Δημοψήφισμα κυριαρχίας του Ταταρστάν

Δημοψήφισμα κυριαρχίας του Ταταρστάν της 21ης Μαρτίου 1992
Συμφωνείτε ότι η Δημοκρατία του Ταταρστάν είναι ένα κυρίαρχο κράτος και υποκείμενο του διεθνούς δικαίου που οικοδομεί τις σχέσεις της με τη Ρωσική Ομοσπονδία και άλλες δημοκρατίες και κράτη με βάση διεθνείς συνθήκες;
Αποτελέσματα ΝΑΙ ή ΟΧΙ Ψήφοι Ποσοστό ΝΑΙ 1.309.056 62,23% ΟΧΙ 794.444 37,77% Έγκυρα 2.132.351 100% Άκυρα ή λευκά 28.851 - Ψήφισαν 2.132.351 100,00% Προσέλευση 82,00% Εκλογικό σώμα 2.600.297

Δημοψήφισμα για την κυριαρχία της Δημοκρατίας του Ταταρστάν, που αποτελεί μέρος της Ρωσικής Ομοσπονδίας ως ομοσπονδιακό υποκείμενο στις 21 Μαρτίου 1992. Το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος ήταν η διακήρυξη της κρατικής κυριαρχίας της δημοκρατίας.

Ιστορία

Στις 6 Αυγούστου 1990, ο επικεφαλής του Ανώτατου Σοβιέτ της ΡΣΟΣΔ, Μπορίς Γέλτσιν, έκανε μια δήλωση στην Ουφά: "Λέμε στο Ανώτατο Συμβούλιο, την κυβέρνηση της Μπασκιρίας: παίρνετε το μερίδιο της εξουσίας που εσείς μπορείτε να καταπιείτε"^[1][2], που στα μέσα ενημέρωσης έγινε γνωστό ως "πάρτε τόση κυριαρχία, όσο μπορείτε να καταπιείτε"^[3]. Στις 30 Αυγούστου 1990, το Ανώτατο Σοβιέτ της Ταταρικής ΑΣΣΔ ενέκρινε τη Διακήρυξη για την κρατική κυριαρχία της Ταταρικής ΣΣΔ. Η διακήρυξη, σε αντίθεση με κάποιες συμμαχικές και σχεδόν όλες τις άλλες αυτόνομες ρωσικές δημοκρατίες (εκτός από την Τσετσενο-Ινγκουσική), δεν ανέφερε ρητά την παρουσία της δημοκρατίας ούτε στην ΡΣΟΣΔ και ούτε στην ΕΣΣΔ και ανακοινώθηκε ότι το Σύνταγμα και οι νόμοι της Ταταρικής ΣΣΔ έχουν κυριαρχία σε ολόκληρη την επικράτεια της Ταταρικής ΣΣΔ.

Στις 26 Δεκεμβρίου 1991, σε σχέση με τη συμφωνία Μπελοβέζα σχετικά με τον τερματισμό της ύπαρξης της ΕΣΣΔ και τη σύσταση της ΚΑΚ, εγκρίθηκε δήλωση σχετικά με την είσοδο του Ταταρστάν στην ΚΑΚ ως ιδρυτικό μέλος^[4] .

Στις 7 Φεβρουαρίου 1992, η Ταταρική ΑΣΣΔ - Δημοκρατία του Ταταρστάν μετονομάστηκε σε Δημοκρατία του Ταταρστάν^[5], το οποίο δεν ήταν σύμφωνο με το Σύνταγμα της ΡΣΟΣΔ μέχρι τις 16 Μαΐου 1992^[6]. Στις 21 Μαρτίου 1992 διεξήχθη δημοψήφισμα για το καθεστώς της Δημοκρατίας του Ταταρστάν. Στο ερώτημα: "Συμφωνείτε ότι η Δημοκρατία του Ταταρστάν είναι ένα κυρίαρχο κράτος και υποκείμενο του διεθνούς δικαίου που οικοδομεί τις σχέσεις της με τη Ρωσική Ομοσπονδία και άλλες δημοκρατίες και κράτη με βάση διεθνείς συνθήκες;". Το 61.4% των ερωτηθέντων συμφώνησε στο ερώτημα^[7].

Ωστόσο, πριν ληφθεί η απόφαση Αρ. 3-Ρ της 13ης Μαρτίου 1992 του Συνταγματικού Δικαστηρίου της ΡΣΟΣΔ βρέθηκε να είναι σύμφωνο με το Σύνταγμα της ΡΣΟΣΔ της 1978 για μια σειρά από διατάξεις της Διακήρυξης για την κρατική κυριαρχία της Ταταρικής ΑΣΣΔ από τις 30 Αυγούστου 1990, περιορίζοντας την επίδραση των νομοθεσιών της Ρωσικής Ομοσπονδίας στο έδαφος της Δημοκρατίας του Ταταρστάν, καθώς και το διάταγμα του Ανωτάτου Συμβουλίου της Δημοκρατίας του Ταταρστάν της 21ης Φεβρουαρίου 1992 «σχετικά με τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος της Δημοκρατίας του Ταταρστάν για την κατάσταση του καθεστώτος της Δημοκρατίας του Ταταρστάν», όπου όριζε ότι η Δημοκρατία του Ταταρστάν είναι ένα υποκείμενο του διεθνούς δικαίου και τις εγκαθιδρύει τις σχέσεις της με τη Ρωσική Ομοσπονδία και άλλες δημοκρατίες με βάση τις διεθνείς συνθήκες^[8].

Στις 22 Μαΐου, το Ανώτατο Συμβούλιο ενέκρινε ψήφισμα σχετικά με το καθεστώς του Ταταρστάν ως κυρίαρχου κράτους.

Στις 30 Νοεμβρίου 1992, εισήχθη ένα νέο Σύνταγμα στη Δημοκρατία του Ταταρστάν, το οποίο δήλωνε ότι είναι κυρίαρχο κράτος^[9].

Στις 19 Απριλίου 2001, το Συνταγματικό Δικαστήριο της Ρωσικής Ομοσπονδίας αναγνώρισε ότι οι διατάξεις για την κυριαρχία του Ταταρστάν δεν συμφωνούν με το Σύνταγμα της Ρωσικής Ομοσπονδίας. Στις 19 Απριλίου 2002 το Κρατικό Συμβούλιο του Ταταρστάν υιοθέτησε μια νέα έκδοση του Συντάγματος της Δημοκρατίας, που ευθυγραμμίζεται με το Σύνταγμα της Ρωσικής Ομοσπονδίας.

Παραπομπές

1. Загадочная история Бориса Ельцина
2. Союз можно было сохранить. Белая книга: Документы и факты о политике М. С. Горбачёва по реформированию и сохранению многонационального государства. М.: АПРЕЛЬ-85, 1995., c. 110—111
3. «Известия», 8 августа 1990
4. Декларация о вхождении Республики Татарстан в СНГ // Ведомости Верховного Совета Татарстана, N 4, 1992 г.
5. Закон РТ от 7 февраля 1992 год а № 1413-XII «Об изменении наименования Татарской Советской Социалистической Республики и внесении соответствующих изменений в Конституцию (основной Закон) Татарской ССР» // «Ведомости Верховного Совета Татарстана». — 1992. — № 4. — C. 44.
6. Закон Российской Федерации от 21 апреля 1992 года № 2708-I «Об изменениях и дополнениях Конституции (Основного Закона) Российской Советской Федеративной Социалистической Республики» // Российская газета, 16 мая 1992 года
7. Протокол Центральной комиссии референдума Республики Татарстан от 25 марта 1992 года «Результаты референдума Республики Татарстан 21 марта 1992 года».
8. Постановление Конституционного Суда РСФСР от 13 марта 1992 года № П-РЗ-I «по делу о проверке конституционности Декларации о государственном суверенитете Татарской ССР от 30 августа 1990 года, Закона Татарской ССР от 18 апреля 1991 года "Об изменениях и дополнениях Конституции (Основного Закона) Татарской ССР", Закона Татарской ССР от 29 ноября 1991 года "О референдуме Татарской ССР", постановления Верховного Совета Республики Татарстан от 21 февраля 1992 года "О проведении референдума Республики Татарстан по вопросу о государственном статусе Республики Татарстан"» // Ведомости СНД и ВС РФ. — 1992. — № 13. — Ст. 671.
9. Закон Республики Татарстан от Αρχειοθετήθηκε 2018-07-13 στο Wayback Machine. 6 ноября 1992 года № 1665-XII