Άλβαρου Σίζα Βιέιρα

Άλβαρου Σίζα Βιέιρα
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα		Álvaro Joaquim de Melo Siza Vieira (Πορτογαλικά)
Γέννηση25  Ιουνίου 1933[1][2][3]
Matosinhos[4]
Χώρα πολιτογράφησηςΠορτογαλία[5]
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΑγγλικά[6]
Πορτογαλικά[6]
ΣπουδέςΠανεπιστήμιο του Πόρτο
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητααρχιτέκτονας[7][8]
διδάσκων πανεπιστημίου
ΕργοδότηςΟμοσπονδιακή Πολυτεχνική Σχολή της Λωζάννης
Αξιοσημείωτο έργοPorto School of Architecture
Περίοδος ακμής2019[9]
Οικογένεια
ΣύζυγοςMaria Antónia Siza
Αξιώματα και βραβεύσεις
Βραβεύσειςβραβείο Σύγχρονης Αρχιτεκτονικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης (1988)
Βασιλικό Χρυσό Μετάλλιο του Βασιλικού Ινστιτούτο Βρετανών Αρχιτεκτόνων (2009)[10]
βραβείο Πρίτσκερ (1992)
Μετάλλιο Άλβαρ Αάλτο (1988)
Dr. H.P. Berlageprijs (1993)
Αυτοκρατορικό βραβείο (1998)[11]
Gold Medal of Architecture (Spain) (1988)
Wolf Prize in Architecture (2001)[12]
Μέγας Ταξιάρχης του Στρατιωτικού Τάγματος του Αγίου Ιακώβου του Ξίφους (10  Ιουνίου 1992)[13][14]
Μεγαλόσταυρος του Τάγματος του Πρίγκηπα Ενρίκε (9  Ιουλίου 1999)[13][14]
Μεγαλόσταυρος του Τάγματος της Δημόσιας Εκπαίδευσης (6  Απριλίου 2017)[13][14]
Χρυσός Λέων (2012)
Τάγμα της Καλλιτεχνικής Αξίας (2007)
επίτιμος διδάκτωρ του Πανεπιστημίου της Γρανάδας (2014)[15]
honorary doctorate of Seville University (2011)[16]
honorary doctor of the École polytechnique fédérale de Lausanne
National Architecture Award of Spain (2019)[17][18]
honorary doctor of Lusíada University
honorary doctorate of the Polytechnic University of Valencia
d:Q10354858
Prémio Autores
Μεγάλοςσταυρός του Στρατιωτικού Τάγματος του Αγίου Ιακώβου του Ξίφους (19  Δεκεμβρίου 2023)[19]
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα
Τα διαμερίσματα «Καλημέρα θλίψη» («Bonjour Tristesse»), Schlesische Straße, Βερολίνο

Ο Άλβαρου Ζουακίμ ντε Μέλου Σίζα Βιέιρα (Álvaro Joaquim de Melo Siza Vieira, γενν. 25 Ιουνίου 1933) είναι Πορτογάλος αρχιτέκτονας, δάσκαλος της αρχιτεκτονικής και συγγραφέας σχετικών βιβλίων. Διεθνώς είναι γνωστός ως Άλβαρου Σίζα, ενώ στην πατρίδα του ως Σίζα Βιέιρα.

Ζωή και σταδιοδρομία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Σίζα Βιέιρα γεννήθηκε στο Ματουζίνους, μια πόλη γειτονική του Πόρτο. Πήρε πτυχίο αρχιτεκτονικής το 1955 από την τότε Σχολή Καλών Τεχνών του Πανεπιστημίου του Πόρτο, τη σημερινή FAUP (Σχολή Αρχιτεκτονικής του Πανεπιστημίου του Πόρτο). Ολοκλήρωσε το πρώτο κατασκευαστικό έργο του (τέσσερις οικίες στο Ματουζίνους) το 1954, προτού ακόμα τελειώσει τις σπουδές του, όταν άνοιξε γραφείο στο Πόρτο. Ο Σίζα Βιέιρα δίδαξε στη Σχολή της αποφοιτήσεώς του από το 1966 έως το 1969, επιστρέφοντας το 1976. Εκτός από τη διδασκαλία του εκεί, υπήρξε επισκέπτης καθηγητής στη Μεταπτυχιακή Σχολή Σχεδίου του Χάρβαρντ (Harvard Graduate School of Design), στο Πανεπιστήμιο της Πενσυλβάνια, στο Πανεπιστήμιο των Άνδεων (στη Μπογκοτά) και στην Ομοσπονδιακή Πολυτεχνική Σχολή της Λωζάνης.[20]

Ο Φερνάντο Τάβορα και ο Σίζα αποτελούν σημεία αναφοράς για τη FAUP, στην οποία αμφότεροι υπήρξαν καθηγητές. Οι δυο τους συνεργάσθηκαν από το 1955 μέχρι το 1958. Ο Σίζα έχει συνεργασθεί επίσης με τον Εδουάρδου Σόουτου ντε Μόουρα, π.χ. στα περίπτερα της Πορτογαλίας στην Παγκόσμια Έκθεση του 1998 και στην Παγκόσμια Έκθεση του 2000. Το έργο του Σίζα περιγράφεται συχνά ως «ποιητικός μοντερνισμός».[21].

Ανάμεσα στα πρώτα έργα του Σίζα που προσέλκυσαν την ευρύτερη προσοχή ήταν ένα συγκρότημα από δημόσιες πισίνες (τις «Piscinas de Marés») που δημιούργησε τη δεκαετία του 1960 στην παραλία Λέσα ντα Παλμέιρα του Ματουζίνους. Περιλαμβάνει δύο πισίνες (μία για παιδιά και μία για ενήλικες), αποδυτήρια και καφετέρια, όλα δημιουργημένα στον φυσικό βράχο με ανεμπόδιστη θέα της θάλασσας.[22] Το 1977, μετά την πτώση του δικτατορικού καθεστώτος στην Πορτογαλία, το δημοτικό συμβούλιο της Έβουρα ανέθεσε στον Σίζα τη σχεδίαση συγκροτήματος κατοικιών σε προάστιο της πόλεως. Ο αρχιτέκτονας συμμετείχε επίσης και συντόνισε την ομάδα που ανακατασκεύασε το ιστορικό κέντρο της Λισαβόνας που καταστράφηκε από πυρκαγιά το 1988.

Τα περισσότερα από τα γνωστότερα έργα του Σίζα βρίσκονται στο Πόρτο: το τεϊοποτείο Boa Nova (1963), τα κτίσματα της FAUP (1987-1993) και το Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης Σεράλβες (1997). Από τη δεκαετία του 1970 ο αρχιτέκτονας έχει συμμετάσχει σε πολλά έργα δημόσιας κατοικίας, δημόσιων κολυμβητηρίων[23] και πανεπιστημιακών κτισμάτων. Από το 1995 μέχρι το 2009 εργαζόταν για το κτήριο ενός μουσείου αρχιτεκτονικής στη νήσο Hombroich της Γερμανίας, το οποίο ολοκλήρωσε σε συνεργασία με τον Rudolf Finsterwalder.[24]

Μετά τη νίκη τους σε διεθνή διαγωνισμό το 2010, ανατέθηκε στον Σίζα και στον Χουάν Δομίνγκο Σάντος της Γρανάδας η σχεδίαση μιας νέας εισόδου και κέντρου επισκεπτών στην Αλάμπρα (2014).[25]

Τον Ιούλιο του 2014 ο αρχιτέκτονας ανακοίνωσε την απόφασή του να δωρίσει το μεγαλύτερο μέρος του αρχιτεκτονικού του αρχείου στο Καναδικό Κέντρο Αρχιτεκτονικής (CCA) στο Μόντρεαλ, προκειμένου να το καταστήσει «προσβάσιμο μαζί με το έργο άλλων μοντέρνων και σύγχρονων αρχιτεκτόνων»[26], ενώ επίσης δώρισε αρχεία προγραμμάτων που είχε αναλάβει κατά καιρούς στο Ίδρυμα Καλούστ Γκουλμπενκιάν στη Λισαβόνα και στο ίδρυμα Σεράλβες στο Πόρτο.[27]

Διεθνής αναγνώριση και τιμητικές διακρίσεις

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το κτήριο του Ιδρύματος Ιμπέρε Καμάργκου στη Βραζιλία

Το 1987 ο κοσμήτορας της Μεταπτυχιακής Σχολής Σχεδίου του Χάρβαρντ (Harvard Graduate School of Design), Ισπανός αρχιτέκτονας Ραφαέλ Μονέο, οργάνωσε την πρώτη έκθεση του έργου του Σίζα στις ΗΠΑ.[28] Το 1992 ο Πορτογάλος αρχιτέκτονας τιμήθηκε με το υψηλότερου κύρους βραβείο αρχιτεκτονικής στον κόσμο, το Βραβείο Πρίτσκερ, για το πρόγραμμα ανακατασκευής του Σιάδου, του ιστορικού εμπορικού κέντρου της Λισαβόνας, που είχε καταστραφεί σχεδόν τελείως από πυρκαγιά[20] τον Αύγουστο του 1988.

Μεταξύ των άλλων βραβείων του Άλβαρου Σίζα Βιέιρα είναι και τα παρακάτω:

Ο Άλβαρου Σίζα Βιέιρα έχει ανακηρυχθεί επίτιμος διδάκτορας των ακόλουθων Α.Ε.Ι.: Πολυτεχνείο της Βαλένθια, Ομοσπονδιακή Πολυτεχνική Σχολή της Λωζάνης, Πανεπιστήμιο του Παλέρμο, Πανεπιστήμιο «Menendez Pelayo» (Σανταντέρ), Εθνικό Πανεπιστήμιο Μηχανικών της Λίμα, Πανεπιστήμιο της Κόιμπρα, Πανεπιστήμιο «Λουσιάδα» του Πόρτο, Ομοσπονδιακό Πανεπιστήμιο της Παραΐμπα, Πανεπιστήμιο της Νάπολης και Πανεπιστήμιο της Παβίας (2007). Είναι μέλος της Αμερικανικής Ακαδημίας Τεχνών και Επιστημών, του Αμερικανικού Ινστιτούτου Αρχιτεκτόνων, της Ακαδημίας Αρχιτεκτονικής της Γαλλίας, της Ευρωπαϊκής Ακαδημίας Επιστημών και Τεχνών και επίτιμος εταίρος του RIBA.

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ 1,0 1,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 27  Απριλίου 2014.
  2. ↑ 2,0 2,1 (Αγγλικά) SNAC. w67w6zb9. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  3. ↑ 3,0 3,1 (Γερμανικά) Εγκυκλοπαίδεια Μπρόκχαους. siza-vieira-alvaro.
  4. ↑ «Artists + Artworks». (Αγγλικά) San Francisco Museum of Modern Art online collection. Ανακτήθηκε στις 10  Σεπτεμβρίου 2021.
  5. ↑ (Αγγλικά) Museum of Modern Art online collection. 29732. Ανακτήθηκε στις 4  Δεκεμβρίου 2019.
  6. ↑ 6,0 6,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb12455517g. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  7. ↑ 161384. Ανακτήθηκε στις 4  Δεκεμβρίου 2019.
  8. ↑ The Fine Art Archive. cs.isabart.org/person/69343. Ανακτήθηκε στις 1  Απριλίου 2021.
  9. ↑ Ανακτήθηκε στις 27  Μαΐου 2020.
  10. ↑ riba-prd-assets.azureedge.net/-/media/Files/Awards/2024/Royal-Gold-Medal-winners-1980-to-2024.pdf?rev=1f3606d7f48c4000917cd54d46036f68. Ανακτήθηκε στις 6  Σεπτεμβρίου 2024.
  11. ↑ www.praemiumimperiale.org/en/laureate-en/laureates-en. Ανακτήθηκε στις 19  Μαρτίου 2022.
  12. ↑ wolffund.org.il/alvaro-siza/.
  13. ↑ 13,0 13,1 13,2 www.ordens.presidencia.pt?idc=153&list=1.
  14. ↑ 14,0 14,1 14,2 www.ordens.presidencia.pt?idc=153.
  15. ↑ archivo.ugr.es/pages/trabajosdocumentos/honoriscausa.
  16. ↑ institucionales.us.es/vrelinstitu/investidura-del-dr-alvaro-siza-7.
  17. ↑ www.20minutos.es/noticia/4046911/0/el-portugues-alvaro-siza-gana-el-premio-nacional-de-arquitectura-2019/. Ανακτήθηκε στις 8  Νοεμβρίου 2019.
  18. ↑ BOE-A-2020-276.
  19. ↑ cnnportugal.iol.pt/videos/e-um-estimulo-mas-eu-continuo-a-trabalhar-alvaro-siza-vieira-distinguido-aos-90-anos/6581b5230cf23250d7157ac7.
  20. ↑ 20,0 20,1 Pritzker Architecture Prize: Alvaro Siza Vieira Αρχειοθετήθηκε 22 December 2010[Date mismatch] στο Wayback Machine., ανακτήθηκε την 1η Μαΐου 2011.
  21. ↑ Jonathan Glancey: «A Gold Medal for Siza? About time», The Guardian, 8 Οκτωβρίου 2008
  22. ↑ «A Portuguese Wins Pritzker Award». New York Times. 27 Απριλίου 1992. https://www.nytimes.com/1992/04/27/arts/a-portuguese-wins-pritzker-award.html. 
  23. ↑ Patrick Lynch (23 October 2008), Álvaro Siza: swimming pools with depth The Architect's Journal.
  24. ↑ Kieran Long (1 August 2009), Pavilion by Álvaro Siza and Rudolf Finsterwalder, Insel Hombroich Foundation, Ruhr Valley, Germany, The Architectural Review.
  25. ↑ Karissa Rosenfield: Álvaro Siza + Juan Domingo Santos Design «New Gate of Alhambra», ArchDaily.
  26. ↑ Siza, Álvaro (23 Ιουλίου 2014): «Álvaro Siza's Archive», Canadian Centre for Architecture (CCA)
  27. ↑ Qeuirós, Luís Miguel (9 Ιουλίου 2015). «Álvaro Siza doa 40 projectos a Serralves». Público. http://www.publico.pt/culturaipsilon/noticia/alvaro-siza-doa-40-projectos-a-serralves-1701463. 
  28. ↑ Ouroussoff, Nicholas (5 Αυγούστου 2007). «Modernist Master's Deceptively Simple World». New York Times. https://www.nytimes.com/2007/08/05/arts/design/05ouro.html. 
  29. ↑ «Archived copy». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 Δεκεμβρίου 2010. Ανακτήθηκε στις 8 Ιανουαρίου 2011. 
  30. ↑ 8th International Architecture Exhibition 2002 La Biennale di Venezia.
  31. ↑ «Royal Gold Medal 2009». architecture.com. Royal Institute of British Architects. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Ιουνίου 2014. Ανακτήθηκε στις 19 Απριλίου 2018. 
  32. ↑ «2011 UIA Gold Medal». UIA. 18 Απριλίου 2011. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 20 Σεπτεμβρίου 2011. https://web.archive.org/web/20110920021359/http://www.uia-architectes.org/texte/england/PRIZE/UIA2011/2uia2011.html. Ανακτήθηκε στις 28 Σεπτεμβρίου 2011. 

Βιβλιογραφία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Jacinto Rodrigues: Álvaro Siza / obra e método, Livraria Civilização Editora 1992, ISBN 972-26-1099-6
  • Peter Testa: Álvaro Siza, Birkhäuser 1996, ISBN 3-7643-5598-0
  • Álvaro Siza: City Sketches, Birkhäuser 1994, ISBN 3-7643-2820-7
  • Jorge Figueira (Hrsg.): Álvaro Siza. Modern Redux (κείμενα: Alexandre Alves Costa, Jorge Figueira, Hans Ibelings, Guilherme Wisnik), Hatje Cantz Verlag, Ostfildern 2008, ISBN 978-3-7757-2298-8(αγγλικά/γερμανικά)
  • Raul Betti & Greta Ruffino: Álvaro Siza, Viagem sem Programa, Red Publishing 2012, ISBN 978-88-88492-22-3
  • Duarte, J.P.: Customizing Mass Housing: a discursive grammar for Siza's houses at Malagueira, διδακτορική διατριβή, Massachusetts Institute of Technology 2001
  • Kenneth Frampton: Álvaro Siza. Complete Works, Phaidon, Λονδίνο 2000, ISBN 978-0714840048
  • Philip Jodidio: Álvaro Siza: Complete Works 1952-2013, Taschen 2013

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]