Αγαθάγγελος | |
---|---|
Όνομα στη μητρική γλώσσα | Ագաթանգեղոս (Αρμενικά) |
Γέννηση | 5ος αιώνας |
Θάνατος | 6ος αιώνας |
Εθνικότητα | Αρμένιοι |
Υπηκοότητα | Βασίλειο της Αρμενίας |
Γνωστός για | History of the Armenians |
Επιστημονική σταδιοδρομία | |
Ερευνητικός τομέας | ιστορία |
Ιδιότητα | ιστορικός και συγγραφέας |
δεδομένα ( ) |
Ο Αγαθάγγελος (στα αρμένικα: Ագաթանգեղոս) ήταν Αρμένιος ιστορικός του 5ου αιώνα. Είναι συγγραφέας του έργου Ιστορία των Αρμενίων ή Ιστορία της ζωής του Αγίου Γρηγορίου, το οποίο αποτέλεσε κύρια πηγή έμπνευσης για ύστερους Αρμένιους ιστορικούς.
Ο Αγαθάγγελος παρουσιάζεται στο έργο του ως γραφέας προερχόμενος από την Ρώμη και ο οποίος είχε μάθει λατινικά και ελληνικά. Αναφέρει ότι κλήθηκε από τον Βασιλιά Τιριδάτη Δ΄ της Αρμενίας (Βασιλιάς από το 298 ως 330) στην αυλή της Αρταξάτης ώστε, ως γραμματέας, να συγγράψει ένα χρονικό με τα γεγονότα της εποχής εκείνης[1].
Με βάση στοιχεία του έργου του, έχει αποδειχθεί σήμερα ότι ο Αγαθάγγελος, πιθανότατα ένα ψευδώνυμο, στην πραγματικότητα έζησε κατά τον 5ο αιώνα και συνέγραψε τα κείμενά του στα αρμένικα[2].
Ο Αγαθάγγελος συνέγραψε το κείμενό του κατά το 451[3]. Το έργο αυτό ξεκινά με την ανάληψη της εξουσίας από τους Σασσανίδες στην Περσία (224)[4] και ολοκληρώνεται λίγο μετά τον θάνατο του Γρηγορίου Φωστήρος στις αρχές του 4ου αιώνα. Πάντως, ορισμένα τμήματα του έργου φαίνεται να έχουν, σήμερα, χαθεί[5]. Δανειζόμενος στοιχεία από τον Κοριούν, ο Αγαθάγγελος με το κείμενό του καθιερώνει το επίσημο δόγμα της Αρμένικης Εκκλησίας του 5ου αιώνα[3].
Ο Αγαθάγγελος επηρέασε μεγάλο αριθμό ύστερων Αρμενίων ιστορικών, με κυριότερο τον Φαύστο τον Βυζάντιο, ο οποίος παρουσιάζει το έργο του, Ιστορία της Αρμενίας ως την συνέχεια του έργου του Αγαθάγγελου (μέχρι το 387)[3], ή τον Μωυσή της Χορέν[6].