Γεώργιος Παχυμέρης

Γεώργιος Παχυμέρης
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα		Γεώργιος Παχυμέρης (Ελληνικά)
Γέννηση1242
Νίκαια Βιθυνίας
Θάνατος1310
Κωνσταντινούπολη
Χώρα πολιτογράφησηςΒυζαντινή Αυτοκρατορία (από 1261)
Αυτοκρατορία της Νίκαιας (έως 1261)
Εκπαίδευση και γλώσσες
Μητρική γλώσσαμεσαιωνική ελληνική γλώσσα
Ομιλούμενες γλώσσεςμεσαιωνική ελληνική γλώσσα
Λατινικά
ΣπουδέςΠανδιδακτήριο
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητααστρονόμος
ιστορικός
φιλόσοφος
δικαστής
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Ο Γεώργιος Παχυμέρης (Νίκαια Μικράς Ασίας 1242 – Κωνσταντινούπολη, περ. 1310) ήταν λόγιος, θεολόγος, κληρικός, φιλόσοφος, ιστορικός και μαθηματικός με πλούσια εκκλησιαστική και πολιτική δράση και εκτεταμένο συγγραφικό έργο. Θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους εκπροσώπους της Παλαιολόγειας Αναγέννησης στον τομέα των γραμμάτων και των επιστημών.

Βίος

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
 Η ενότητα αυτή δεν τεκμηριώνεται επαρκώς με παραπομπές. Παρακαλούμε βοηθήστε προσθέτοντας την κατάλληλη τεκμηρίωση. Ατεκμηρίωτο υλικό μπορεί να αμφισβητηθεί και να αφαιρεθεί. (Η σήμανση τοποθετήθηκε στις 07/03/2021)

Για τη ζωή του Παχυμέρη κύρια πηγή μας είναι ο έμμετρος επιτάφιος (100 στίχοι) του μαθητή του Μανουήλ Φιλή. Γεννήθηκε στη Νίκαια της Βιθυνίας, στη Μικρά Ασία. Οι γονείς του ήταν πρόσφυγες από την Κωνσταντινούπολη μετά την άλωση της Πόλης από τους Λατίνους Σταυροφόρους. Μετά την ανακατάληψη της Κωνσταντινούπολης από τους Ρωμαίους 1261 εγκαταστάθηκε εκεί και συνέχισε τις σπουδές του κοντά στον Γεώργιο Ακροπολίτη. Έλαβε από την Εκκλησία τον βαθμό του Διακόνου, το αξίωμα του Ιερομνήμονος και του Πρωτεκδίκου, ενώ από τον αυτοκράτορα τιμήθηκε με τον αξίωμα τού Δικαιοφύλακα. Αξιωματούχος του κράτους και στη συνέχεια του πατριαρχείου ο Παχυμέρης δίδασκε συγχρόνως και στο Πανδιδακτήριο της Κωνσταντινούπολης. Συνέχισε το ιστοριογραφικό έργο του δασκάλου του για την περίοδο 1261-1308 σε 13 βιβλία, που αποτελούν και τη μοναδική διεξοδική πηγή για την εποχή αυτή.

Εργογραφία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η διαρκής επαφή του με την ανώτερη ηγεσία του Πατριαρχείου και της αυτοκρατορικής αυλής, καθώς και η διεκπεραίωση εκκλησιαστικών και κρατικών αποστολών αποτέλεσαν εξαιρετικές προϋποθέσεις για τη συγγραφή του πολυδιάστατου ιστορικού του έργου «Ρωμαϊκή Ιστορία», στο οποίο είναι κατά γενική αναγνώριση αντικειμενικός (ο ίδιος δηλώνει ότι: «Ιστορίας ψυχή η αλήθεια»). Έργα του είναι:

  • Ρωμαϊκή Ιστορία[1]
  • Σχεδίασμα περί της φιλοσοφίας του Αριστοτέλη[2]
  • Εννέα αυτοβιογραφικές Ωδές
  • Το Σύνταγμα των τεσσάρων μαθημάτων: αριθμητικής, μουσικής, γεωμετρίας και αστρονομίας
  • Περί των έξ της φιλοσοφίας ορισμών και των πέντε φωνών και των δέκα κατηγοριών[3]
  • Προς τους λέγοντας ότι δια τούτο λέγεται Πνεύμα Υιού δια το ομοούσιον ή δια το χορηγείσθαι υπ΄αυτού τοις αξίοις (Θεολογικό έργο).[4]
  • Παράφρασις εις τον Άγιον ιερομάρτυρα Διονύσιον τον Αρεοπαγίτην
  • Προγυμνάσματα ή Μελέται (ρητορική)[5]

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ Πρώτη έκδοση Ρώμη 1666, νέα κριτική έκδοση Παρίσι 1984 σε δύο τόμους.
  2. ↑ Από το Σχεδίασμα περί της φιλοσοφίας του Αριστοτέλη εκδόθηκαν μέχρι σήμερα (Μάρτιος 2017) από την Ακαδημία Αθηνών στη σειρά  Commentaria in Aristotelem Byzantina, τα εξής βιβλία. Vol.2: Georgios Pachymeres, Philosophia, Buch 10: Kommentar zur Metaphysik des Aristoteles. Editio princeps, Einleitung, Text, Indices von Eleni PAPPA, 2002, 142*, 118 p. Vol.3: Γεώργιος Παχυμέρης, Φιλοσοφία, Βιβλίον Ενδέκατον, Αριστοτέλους Τα Ηθικά Νικομάχεια. Editio princeps, Προλεγόμενα, Κείμενο, Ευρετήρια υπό Κωνσταντίνου ΟΙΚΟΝΟΜΑΚΟΥ, 2005, 70*, 151 σελ. Vol.4/1: Georgios Pachymeres, Philosophia, Buch 6: Kommentar zu De partibus animalium des Aristoteles. Editio princeps, Einleitung, Text, Indices von Eleni PAPPA, 2008, 136*, 76 S. Vol.4/2: Georgios Pachymeres, Scholien und Glossen zu De partibus animalium des Aristoteles. Einleitung, Text, Indices von Eleni PAPPA, 2009, 63*, 104 S. Vol.6: Georgios Pachymeres, Philosophia, Book 5: Commentary in Aristotle’s Meteorologica (Βιβλίον πέμπτον, τῶν μετεωρικῶν). Editio princeps. Prolegomena, Text, Indices by Ioannis TELELIS, 2012, X, 132*, 137 p. Vol.7: Georgios Pachymeres, Philosophia, Book 3: In Aristotelis De Caelo Commentary. Editio princeps. Prolegomena, Text, Indices by Ioannis TELELIS, 2016, X, 156*, 128 p.
  3. ↑ Βενετία 1532, Παρίσι 1548και 1581, Οξφόρδη 1666, Λατινική έκδοση υπό τον τίτλο: Georgii Pachymerii Hieromnemonis, in universam fere Aristotelis Philosophiam, Epitome […] è Graeco in Latinum sermonem […] conversa à clariss. Viro D. Philippo Becchio, Βασιλεία 1560.
  4. ↑ Κολωνία 1648 με λατινική μετάφραση Λ.Αλλατίου
  5. ↑ Έκδοση Φρειδ. Μπουασσονάντ, Παρίσι 1848, ανατύπωση Άμστερνταμ 1966

Πηγές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Έμμετρος επιτάφιος (100 στίχοι), Μανουήλ Φιλής
  • Φρειδ. Μπουασσονάντ, Παρίσι 1848, Το ρητορικό του έργο
  • Λ. Αλλάτιος, το θεολογικό του έργο
  • Ε. Στεφάνου, το μαθηματικό του έργο
  • Ανδρόνικος Δημητρακόπουλος (1872). Ορθόδοξος Ελλάς : ήτοι περί των Ελλήνων των γραψάντων κατά Λατίνων και περί των συγγραμμάτων αυτών. Εν Λειψίαι: Τύποις Μέτζγερ και Βίττιγ. Ανακτήθηκε στις 12 Δεκεμβρίου 2010. 

Βιβλιογραφία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Δημήτριος Β.Μπαλτάς, Η χειρόγραφη παράδοση των ανέκδοτων φιλοσοφικών έργων του Γεωργίου Παχυμέρη, Εώα και Εσπερία, τόμ.5(2001-2003),σελ.63-67
  • Στέλιος Λαμπάκης "Υπερφυσικές δυνάμεις, φυσικά φαινόμενα και δεισιδαιμονίες στην Ιστορία του Γεωργίου Παχυμέρη", Σύμμεικτα, τόμ. 7, (1987), σελ. 77-100 [1]

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Λήμμα «Γεώργιος Παχυμέρης» στην Εγκυκλοπαίδεια Μείζονος Ελληνισμού (σε μορφή PDF)