Ελληνικό οικονομικό θαύμα

Οικονομία της Ελλάδας
Coat of arms of Greece
Δημόσιος Τομέας
*ενεργά Υπουργεία (κατάλογος)
Τομείς της οικονομίας
Σχετικά

Ο όρος (σύγχρονο) Ελληνικό οικονομικό θαύμα έχει χρησιμοποιηθεί για να περιγράψει την εντυπωσιακό ρυθμό οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης της Ελλάδας από τις αρχές της δεκαετίας του 1950 ως τα μέσα της δεκαετίας του 1970. Μεταξύ του 1950 και του 1973, ο μέσος όρος οικονομικής ανάπτυξης της χώρας κυμαινόταν γύρω στο 7%, όντας ο δεύτερος στον κόσμο, μετά από αυτόν της Ιαπωνίας. Οι υψηλότεροι ρυθμοί ανάπτυξης παρατηρήθηκαν τη δεκαετία του 1950, πολλές φορές ξεπερνώντας το 10% (η βιομηχανική παραγωγή αυξανόταν επίσης κατά 10% ετησίως, για πολλά χρόνια, κυρίως κατά τη δεκαετία του 1960). Ο όρος "θαύμα" όμως, χρησιμοποιείται σε σχετικά μικρό βαθμό, τουλάχιστον στην Ελλάδα. Ο λόγος συνδέεται με την ίδια την ελληνική κοινωνία: η μεταπολεμική περίοδος, μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του '70, ήταν μια εποχή βαθιών πολιτικών διχασμών, με αποκορύφωμα τη Χούντα των Συνταγματαρχών (1967 - 1974), και είναι δύσκολο για τους Έλληνες να εντοπίσουν "θετικές πτυχές" στη διάρκεια αυτής της εικοσιπενταετίας. Επιπλέον, η ανάπτυξη αυτή (τουλάχιστον στην αρχή) διέυρυνε το χάσμα μεταξύ πλουσίων και φτωχών, με αποτέλεσμα να επιταθούν οι πολιτικοί διχασμοί.[1][2][3][4][5][6][7][8][9][10][11][12][13][14][15][16][17]

Εργάτες κατασκευάζουν δρόμο μπροστά από νέες κατοικίες με την βοήθεια των κονδυλίων του Σχεδίου Μάρσαλ στην Ελλάδα.

Εξέλιξη

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κατοχή και Εμφύλιος

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Από το 1941 ως το 1944, η Γερμανική Κατοχή της Ελλάδας και οι θηριώδεις μάχες της με την Ελληνική αντίσταση είχε πρωτοφανείς, ολέθριες συνέπειες για την υποδομή και την οικονομία της χώρας. Επιπλέον, μετά το τέλος του Πολέμου, η Ελλάδα αντιμετώπισε έναν ιδιαίτερα σκληρό εμφύλιο πόλεμο μέχρι το 1949. Το 1950, η θέση της ελληνικής οικονομίας στον παγκόσμιο χάρτη είχε επιδεινωθεί δραματικά. Σύμφωνα με τον Άνγκους Μάντισον (Monitoring the World Economy 1820-1992, ΟΑΣΑ 1995), το ελληνικό κατά κεφαλήν εισόδημα έπεσε συγκριτικά με αυτό της Γαλλίας από 62% το 1938 σε 40% το 1949.

Το ελληνικό θαύμα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η ταχεία ανάρρωση της ελληνικής οικονομίας διευκολύνθηκε από έναν αριθμό μέτρων που ελήφθησαν. Σε αυτά τα μέτρα συμπεριλαμβάνεται και η οικονομική ενίσχυση εκ μέρους των Η.Π.Α. στα πλαίσια του Σχεδίου Μάρσαλ, καθώς και η υποτίμηση της δραχμής. Ακόμη, την εικόνα βοήθησαν ξένες επενδύσεις, σημαντική ανάπτυξη της χημικής βιομηχανίας, ανάπτυξη του τουρισμού και των υπηρεσιών γενικότερα. Τελευταία, αλλά εξίσου σημαντική, υπήρξε η ογκώδης οικοδομική δραστηριότητα, η οποία επικεντρώθηκε κυρίως σε τεράστια έργα υποδομής, όπως και στην ανακατασκευή των ελληνικών πόλεων. Η ανοικοδόμηση αυτή όμως, είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τις δραματικές συνέπειες που είχε η οικονομική αυτή άνοδος στην ελληνική κοινωνία και στην ανάπτυξη των πόλεών της. Αποτέλεσμα της κατασκευαστικής αυτής δραστηριότητας ήταν μία "αστική ανανέωση", η οποία μέσω της μεθόδου της αντιπαροχής αντικατέστησε το προηγούμενο αστικό τοπίο της πρωτεύουσας και των άλλων ελληνικών πόλεων με ψηλές πολυκατοικίες.

Σήμερα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Με όρους ετήσιας οικονομικής ανάπτυξης, η Ελλάδα, μετά το 1950, ξεπερνούσε συνεχώς τα περισσότερα ευρωπαϊκά έθνη. Μόνη εξαίρεση αποτέλεσε η οικονομική αποτελμάτωση της δεκαετίας του 1980, που αίτιό της υπήρξε το αντίβαρο που δημιουργήθηκε από την αντίστοιχη αναπτύξη της "ελληνικής παραοικονομίας". Παρόλα αυτά, η γενικότερη απόδοση της χώρας την κατέστησε μία ανεπτυγμένη οικονομική δύναμη με κατά κεφαλήν εισόδημα που το 2008 πλησίασε αυτά της Γαλλίας και της Γερμανίας (στοιχεία ΔΝΤ και Παγκόσμιας Τράπεζας, Απρίλιος 2008).

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ Angus Maddison, "Monitoring the World Economy 1820-1992" Αρχειοθετήθηκε 2018-09-02 στο Wayback Machine., OECD (1995)
  2. ↑ Graham T. Allison· Kalypso Nicolaïdis (Ιανουαρίου 1997). The Greek Paradox: Promise Vs. Performance. MIT Press. σελ. 43. ISBN 978-0-262-51092-9. phase of 1960 to 1973 (the period hailed by many as the "Greek economic miracle"), gross domestic product grew at an average annual rate of 7.7 percent, but exports of goods and services grew at the much higher average rate of 12.6 
  3. ↑ HAMISH MCRAE (27 June 2015). «Greece crisis: It needs another economic miracle – and it could happen». The Independent. http://www.independent.co.uk/news/business/comment/hamish-mcrae/greece-crisis-it-needs-another-economic-miracle--and-it-could-happen-10350277.html. «Indeed, between 1950 and the oil crisis of 1973 it was Europe’s fasting growing economy, with growth rates of 7 per cent a year. This period was dubbed the Greek economic miracle.» 
  4. ↑ Richard C. Frucht (2004). Eastern Europe: an introduction to the people, lands, and culture. Vol. 2. ABC-CLIO. σελ. 877. ISBN 978-1-57607-800-6. ... called Greek economic miracle. During these years, Greece's GDP grew at the fastest rate in Western Europe, averaging almost 8 percent annually. Meanwhile, industrial production grew at an average annual rate of 10 percent,ex- ceeded ... 
  5. ↑ Lila Leontidou (26 Απριλίου 1990). The Mediterranean City in Transition: Social Change and Urban Development. Cambridge University Press. σελ. 125. ISBN 978-0-521-34467-8. In fact, the Greek economic miracle of industrialization was partly due to the suppression of the working class. 
  6. ↑ Mehmet Odekon (17 Μαρτίου 2015). Booms and Busts: An Encyclopedia of Economic History from the First Stock Market Crash of 1792 to the Current Global Economic Crisis. Routledge. σελ. 322. ISBN 978-1-317-47576-7. Several factors contributed to what became known as the “Greek economic miracle.” First was the country's participation in the Marshall Plan, a massive influx of U.S. capital aimed at jump-starting Western European economies in the wake of .. 
  7. ↑ Shiva Pratap Singh (2010). Glimpses of Europe: A Crucible of Winning Ideas, Great Civilizations and Bloodiest Wars. Gyan Publishing House. σελ. 651. ISBN 978-81-7835-831-4. Afier World War H, Greece experienced the “Greek economic miracle”; GDP growth averaged 7% between 1950 and 1973. Since then Greece has implemented number of structural and fiscal reforms while receiving, considerable European ... 
  8. ↑ Stathis Kalyvas (3 Απριλίου 2015). Modern Greece: What Everyone Needs to KnowRG. Oxford University Press. σελ. 88. ISBN 978-0-19-997346-0. The efficiency with which the Greek nuclear family could pursue gain,” concludes McNeill, “by combination of hard work, shrewd exploitation of market opportunities, and rigorous saving for the future, lay behind the Greek economic miracle. 
  9. ↑ Constantine Arvanitopoulos· Konstantina E. Botsiou (19 Μαΐου 2010). The Constantinos Karamanlis Institute for Democracy Yearbook 2010. Springer Science & Business Media. σελ. 110. ISBN 978-3-642-12374-0. The flats-for-land exchange programme changed the architecture in urban centres, and towards the end of the so-called Greek economic 'miracle' in the mid '70s, agriculture accounted for 18% of GDP, while industry accounted for about 30%. 
  10. ↑ David H. Close (25 Σεπτεμβρίου 2014). Greece Since 1945: Politics, Economy and Society. Routledge. σελ. 56. ISBN 978-1-317-88001-1. 'Origins of the “Greek economic miracle”: the Truman Doctrine and Marshall Plan development and stabilisation programs', in Eugene Rossides (ed.), The Truman Doctrine for Aid to Greece. A Fiftieth Anniversary ... 
  11. ↑ Elena Calandri· Antonio Varsori· Daniele Caviglia (26 Νοεμβρίου 2014). Détente in Cold War Europe: Politics and Diplomacy in the Mediterranean and the Middle East. I.B.Tauris. σελ. 17. ISBN 978-1-78076-108-4. During 1950–1973, il boom in Italy, les Trente Glorieuses in France and the Greek 'Economic Miracle' were to transform the economies and societies of these countries. 
  12. ↑ OECD (15 Σεπτεμβρίου 2008). The Marshall Plan Lessons Learned for the 21st Century: Lessons Learned for the 21st Century. OECD Publishing. σελ. 120. ISBN 978-92-64-04425-8. The Marshall Plan began as an emergency program, but its sustained contributions to agriculture and finance succeeded in laying the foundation for the Greek economic miracle of the 1950s. 
  13. ↑ Kathleen Burk (1 Οκτωβρίου 2009). Old World, New World: Great Britain and America from the Beginning. Grove Press. σελ. 735. ISBN 978-0-8021-4429-4. The Origins of the Greek Economic Miracle', University College London PhD thesis ... 
  14. ↑ Dimitris Keridis (1 Ιουλίου 2009). Historical Dictionary of Modern Greece. Scarecrow Press. σελ. 57. ISBN 978-0-8108-6312-5. What followed, however, has been described as the Greek “economic miracle.” Through the stewardship of Prime Minister Konstantinos Karamanlis and of other Greek politicians, such as Georgios Kartalis and Spyros Markezinis, foreign aid ... 
  15. ↑ Veronica Binda (26 Ιουνίου 2013). The Dynamics of Big Business: Structure, Strategy, and Impact in Italy and Spain. Routledge. σελ. 177. ISBN 978-1-134-06335-2. After World War II, the presence of foreign multinationals also started to increase and the attraction of foreign capital was a goal actively pursued by governments in the years of the Greek economic miracle. 
  16. ↑ United States. Congress. House. Foreign Affairs (1971). Greece, Spain, and the Southern NATO Strategy: Hearings Before the Subcommittee on Europe..., 92-1, July 12, 14, 19, 21, August 3, September 9, 15, 1971. σελ. 3. During this period the foundations were laid and the first fruits were reaped — of what has come to be known as the "Greek economic miracle." Generally the 1950's could be characterized as a period of rapid economic development as well as ... 
  17. ↑ Greek-American Review. 51-52. Hellenic Heritage. 1999. σελ. 20. He writes on the origins of the "Greek Economic Miracle" and provides the longest and one of the most important papers. 

Αναφορές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Angus Maddison," Monitoring the World Economy 1820-1992", OECD (1995)
  • Paul Bairoch, Europe's GNP 1800-1975, J. of European Economic History, 5, σσ. 273-340 (1976)
  • L.S. Skartsis, "Greek Vehicle & Machine Manufacturers 1800 to present: A Pictorial History", Bookstars, Athens (2013) ISBN 978-960-571-009-5