρξε ερωμένη και από τον οποίο έμεινε έγκυος, μυήθηκε στην ελληνολατρία και την αγάπη για την Ελλάδα. Έχοντας ήδη χωρίσει το Λόρδο Έλλενμπρω (1830) και προκειμένου να αποκατασταθεί, παντρεύτηκε για δεύτερη φορά με τον βαρόνο Καρλ φον Φέννιγκεν, με τον οποίο απέκτησε άλλα δύο παιδιά, τον Χέριμπερτ (1833) και τη Μπέρτα (1834).

Δύο χρόνια μετά το δεύτερο γάμο της, εγκατέλειψε τον βαρόνο Φέννιγκεν, γνωρίστηκε με τον Κερκυραίο ευπατρίδη κόμη Σπυρίδωνα Θεοτόκη, που σπούδαζε στο Μόναχο. Βαφτιζόμενη πρώτα ορθόδοξη, παντρεύονται –ο τρίτος της γάμος– και εγκαθίστανται στις Δουκάδες της Κέρκυρας, όπου έζησαν για πέντε χρόνια σε ένα μικρό ανάκτορο και απέκτησαν ένα γιο. Το 1841 ο θάνατος από ατύχημα του έξι μόλις ετών παιδιού τους Λεωνίδα, σε συνδυασμό με την άστατη ζωή του Θεοτόκη, την οδήγησε στην απόφαση να εγκαταλείψει την Κέρκυρα και να εγκατασταθεί οριστικά στην Αθήνα. Από το 1843 ζούσε μόνιμα στην Αθήνα και εκεί συνδέθηκε φιλικά με τη Δούκισσα της Πλακεντίας, αλλά στη συνέχεια οι σχέσεις τους χάλασαν εξαιτίας ενός νεαρού Αθηναίου.

Η Τζένη Θεοτόκη, όμορφη και πλούσια, πνευματώδης και αυθόρμητη, με ευρωπαϊκό αέρα, μεγαλοπρεπές παρουσιαστικό και αριστοκρατικούς τρόπους, γοήτευσε πολύ σύντομα τους Αθηναίους. Μιλούσε άπταιστα ελληνικά, όπως επίσης αγγλικά, γερμανικά και τουρκικά. Αγαπούσε την φύση, έκανε ιππασία και εκδρομές στην Πεντέλη, κατασκήνωνε στο ύπαιθρο και παράλληλα απολάμβανε τον κοσμικό αέρα της ελληνικής πρωτεύουσας. Στο σπίτι της έδινε ανεπανάληπτες δεξιώσεις και χοροεσπερίδες, παίζοντας η ίδια πιάνο, προκαλώντας το θαυμασμό των καλεσμένων της. Είχε μάλιστα συνάψει ερωτική σχέση με τον βασιλιά Όθωνα.

Το σπίτι της κοντέσσας Θεοτόκη, που το έχτισε το 1844, ήταν ένα τριώροφο αρχοντικό σε ρομαντική αρχιτεκτονική, έργο του διάσημου Έλληνα αρχιτέκτονα Σταμάτη Κλεάνθη. Σ’ αυτό σύχναζε όλη η αθηναϊκή αριστοκρατία. Βρισκόταν στην οδό Σωκράτους 65 (παλαιά αρίθμηση 67), κοντά στην Πλατεία Ομονοίας, το οποίο όμως κατεδαφίστηκε το 1958 και στη θέση του χτίστηκε το ξενοδοχείο «Ambassadeur», το οποίο μετά από είκοσι χρόνια μετατράπηκε σε εφετείο. Σήμερα ανήκει σε κάποιο ασφαλιστικό ταμείο και είναι εγκαταλελειμμένο.

Εγκαταλείποντας τον Θεοτόκη και περιπλανώμενη στην ελληνική επαρχία, γνωρίστηκε στη Λαμία με το φουστανελοφόρο ήρωα του '21 Χριστόδουλο Χατζηπέτρο, που ήταν διοικητής στρατιωτικού σώματος και είχε χρηματίσει υπασπιστής του Όθωνα, τον οποίο και ερωτεύθηκε παράφορα. Στην Αθήνα προκλήθηκε μεγάλο σκάνδαλο, τα κουτσομπολιά πλήθαιναν και κανείς δεν άνοιγε το σπίτι του στο ζεύγος των εραστών. Ο Χατζηπέτρος έπεσε σε δυσμένεια και απολύθηκε από τη θέση του και εκείνη τον παράτησε όταν την απάτησε.

Μετά το σκάνδαλο αυτό, που συντάραξε την αθηναϊκή κοινωνία, η Τζένη Θεοτόκη εγκατέλειψε την Ελλάδα με προορισμό την εξωτική Συρία. Στη Δαμασκό συναντά και ερωτεύεται ένα βεδουίνο σεΐχη, με το όνομα Αμπντούλ Μεντζουέλ Ελ Μεζράμπ, κατά 20 χρόνια νεότερο της. Τον παντρεύτηκε και έζησε ευτυχισμένα μαζί του μέχρι το τέλος της ζωής της. Η Τζέην Ντίγκμπυ πέθανε το 1881 από δυσεντερία στη Δαμασκό, όπου βρίσκεται και ο τάφος της.

Παραπομπές

1. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 27  Απριλίου 2014.
2. (Γερμανικά, Αγγλικά) FemBio database. 8740. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
3. Darryl Roger Lundy: (Αγγλικά) The Peerage. p6002.htm#i60017.
4. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 31  Δεκεμβρίου 2014.
5. «Kindred Britain»
6. p6002.htm#i60017. Ανακτήθηκε στις 7  Αυγούστου 2020.
7. Darryl Roger Lundy: (Αγγλικά) The Peerage. p6002.htm#i60017. Ανακτήθηκε στις 7  Αυγούστου 2020.
8. Darryl Roger Lundy: (Αγγλικά) The Peerage.

Πηγές

• Γιάννης Καιροφύλλας: «Η Αθήνα και οι Αθηναίοι» (1834 – 1934), τόμος πρώτος, σελ. 46 – 47, γ΄ έκδοση, Εκδόσεις Φιλιππότη, Αθήνα, 1983.
• Εφημ. Καθημερινή, Νίκος Βατόπουλος: Έρωτες και πάθη της κοντέσας Τζέιν Θεοτόκη, 10 Σεπτεμβρίου 1995.
• Εφημ. Xanthi – News, Τάσος Κ. Κοντογιαννίδης: Η κοντέσα Τζένη Θεοτόκη, 1 Ιουλίου 2011.

Βιβλιογραφία

• Mary S. Lovell: “A scandalous Life: The Biography of Jane Digby, Richard Cohen, 1998.
• Εντμόν Αμπού: «Η σύγχρονη Ελλάδα» (1854), Εκδόσεις Αφοί Τολίδη, Αθήνα (χ.χ.).

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• «Τζέιν Θεοτόκη», αφιέρωμα στον ιστότοπο της «Μηχανής του Χρόνου», 8 Ιανουαρίου 2015.