Μέσα Σελίμοβιτς

Μέσα Σελίμοβιτς
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση	26  Απριλίου 1910[1][2][3] Τούζλα[4]
Θάνατος	11  Ιουλίου 1982[1][2][3] Βελιγράδι[5]
Τόπος ταφής	Νέο Κοιμητήριο Βελιγραδίου
Χώρα πολιτογράφησης	Γιουγκοσλαβία Αυστροουγγαρία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσες	Σερβικά[6] Σερβοκροατική γλώσσα Βοσνιακά[7]
Εκπαίδευση	διδάκτορας επιστημών
Σπουδές	Σχολή Φιλολογίας του Πανεπιστημίου του Βελιγραδίου Gimnazija Meša Selimović Πανεπιστήμιο του Βελιγραδίου
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητα	συγγραφέας[8] διδάσκων πανεπιστημίου
Εργοδότης	Πανεπιστήμιο του Σαράγιεβο
Αξιοσημείωτο έργο	Death and the Dervish
Αξιώματα και βραβεύσεις
Βραβεύσεις	Βραβείο ΝΙΝ (1966)[9][10] Ivan Goran Kovačić Award (1967) AVNOJ award d:Q121359105 (1969)
Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Ο Μέσα Σελίμοβιτς (Meša Selimović) (1910 Τούζλα Βοσνίας - 1982 Βελιγράδι) ήταν Σέρβος συγγραφέας, καθηγητής και τακτικό μέλος της Σερβικής Ακαδημίας Επιστημών.

Βιογραφικά στοιχεία

Γεννήθηκε το 1910 στην Τούζλα της Βοσνίας, όπου και τελείωσε το Γυμνάσιο. Σπoύδασε στη φιλοσοφική σχολή του Πανεπιστήμιο του Βελιγραδίου σέρβικη γλώσσα και γιουγκοσλαβική λογοτεχνία. Πριν από τον Β΄ παγκόσμιο πόλεμο εργάστηκε ως καθηγητής σε γυμνάσιο της Τούζλα και από το 1945 ήταν μέλος της επιτροπής για την κουλτούρα της γιουγκοσλαβικής κυβέρνησης στο Βελιγράδι. Το 1947-50 υπηρέτησε ως καθηγητής στην Ανώτερη Παιδαγωγική σχολή του Σεράγεβο, το 1950-53 καθηγητής στη Φιλοσοφική Σχολή της ίδιας πόλης και από το 1957-1961 ήταν διευθυντής του Εθνικού θεάτρου επίσης στο Σεράγεβο. Από το 1972 και μετέπειτα έζησε στο Βελιγράδι. Πέθανε τον Ιούλιο του 1982. Με την ευκαιρία της απονομής του βραβείου της πόλης του Σεράγεβο για το μυθιστόρημά του ο Δερβίσης και ο θάνατος (Derviš i smrt) ανακηρύχθηκε επίτιμος διδάκτωρ του Πανεπιστημίου του Σεράγεβο το 1966.

Ο Δερβίσης και ο θάνατος

Ο Δερβίσης και ο θάνατος, το δημοφιλέστερο μυθιστόρημά του, μεταφράστηκε σε πολλές γλώσσες και το 1972 γυρίστηκε σε κινηματογραφική ταινία^[11] και έτυχε πολλών βραβείων. Πολλοί το αποκάλεσαν «μουσουλμανικό» με την έννοια ότι δήθεν προπαγανδίζει τη μουσουλμανική θρησκεία και το μουσουλμανικό τρόπο ζωής· χρησιμοποιεί απλά το πλαίσιο της ιδεολογίας του Ισλάμ ως ιδεολογίας της εξουσίας για να δείξει τις εσωτερικές αντιφάσεις των ιδεολογιών και να παρουσιάσει ανάγλυφα τις συγκρούσεις της ιδεολογίας ως δόγματος και απολιθωμένου τρόπου ζωής με την αυθεντική αναζήτηση του νοήματος της ζωής απ΄ τους ίδιους τους πιστούς της ιδεολογίας. Το έργο πολλοί το συγκρίνουν με τη «Δίκη» του Κάφκα, με τη διαφορά ότι στο έργο αυτό του Σελίμοβιτς η εξουσία εμφανίζεται μέσα από τα πρόσωπα χωρίς πρόσωπο και παρουσιάζεται πολύ πιο αμείλικτη μέσα απ΄ την απρόσωπη μεσολάβηση των οργάνων της. Όλα τα πρόσωπα που ασκούν την εξουσία παρουσιάζονται ως απρόσωπες βίδες ενός μηχανισμού και μιας ιεραρχίας που μοναδικό στόχο έχει την αποτελεσματικότητά της. ^[12]

«Ο πατέρας είναι απλός άνθρωπος, δουλεύει όσο μπορεί, δίνει όσο πρέπει, δεν τον ενδιαφέρει τίποτε εκτός απ΄ τη βροχή, τα σύννεφα, τον ήλιο, τις κάμπιες, την πατατόψειρα, την ήρα στο στάρι, την ερυσίβη στο καλαμπόκι, τις κηκίδες στις βελανιδιές και την ησυχία στην οικογένεια. Καθώς είναι εντελώς απλοϊκός, από ένα υλικό, σαν ξύλινο κουτάλι, σαν γαβάθα από φιλύρα, σαν ξύλινες λαβές αρότρου, δεν απαρνήθηκε τις περιττές συνήθειες των γονιών να λέει αυτό που οι πατεράδες πάντα λένε και τα παιδιά δεν ακούνε... δεν υπάρχει φιλία ανάμεσα σε ανθρώπους που σκέφτονται διαφορετικά...κανείς δεν θα σε λυπηθεί, όπως η θάλασσα δεν μπορεί να λυπάται για τους αναρίθμητους θανάτους που συμβαίνουν αδιάκοπα μέσα της. Τον συμβούλευε να μη φύγει απ΄ τό σπίτι, τα χωράφια θα μείνουν έρημα και στις πόλεις είναι στενά, μικρό μέρος και πολλά στόματα, μικρές δυνατότητες και πολλές επιθυμίες, θ΄αρχίσουμε να πνιγόμαστε μεταξύ μας για το μεγαλύτερο κομμάτι ψωμί. Ο αδελφός δεν άκουσε. Τότε ο πατέρας είπε: «Θυμήσου, η δυστυχία υπάρχει επειδή κανένας δεν νομίζει ότι είναι στη σωστή θέση και καθένας είναι για τον άλλο πιθανός αντίπαλος· οι άνθρωποι περιφρονούν εκείνους που δεν πετυχαίνουν και μισούνε εκείνους που ανεβαίνουν πάνω απ΄ αυτούς· συνήθισε στην περιφρόνηση αν θέλεις ησυχία ή στην αποστροφή αν αποδεχτείς την μάχη. Αλλά μην μπαίνεις στη μάχη αν δεν είσαι σίγουρος ότι θα νικήσεις τον αντίπαλο. Μη δείχνεις με το δάχτυλο την ξένη ατιμία αν δεν είσαι ισχυρός για να μη χρειαστεί να τ΄αποδείξεις.Ούτε αυτό το άκουσε. Τώρα ο πατέρας έχει τους λόγους του να λέει: να, έτσι καταντάνε τα απείθαρχα παιδιά».

— Μέσα Σελίμοβιτς.^[13]

Άλλα έργα

• Σιωπές (1961)
• Το φρούριο (1970)
• Το νησί (1974)
• Αναμνήσεις (1976)
• Χασάν (ανολοκλήρωτο)

Παραπομπές

1. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. 118960717. Ανακτήθηκε στις 13  Αυγούστου 2015.
2. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. 11924371k. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
3. filmportal.de. b281acdeeed343708f3fe5015ea0dae0. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
4. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 13  Δεκεμβρίου 2014.
5. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 31  Δεκεμβρίου 2014.
6. Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. xx0004976. Ανακτήθηκε στις 1  Μαρτίου 2022.
7. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb11924371k. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
8. The Fine Art Archive. cs.isabart.org/person/31921. Ανακτήθηκε στις 1  Απριλίου 2021.
9. «Добитници Нинове награде за књижевност». Ανακτήθηκε στις 24  Φεβρουαρίου 2017.
10. «НИН online». Ανακτήθηκε στις 25  Φεβρουαρίου 2017.
11. Η ταινία στο ΙΜΒd
12. Λεωνίδας Χατζηπροδρομίδης, Ο θάνατος και ο Δερβίσης, σ. 9, εκδ. «Γνώση», 1986
13. Ο θάνατος και ο Δερβίσης, σσ 139, 142, 182 εκδ. «Γνώση», 1986

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

εφημ. Καθημερινή Ιβο Αντριτς - Μέσα Σελίμοβιτς