Γιουλς Σέντνεϋ

Γιουλς Σέντνεϋ
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα		Jules Sedney (Ολλανδικά)[1]
Γέννηση28  Σεπτεμβρίου 1922[2]
Παραμαρίμπο[3]
Θάνατος18  Ιουνίου 2020[4]
Παραμαρίμπο[3]
Χώρα πολιτογράφησηςΣουρινάμ
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΟλλανδικά
ΣπουδέςΠανεπιστήμιο του Άμστερνταμ
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταπολιτικός
τραπεζίτης
Suriname studies researcher
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΑξίωμαΠρωθυπουργός του Σουρινάμ (1969–1973)
ΒραβεύσειςHonorary Order of the Yellow Star (2008)[5]
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Ο Γιουλς Σέντνεϋ (Jules Sedney, 28 Σεπτεμβρίου 1922 – 18 Ιουνίου 2020) ήταν οικονομολόγος και πολιτικός από το Σουρινάμ, που διετέλεσε πρωθυπουργός της χώρας από το 1969 μέχρι το 1973. Το 1980 έγινε διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας του Σουρινάμ[6], αλλά χρειάσθηκε να αυτοεξορισθεί[7] το 1983, μετά από μια διαμάχη με τον τότε δικτάτορα Ντέσι Μπουτέρσε.[8] Ο Σέντνεϋ επέστρεψε στο Σουρινάμ το 1989.[9]

Σπουδές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Σέντνεϋ γεννήθηκε στην πρωτεύουσα Παραμαρίμπο. Το 1942 πέρασε εξετάσεις και πήρε πιστοποίηση τελωνειακού, και έτσι έγινε τελωνειακός υπάλληλος στο Παραμαρίμπο.[10] Το 1948 πήγε στο Άμστερνταμ, όπου σπούδασε οικονομικά στο εκεί πανεπιστήμιο. Κατά τη διάρκεια των σπουδών του έγινε μέλος της οργανώσεως Wie Eegie Sanie (= «τα δικά μας πράγματα») του Έντυ Μπρούμα, που είχε στόχο την προαγωγή της γλώσσας και του πολιτισμού του Σουρινάμ.[11] Ο Σέντνεϋ πήρε διδακτορικό στις οικονομικές επιστήμες το 1955 από το Πανεπιστήμιο του Άμστερνταμ.[9]

Πολιτική σταδιοδρομία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 1958 ο Σέντνεϋ έγινε υπουργός Οικονομικών στην κυβέρνηση του Εθνικού Κόμματος του Σουρινάμ (NPS).[8] Αργότερα ωστόσο ακολούθησε το αποσχισθέν «Προοδευτικό Εθνικό Κόμμα» (PNP) του Γιουστ Ρενς.[8] Στις εκλογές του 1969 ο συνασπισμός κομμάτων με τον οποίο συμμετέσχε ο Σέντνεϋ κατέλαβε την τρίτη θέση. Σχημάτισε ωστόσο κυβέρνηση με τον συνασπισμό του Κόμματος Προοδευτικών Μεταρρυθμίσεων (VHP) του Γιάγκερνατ Λάχμον.[12] Το 1961 ο Σέντνεϋ υπεστήριξε τη δημιουργία ενός επιστημονικού ιδρύματος, που αργότερα εξελίχθηκε στο Πανεπιστήμιο του Σουρινάμ, σήμερα γνωστό ως Πανεπιστήμιο του Σουρινάμ «Άντον ντε Κομ».[13]

Από τις 1969 μέχρι τις 1973 ο Σέντνεϋ ήταν πρωθυπουργός της χώρας. Τότε ακόμα το Σουρινάμ ήταν αυτόνομη κυριαρχία του Ολλανδικού Στέμματος, ενώ ανεξάρτητη χώρα έγινε το 1975. Η κυβέρνησή του ήταν πολυεθνική και πίστευε ότι διέθετε τις ισορροπίες δυνάμεων που ήταν απαραίτητες για την ανάπτυξη της οικονομίας της χώρας.[14] Από το 1969 ο Σέντνεϋ έκανε τα πρώτα βήματα για την ανεξαρτησία της χώρας: πρότεινε τη σύσταση μιας «Επιτροπής του Βασιλείου», που θα εκπονούσε τον «οδικό χάρτη» προς την ανεξαρτησία. Η επιτροπή αυτή δημιουργήθηκε τελικώς στις 5 Ιανουαρίου 1972.[15] Ωστόσο ο Σέντνεϋ έγινε αργότερα έντονα επικριτικός προς αυτή την επιτροπή, υποστηρίζοντας ότι το Εργατικό Κόμμα στην τότε ολλανδική κυβέρνηση ενεργούσε με βλαπτική βιασύνη. Κατά την άποψή του, η ανεξαρτησία θα έπρεπε να είχε σχεδιασθεί πιο προσεκτικά και με άνεση χρόνου.[16] Εξέφρασε επίσης τις ανησυχίες του για τις εθνοτικές εντάσεις στο εσωτερικό του Σουρινάμ.[17]

Αρκετά μετά την πρωθυπουργική θητεία του, το 1980, ο Σέντνεϋ έγινε διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας του Σουρινάμ.[6] Τον Ιανουάριο του 1983 απολύθηκε μετά από μία διαφωνία του με τον τότε δικτάτορα Ντέσι Μπουτέρσε[8] σχετικώς με ένα ύποπτο δάνειο.[7] Τον ίδιο μήνα αυτοεξορίσθηκε στην Ολλανδία.[7] Τού στέρησαν την υπηκοότητά του τον Ιούλιο του 1983, μετά την κατάθεσή του σε ολλανδικό δικαστήριο εναντίον του τότε πρεσβευτή του Σουρινάμ στην Ολλανδία Χενκ Χέρενμπεργ.[18] Τού επιτράπηκε να επιστρέψει στο Σουρινάμ[9] το 1989.

Τα τελευταία χρόνια

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Σέντνεϋ ήταν ο γηραιότερος παίκτης μπριτζ στο Σουρινάμ.[8] Το 1997 κυκλοφόρησε το βιβλίο του De toekomst van ons verleden (= «Το μέλλον του παρελθόντος μας»), μια πολιτική ιστορία του Σουρινάμ από το 1948 και μετά.[9] Περιείχε αποτιμήσεις της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας της χώρας μέχρι το πραξικόπημα του 1980 και συστάσεις για την ενδυνάμωση της δημοκρατίας.[19] Διαδοχικές εκδόσεις του έργου αυτού έγιναν το 2010 και το 2017. Το 2016 του προσφέρθηκε η ιδιότητα του επίτιμου μέλους του Κόμματος Προοδευτικών Μεταρρυθμίσεων.[13] Το ίδιο έτος, 4 χρόνια πριν τον θάνατό του, ο Νέος Λιμένας του Παραμαρίμπο μετονομάσθηκε σε «Dr Jules Sedney – Haven van Paramaribo» σε αναγνώριση του ρόλου που διεδραμάτισε στην κατασκευή του.[20]

Ο Σέντνεϋ πέθανε στο Παραμαρίμπο σε ηλικία 97 ετών.[21] Είχε νοσηλευθεί αμέσως πριν τον θάνατό του.[8]

Επιλεγμένη εργογραφία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Het werkgelegenheidsaspect van het Surinaamse Tienjaren Plan (= «Η πλευρά της απασχολήσεως του Δεκαετούς Προγράμματος του Σουρινάμ»), διδακτορική διατριβή, εκδ. S.J.P. Bakker, Άμστερνταμ 1955[22]
  • Ontwerp grondwet van de Pendawa Lima, Άμστερνταμ 1986[23]
  • De Toekomst van Ons Verleden: Democratie, Etniciteit en Politieke Machtsvorming in Suriname (= «Το μέλλον του παρελθόντος μας: Δημοκρατία, εθνοτικότητα και πολιτική εξουσία στο Σουρινάμ), VACO Publishers, γ΄ έκδοση, Παραμαρίμπο 2017[14]


Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ 1,0 1,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. 1057151807. Ανακτήθηκε στις 14  Ιουλίου 2023.
  2. ↑ 2,0 2,1 Digital Library for Dutch Literature: (Ολλανδικά) Digital Library for Dutch Literature. dbnl.nl/auteurs/auteur.php?id=sedn001. Ανακτήθηκε στις 15  Σεπτεμβρίου 2020.
  3. ↑ 3,0 3,1 Digital Library for Dutch Literature: (Ολλανδικά) Digital Library for Dutch Literature. sedn001. Ανακτήθηκε στις 17  Σεπτεμβρίου 2024.
  4. ↑ dwtonline.com/laatste-nieuws/2020/06/18/oud-premier-jules-sedney-overleden/.
  5. ↑ dwtonline.com/laatste-nieuws/2020/06/21/jules-sedney-heeft-zich-onsterfelijk-gemaakt/.
  6. ↑ 6,0 6,1 «Directory – Centrale Bank van Suriname». 27 Μαρτίου 2015. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Μαρτίου 2015. 
  7. ↑ 7,0 7,1 7,2 «Z2i2k Herrenberg in Colombia stinkt» (στα ολλανδικά). 1983-07-13. https://www.digibron.nl/viewer/collectie/Digibron/offset/1/zoekwoord/Jules+Sedney/id/e6cd9435675d1a83a9d2abd68aa67497. Ανακτήθηκε στις 2020-06-19. 
  8. ↑ 8,0 8,1 8,2 8,3 8,4 8,5 «Oud-premier Jules Sedney overleden» (στα ολλανδικά). 2020-06-18. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2020-06-19. https://web.archive.org/web/20200619204558/http://dwtonline.com/laatste-nieuws/2020/06/18/oud-premier-jules-sedney-overleden/. Ανακτήθηκε στις 2020-06-19. 
  9. ↑ 9,0 9,1 9,2 9,3 «Oud-premier Jules Sedney ingeslapen» (στα ολλανδικά). https://www.starnieuws.com/index.php/welcome/index/nieuwsitem/59214. Ανακτήθηκε στις 2020-06-19. 
  10. ↑ «Aangeboden Doctor Jules Sedney jarig: 95 Jaar oud» (στα ολλανδικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2020-06-21. https://web.archive.org/web/20200621045021/https://www.gfcnieuws.com/aangeboden-doctor-jules-sedney-jarig-95-jaar-oud/. Ανακτήθηκε στις 2020-06-19. 
  11. ↑ Jules Sedney (1952). «It stribjen fan 'Wie Eegie Sanie'». De Tsjerne via Digital Library for Dutch Literature (στα Δυτικά Φριζικά). Ανακτήθηκε στις 19 Ιουνίου 2020. 
  12. ↑ Gonesh, Evert G. (2015). Jagernath Lachmon: Verbroederingspolitiek in Suriname (στα Ολλανδικά). Utrecht: LM Publishers. ISBN 978-94-6022-411-9. 
  13. ↑ 13,0 13,1 Chan Santokhi. «In Memoriam Dr. Jules Sedney» (στα ολλανδικά). https://www.starnieuws.com/index.php/welcome/index/nieuwsitem/59220. Ανακτήθηκε στις 2020-06-20. 
  14. ↑ 14,0 14,1 «Suriname» (PDF). US Department of State Self Study Guide. Ανακτήθηκε στις 6 Οκτωβρίου 2010. 
  15. ↑ «De held van de onafhankelijkheid» (στα nl). https://www.srherald.com/redactioneel/2014/11/25/de-held-van-de-onafhankelijkheid/. Ανακτήθηκε στις 2020-06-19. 
  16. ↑ «Suriname was niet voorbereid op onafhankelijkheid». de Telegraaf via Nickerie.net (στα Ολλανδικά). Ανακτήθηκε στις 19 Ιουνίου 2020. 
  17. ↑ «SURINAM DELAYING HER INDEPENDENCE». 1972-11-03. https://www.nytimes.com/1972/11/03/archives/surinam-delaying-her-independence-government-fears-racial-strife.html. 
  18. ↑ «Surinamers nationaliteit ontnomen» (στα ολλανδικά). 1983-07-22. https://www.digibron.nl/viewer/collectie/Digibron/offset/3/zoekwoord/Jules+Sedney/id/1d732fb65c0a146b23a3d749478617ce. Ανακτήθηκε στις 2020-06-19. 
  19. ↑ «OSO. Tijdschrift voor Surinaamse taalkunde, letterkunde en geschiedenis. Jaargang 17». Digital Library for Dutch Literature (στα Ολλανδικά). 1998. Ανακτήθηκε στις 19 Ιουνίου 2020. 
  20. ↑ «NIEUWE HAVEN HEET VOORTAAN DR.JULES SEDNEY-HAVEN VAN PARAMARIBO» (στα ολλανδικά). https://unitednews.sr/nieuwe-haven-heet-voortaan-dr-jules-sedney-haven-van-paramaribo/. Ανακτήθηκε στις 2020-06-19. 
  21. ↑ Suriname (19 Ιουνίου 2020). «Voormalig premier van Suriname Jules Sedney overleden». Waterkant (στα Ολλανδικά). Ανακτήθηκε στις 19 Ιουνίου 2020. 
  22. ↑ J.F.K. (1956-1957), «Κριτική», De West-Indische Gids 37: 55-58 
  23. ↑ «Ontwerp grondwet van de Pendawa Lima : perspectief voor een democratisch-sociale samenleving / Jules Sedney». Royal Library of the Netherlands (στα Ολλανδικά). Ανακτήθηκε στις 19 Ιουνίου 2020.