Μορίς ντε Γκοσόν

Μορίς ντε Γκοσόν
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση13 Μαρτίου 1948
Βερολίνο
ΚατοικίαΒιέννη
Χώρα πολιτογράφησηςΑυστρία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΑγγλικά[1][2]
Γαλλικά[2]
ΣπουδέςUniversity of Nice Sophia Antipolis
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταμαθηματικός
φυσικός[3]
διδάσκων πανεπιστημίου[3]
δεδομένα

Ο Μορίς Α. ντε Γκοσόν (Maurice A. de Gosson, γεννηθείς στις 13 Μαρτίου 1948), (επίσης γνωστός ως Μορίς Αλεξίς ντε Γκοσόν ντε Βαρέν) είναι Αυστριακός μαθηματικός και μαθηματικός φυσικός, ο οποίος γεννήθηκε το 1948 στο Βερολίνο[4] και σήμερα είναι επικεφαλής ερευνητής στην Ομάδα Αριθμητικής Αρμονικής Ανάλυσης (NuHAG)[5] του Πανεπιστημίου της Βιέννης[6].

Εργασία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μετά την απόκτηση του διδακτορικού του στη μικροτοπική ανάλυση στο Πανεπιστήμιο της Νίκαιας το 1978 υπό την επίβλεψη του Ζακ Σαζαρέν, ο ντε Γκοσόν γοητεύτηκε γρήγορα από την ανάλυση Λαγκράνζ του Ζαν Λερέ. Υπό την επίβλεψη του Λερέι, ο ντε Γκοσόν ολοκλήρωσε τη  διατριβή για υφηγεσία για την επίβλεψη έρευνας στα Μαθηματικά στο Πανεπιστήμιο του Παρισιού 6 (1992). Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, ειδικεύτηκε στη μελέτη του δείκτη των Λερέ-Μασλόφ και της θεωρίας των μεταπλεκτικών ομάδων, καθώς και στις εφαρμογές τους στη μαθηματική φυσική. Το 1998, ο ντε Γκοσόν γνώρισε τον Μπαζίλ Χάιλι, ο οποίος του προκάλεσε το ενδιαφέρον για τα εννοιολογικά ζητήματα της κβαντομηχανικής. Ο Μπαζίλ Χάιλι έγραψε πρόλογο για το βιβλίο του ντε Γκοσόν The Principles of Newtonian and Quantum Mechanics (Οι αρχές της Νευτώνειας και της Κβαντικής Μηχανικής) (Imperial College Press, Λονδίνο). Αφού πέρασε αρκετά χρόνια ως αναπληρωτής καθηγητής και καθηγητής στη Σουηδία, ο ντε Γκοσόν διορίστηκε το 2006 στην Ομάδα Αριθμητικής Αρμονικής Ανάλυσης στο Πανεπιστήμιο της Βιέννης, που ιδρύθηκε από τον Χανς Γκέοργκ Φάιχτινγκερ (βλ. www.nuhag.eu). Επί του παρόντος εργάζεται πάνω σε συμπλεκτικές μεθόδους στην αρμονική ανάλυση και σε εννοιολογικά ζητήματα της κβαντομηχανικής, συχνά σε συνεργασία με τον Μπαζίλ Χάιλι.[7][8]

Θέσεις επίσκεψης

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Μορίς ντε Γκοσόν διετέλεσε επισκέπτης στο Πανεπιστήμιο του Γέιλ,[9][10] στο Πανεπιστήμιο του Κολοράντο στο Μπόλντερ (επισκέπτης καθηγητής Ulam),[11] στο Πανεπιστήμιο του Πότσνταμ, στο Ινστιτούτο Άλμπερτ-Αϊνστάιν (Γκολμ), στο Ινστιτούτο Μαξ-Πλανκ για τα Μαθηματικά (Βόννη), στο Πανεπιστήμιο Πολ Σαμπατιέ (Τουλούζη), στο Πανεπιστήμιο Jacobs (Βρέμη).

Συμπλεκτικό θεώρημα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Μορίς ντε Γκοσόν ήταν ο πρώτος που απέδειξε ότι το συμπλεκτικό θεώρημα του Μιχαήλ Γκρόμοφ για τη μη συντριβή (επίσης γνωστό ως "συμπλεκτική αρχή της καμήλας") επέτρεπε μια κλασική αρχή αβεβαιότητας τυπικά εντελώς παρόμοια με τις σχέσεις αβεβαιότητας των Ρόμπερτσον-Σρέντινγκερ (δηλαδή ανισότητες Χάιζενμπεργκ σε μια ισχυρότερη μορφή όπου λαμβάνονται υπόψη οι συνδιακυμάνσεις)[12] Αυτό το μάλλον απροσδόκητο αποτέλεσμα συζητήθηκε στα μέσα ενημέρωσης[13].

Κβαντικά μπλομπς

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 2003, ο Γκοσόν εισήγαγε την έννοια των κβαντικών μπλομπς, τα οποία ορίζονται με όρους συμπλεκτικών χωρητικοτήτων και είναι αναλλοίωτα κάτω από κανονικούς μετασχηματισμούς[14] Λίγο αργότερα[15], έδειξε ότι το θεώρημα του Γκρόμοφ για τη μη συντριβή επιτρέπει μια χονδροειδή κοκκοποίηση του χώρου φάσεων από τέτοια κβαντικά μπλομπς (ή συμπλεκτικά κβαντικά κελιά), καθένα από τα οποία περιγράφεται από μια μέση ορμή και μια μέση θέση[16] :

Τα κβαντικά μπλομπς είναι η εικόνα μιας σφαίρας του χώρου φάσεων ακτίνας από έναν συμλεκτικό (γραμμικό) μετασχηματισμό[16].

και

"Τα κβαντικά μπλομπς είναι οι μικρότερες μονάδες του χώρου φάσεων που είναι συμβατές με την αρχή της αβεβαιότητας της κβαντομηχανικής και έχουν τη συμπλεκτική ομάδα ως ομάδα συμμετριών. Τα κβαντικά μπλομπς βρίσκονται σε διμερή αντιστοιχία με τις συμπιεσμένες συνεκτικές καταστάσεις της τυπικής κβαντομηχανικής, των οποίων αποτελούν εικόνα του χώρου φάσεων"[17].

Η ιδιότητα του αναλλοίωτου χαρακτηρίζει τα κβαντικά μπλομπς του ντε Γκοσόν από τα "κβαντικά κύτταρα" που είναι γνωστά στη θερμοδυναμική, τα οποία είναι μονάδες του χώρου φάσεων με όγκο ίσο με το μέγεθος της σταθεράς του Πλανκ h στη δύναμη του 3.[18][19]

Μαζί με τους Γ. Ντένις και Μπάζιλ Χάιλι, ο ντε Γκόσον παρουσίασε παραδείγματα που έδειχναν πώς το κβαντικό μπλομπ μπορεί να θεωρηθεί ως "διεύρυνση" ενός σωματιδίου στο χώρο φάσεων. Για να το αποδείξουν αυτό, χρησιμοποίησαν το "τέχνασμα Φέρμι"[20] το οποίο επιτρέπει σε μια αυθαίρετη κυματοσυνάρτηση να ταυτιστεί ως μια στάσιμη κατάσταση για έναν ορισμένο Χαμιλτονιανό τελεστή. Έδειξαν ότι αυτή η έκρηξη απαιτεί μια εσωτερική ενέργεια από το ίδιο το σωματίδιο, που περιλαμβάνει κινητική ενέργεια και το κβαντικό δυναμικό του Νταβίντ Μπομ[21][22].

Στο κλασικό όριο, το κβαντικό μπλομπ μετατρέπεται σε σημειακό σωματίδιο[23].

Επιρροή

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Συμπλεκτική Γεωμετρία και κβαντική μηχανική (2006)

Η έννοια των κβαντικών μπλομπs του ντε Γκοσόν έδωσε το έναυσμα για μια πρόταση μιας νέας διατύπωσης της κβαντομηχανικής, η οποία προέρχεται από αξιώματα σχετικά με τα όρια της έκτασης και της θέσης των κβαντικών σωματιδίων στο χώρο των φάσεων, που συνδέονται με τα κβαντικά μπλομπς[17][24], Η πρόταση αυτή ενισχύεται από την ανάπτυξη μιας προσέγγισης του χώρου φάσεων που εφαρμόζεται τόσο στην κβαντική όσο και στην κλασική φυσική, όπου ένας νόμος εξέλιξης των παρατηρήσιμων μεγεθών που μοιάζει με τον κβαντικό μπορεί να ανακτηθεί από την κλασική Χαμιλτονιανή σε έναν μη αντιμεταθετικό χώρο φάσεων, όπου τα x και p είναι (μη αντιμεταθετικοί) c-άριθμοι και όχι τελεστές.[25]

Δημοσιεύσεις

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Συμλεκτικές μέθοδοι στην Αρμονική Ανάλυση και εφαρμογές στη Μαθηματική Φυσική, Birkhäuser (2011)[26] ISBN 3-7643-9991-0
  • Συμλεκτική γεωμετρία και κβαντική μηχανική. Birkhäuser, Βασιλεία, σειρά " Θεωρία φορέων: Advances and Applications" (2006)[23] ISBN 3-7643-7574-4
  • Οι αρχές της Νευτώνειας και της Κβαντομηχανικής: η ανάγκη για τη σταθερά h του Planck- με πρόλογο του B. Hiley. Εκδόσεις Imperial College Press (2001) ISBN 1-86094-274-1
  • Μάσλοβ Κλάσεις, μεταπλεκτική αναπαράσταση και κβάντιση του Λαγκρανζιανού. Mathematical Research 95, Wiley VCH (1997), περίπου 190 σελίδες ISBN 3-527-40087-7
  • Υπό προετοιμασία: Μαθηματικές και φυσικές πτυχές των κβαντικών διεργασιών (με τον Basil Hiley).
  • Υπό προετοιμασία: Κβαντομηχανική: Ψευδοδιαφορικοί τελεστές και κβαντική μηχανική.

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ «Identifiants et Référentiels» (Γαλλικά) Agence bibliographique de l'enseignement supérieur. 110016734. Ανακτήθηκε στις 6  Μαΐου 2020.
  2. ↑ 2,0 2,1 Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. uk20201072565. Ανακτήθηκε στις 1  Μαρτίου 2022.
  3. ↑ 3,0 3,1 Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. uk20201072565. Ανακτήθηκε στις 19  Δεκεμβρίου 2022.
  4. ↑ Biography at the NuHAG website – University of Vienna, ([1])
  5. ↑ Numerical Harmonic Analysis Group website, University of Vienna ([2])
  6. ↑ Homepage at the NuHAG website – University of Vienna, ([3])
  7. ↑ University website, short biography – 2011 ([4])
  8. ↑ University website, Research section([5])
  9. ↑ AMS.org - Mathematics Calendar([6])
  10. ↑ Gosson, Maurice de (1998). «The quantum motion of half-densities and the derivation of Schrödinger's equation». Journal of Physics A: Mathematical and General 31 (18): 4239–4247. doi:10.1088/0305-4470/31/18/013. Bibcode: 1998JPhA...31.4239D. 
  11. ↑ AMS.org - Mathematics Calendar([7])
  12. ↑ Reich, New Scientist – ([8]), 2009
  13. ↑ Samuel Reich, Eugenie (26 Φεβρουαρίου 2009). «How camels could explain quantum uncertainty». New Scientist. Ανακτήθηκε στις 18 Δεκεμβρίου 2013. 
  14. ↑ de Gosson, Maurice A (2003). «Phase space quantization and the uncertainty principle». Physics Letters A 317 (5–6): 365–369. doi:10.1016/j.physleta.2003.09.008. ISSN 0375-9601. Bibcode: 2003PhLA..317..365D. 
  15. ↑ M. de Gosson (2004), Phys. Lett. A, vol. 330, pp. 161 ff., and M. de Gosson (2005), Bull. Sci. Math., vol. 129, pp. 211, both cited according to M. de Gosson (2005), Symplectically covariant Schrödinger equation in phase space, Journal of Physics A, Mathematics and General, vol. 38, pp. 9263-9287 (2005)
  16. ↑ 16,0 16,1 Maurice de Gosson (2004). «On the goodness of "quantum blobs" in phase space quantization».
    arXiv:quant-ph/0407129
    .     

  17. ↑ 17,0 17,1 De Gosson, Maurice A. (2013). «Quantum Blobs». Foundations of Physics 43 (4): 440–457. doi:10.1007/s10701-012-9636-x. PMID 25530623. Bibcode: 2013FoPh...43..440D. 
  18. ↑ The symplectic camel: the tip of an iceberg?, website of Maurice A. de Gosson, downloaded October 5, 2012
  19. ↑ M. A. de Gosson: The Principles of Newtonian & Quantum Mechanics: The Need for Planck's Constant, h, Imperial College Press, 2001, (ISBN 978-1860942747), p. 120
  20. ↑ de Gosson, Maurice A. (2012). «A Geometric Picture of the Wave Function: Fermi's Trick».
    arXiv:1208.0908
     [quant-ph]
    .     

  21. ↑ Dennis, Glen; de Gosson, Maurice A.; Hiley, Basil J. (2014). «Fermi's ansatz and Bohm's quantum potential». Physics Letters A 378 (32–33): 2363–2366. doi:10.1016/j.physleta.2014.05.020. ISSN 0375-9601. Bibcode: 2014PhLA..378.2363D. 
  22. ↑ Dennis, Glen; De Gosson, Maurice A.; Hiley, Basil J. (2015). «Bohm's quantum potential as an internal energy». Physics Letters A 379 (18–19): 1224–1227. doi:10.1016/j.physleta.2015.02.038. Bibcode: 2015PhLA..379.1224D. 
  23. ↑ See for example: B. J. Hiley: Foundations of Quantum Theory in the Light of Bohmian Non-commutative Dynamics, The Finnish Society for Natural Philosophy 25 Years K.V. Laurikainen Honorary Symposium 2013 / 2 April 2014
  24. ↑ Dragoman, D. (2005). «Phase Space Formulation of Quantum Mechanics. Insight into the Measurement Problem». Physica Scripta 72 (4): 290–296. doi:10.1238/Physica.Regular.072a00290. Bibcode: 2005PhyS...72..290D. 
  25. ↑ D. Dragoman: Quantum-like classical mechanics in non-commutative phase space, Proceedings of the Romanian Academy, Series A, vol. 12, no. 2/2011, pp. 95–99 (full text)
  26. ↑ Springer, ([9])