Παπίας Ιεραπόλεως

Παπίας Ιεραπόλεως
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση70[1][2] ή 1ος αιώνας (πιθανώς)[3] ή 60 (περίπου)[4]
Μικρά Ασία
Θάνατος2ος αιώνας[3] ή 140[4]
Αρχαία Σμύρνη ή Σμύρνη[5]
Χώρα πολιτογράφησηςΕπαρχία Ασίας
ΘρησκείαΠρωτοχριστιανική περίοδος
Eορτασμός αγίου22 Φεβρουαρίου
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΑρχαία ελληνικά
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταιερέας
συγγραφέας[6]
Περίοδος ακμής2ος αιώνας[7]
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμαεπίσκοπος
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Ο Παπίας Ιεραπόλεως ή Παπίας ο Ιεραπολίτης[8] (περ. 60/70 - 140 ή 161 ή 163 ή 165) ήταν χριστιανός επίσκοπος στην Ιεράπολη της Φρυγίας. Υπήρξε σημαντική μορφή στην ιστορία της πρωτοχριστιανικής περιόδου. Περιλαμβάνεται στους Αποστολικούς Πατέρες, αυτούς δηλαδή που έζησαν στην πρώτη εποχή μετά τους Αποστόλους, παρ' όλο που ο ίδιος ομολογεί ότι δεν είχε γνωρίσει προσωπικά κανέναν από τους Αποστόλους[9].

Ερείπια της αρχαίας Ιεράπολης

Η ζωή του

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Πιστεύεται ότι γεννήθηκε στο δεύτερο μισό του 1ου αιώνα. Ήταν προφανώς μορφωμένος και πιθανώς συνέγραψε το έργο του γύρω στο 125-135. Σύμφωνα με τον Ειρηναίο, ο Παπίας ήταν μαθητής του αποστόλου Ιωάννη[10] και συνεργάτης του Πολυκάρπου, επισκόπου στη Σμύρνη. Σύμφωνα με μεταγενέστερο θρύλο, πέθανε μαρτυρικά στην Πέργαμο το 161 ή το 165.

Το έργο του και εκτιμήσεις

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το συγγραφικό έργο του Παπία δυστυχώς δεν σώζεται στις μέρες μας, παρά μόνο οι αναφορές σε αυτό σε συγγράμματα δύο άλλων εκκλησιαστικών συγγραφέων, του Ειρηναίου και του Ευσέβιου Καισαρείας. Εντούτοις, υπάρχουν μαρτυρίες ότι το βιβλίο ήταν διαθέσιμο και διαβαζόταν τον 4ο, τον 9ο, ακόμη και μέχρι τον 14ο αιώνα[11]. Το βιβλίο είχε τον τίτλο Λόγων/Λογίων Κυριακών Εξηγήσεις (Λατ. Explanatio Sermonum Domini) και αποτελούνταν από 5 επιμέρους «βιβλία»/κεφάλαια. Ο Ειρηναίος αναφέρει ότι ο Παπίας επεδίωκε να εντοπίσει τα αληθινά λόγια των μαθητών του Ιησού Χριστού, όχι απλώς εκείνα που οι πολλοί θεωρούσαν ως ορθά[12]. Όσον αφορά το ακριβές περιεχόμενο του έργου του Παπία υπάρχουν διάφορες απόψεις: α) ότι αποτελούσε υπόμνημα προφορικών παραδόσεων του Ιησού, τις οποίες είχε συγκεντρώσει ο Παπίας, μαζί με ένα σχολιολόγιο αναφορικά με τις παραδόσεις αυτές, β) ότι ήταν ένα ολοκληρωμένο Ευαγγέλιο και γ) ότι ήταν σχολιολόγιο βάσει ενός ήδη υπάρχοντος Ευαγγελίου ή Ευαγγελίων.

Επίσης, ο Ειρηναίος θεωρεί τον Παπία σημαντικό μάρτυρα στην εσχατολογική παράδοση των χριστιανικών κοινοτήτων και μάλιστα αναφέρει ότι ο Παπίας απέβλεπε στη μεσσιανική «χιλιετία», την οποία στο 4ο βιβλίο του την περιγράφει ιδιαίτερα γλαφυρά ως μια περίοδο έντονης ευφορίας της γης, αληθινής ειρήνης και αρμονίας μεταξύ των ζώων[13]. Διακήρυττε ότι οι προφητείες που αφορούσαν τη μεσσιανική αποκατάσταση δεν θα έπρεπε να ερμηνεύονται αλληγορικά.

Με βάση την Αποκάλυψη του Ιωάννη και προφορικές, άγραφες παραδόσεις λόγων του Ιησού —αλλά και με επιρροές από την ιουδαϊκή αποκαλυπτική γραμματεία της εποχής— ο Παπίας ανέμενε την επικείμενη έλευση της Βασιλείας του Θεού επί της γης, η οποία επρόκειτο να έχει διάρκεια κατά γράμμα 1.000 έτη. Αυτή η Βιβλική αντίληψη των πραγμάτων ήταν «ευρέως διαδεδομένη μεταξύ των εξεχόντων δασκάλων» του 2ου αιώνα και «δεν αποτελεί απόδειξη Ιουδαΐζουσας τάσης διότι [ο χιλιασμός] ήταν η επικρατούσα άποψη τον 2ο αιώνα»[14]. Η ερμηνεία των Ευαγγελίων από τον Παπία συνέχισε να ακολουθείται από Ανατολικούς και Δυτικούς θεολόγους μέχρι και τις αρχές του 4ου αιώνα[15]. Ο Ευσέβιος Καισαρείας[16] παραθέτει τα εξής λόγια του Παπία:

«Χιλιάδα τινά φησιν ἐτῶν ἔσεσθαι μετὰ τὴν ἐκ νεκρῶν ἀνάστασιν, σωματικῶς τῆς Χριστοῦ βασιλείας ἐπὶ ταυτησὶ τῆς γῆς ὑποστησομένης»[17].

Σώζονται, επίσης, κάποια αποσπάσματα του Παπία με διασαφηνίσεις σχετικά με τα Ευαγγέλια και τους Ευαγγελιστές, όπως για παράδειγμα ότι ο Μάρκος επακριβώς μετέφρασε («ερμήνευσε») στο Ευαγγέλιό του όσα αφηγήθηκε ο Πέτρος[18] ενώ για τον Ματθαίο αναφέρει ότι αρχικά έγραψε το Ευαγγέλιο του στην εβραϊκή γλώσσα[19]. Επίσης, αν και ο Παπίας έκανε δεκτό ως θεόπνευστο το βιβλίο της Αποκάλυψης ήδη από τις αρχές του 2ου αιώνα, επί αιώνες αρκετοί εκκλησιαστικοί Πατέρες δεν το περιλάμβαναν μεταξύ των βιβλίων του Βιβλικού κανόνα.

Υποσημειώσεις

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ 1,0 1,1 Catalogue of the Library of the Pontifical University of Saint Thomas Aquinas. 3078.
  2. ↑ 2,0 2,1 Documenta Catholica Omnia. 30_20_0070-0130-_Papia_Hierapolitanus.
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 διάφοροι συγγραφείς: «Enciclopedia Treccani» (Ιταλικά) Ινστιτούτο της Ιταλικής Εγκυκλοπαίδειας. 1935. papia-di-gerapoli. Ανακτήθηκε στις 12  Ιουνίου 2022.
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 «Store norske leksikon» (Μποκμάλ, Νεονορβηγικά) Papias. Ανακτήθηκε στις 12  Ιουνίου 2022.
  5. ↑ Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. uk20231187967. Ανακτήθηκε στις 23  Μαΐου 2023.
  6. ↑ Ανακτήθηκε στις 20  Ιουνίου 2019.
  7. ↑ «Encyclopædia Britannica» (Αγγλικά) biography/Papias. Ανακτήθηκε στις 12  Ιουνίου 2022.
  8. ↑ Ο Ευσέβιος Καισαρείας τον αποκαλεί «ὁ Ἱεραπολίτης ἐπίσκοπος ὀνόματι Παπίας». (Εκκλησιαστική Ιστορία 2.15.2)
  9. ↑ «Ὁ Παπίας κατὰ τὸ προοίμιον τῶν αὐτοῦ λόγων ἀκροατὴν μὲν καὶ αὐτόπτην οὐδαμῶς ἑαυτὸν γενέσθαι τῶν ἱερῶν ἀποστόλων ἐμφαίνει, παρειληφέναι δὲ τὰ τῆς πίστεως παρὰ τῶν ἐκείνοις γνωρίμων διδάσκει δι' ὧν φησιν λέξεων». (Ευσέβιος Καισαρείας, Εκκλησιαστική Ιστορία 3.39.2)
  10. ↑ «Ὁ νῦν δὲ ἡμῖν δηλούμενος Παπίας τοὺς μὲν τῶν ἀποστόλων λόγους παρὰ τῶν αὐτοῖς παρηκολουθηκότων ὁμολογεῖ παρειληφέναι, Ἀριστίωνος δὲ καὶ τοῦ πρεσβυτέρου Ἰωάννου αὐτήκοον ἑαυτόν φησι γενέσθαι». (Ευσέβιος Καισαρείας, Εκκλησιαστική Ιστορία 3.39.7)
  11. ↑ Η Σκοπιά, 15 Σεπτεμβρίου 1993, σελ. 8. Βλέπε επίσης The New Schaff-Herzog Religious Encyclopedia, Τόμ. 8, σελ. 336-339.
  12. ↑ «Διαβεβαιούμενος ὑπὲρ αὐτῶν ἀλήθειαν. Οὐ γὰρ τοῖς τὰ πολλὰ λέγουσιν ἔχαιρον ὥσπερ οἱ πολλοί, ἀλλὰ τοῖς τἀληθῆ διδάσκουσιν, οὐδὲ τοῖς τὰς ἀλλοτρίας ἐντολὰς μνημονεύουσιν, ἀλλὰ τοῖς τὰς παρὰ τοῦ κυρίου τῇ πίστει δεδομένας καὶ ἀπ' αὐτῆς παραγινομένας τῆς ἀληθείας». (Ευσέβιος Καισαρείας, Εκκλησιαστική Ιστορία 3.39.3, 4)
  13. ↑ Παραθέτοντας από το προφητικό βιβλίο του Ησαΐα. (40:6) Βλέπε Ειρηναίου Κατά Αιρέσεων 5.32.
  14. ↑ Philip Schaff, History of the Christian Church, Τόμ. 2, σελ. 696.
  15. ↑ Encyclopædia Britannica 2006 Ultimate Reference Suite DVD, λήμμα «Papias».
  16. ↑ Με βάση τον τρόπο παράθεσης από το έργο του Παπία και τις αλληλοσυγκρουόμενες κρίσεις για την προσωπικότητα του Παπία (για παράδειγμα τον χαρακτηρίζει «σφόδρα σμικρὸς τὸν νοῦν»), ορισμένοι συμπεραίνουν ότι υποβόσκει μια αντιπάθεια προς αυτό εκ μέρους του Ευσέβιου, προφανώς λόγω των σαφών χιλιαστικών του απόψεων. (Charles Thomas Cruttwell, A Literary History of Early Christianity, Kessinger Publishing, 1893/2004, σελ. 106, 107) «Η αντιπάθεια του Ευσέβιου για τον Παπία τον οδήγησε κατά συνέπεια στο να αλλοιώσει τα κείμενα του [Παπία] και να διατηρήσει μόνο κάποια μικρά αποσπάσματα». (Encyclopædia Britannica 2006 Ultimate Reference Suite DVD, λήμμα «Papias»). Μάλιστα, σύμφωνα με την Νέα Καθολική Εγκυκλοπαίδεια, ο Ευσέβιος «κατηγορεί τον Παπία εξαιτίας του γεγονότος ότι μετέδωσε το αιρετικό δόγμα του Χιλιασμού στον Ειρηναίο και σε άλλους από τους πρώτους εκκλησιαστικούς άντρες. (Εκκλησιαστική Ιστορία 3.39.12–13)» (The New Catholic Encyclopedia, 2nd ed., 2003, Τόμ. 10ος, σελ. 861) Βλέπε επίσης υπό Philip Schaff, Nicene and Post-Nicene Fathers of the Christian Church «Τα Συγγράμματα του Παπία».
  17. ↑ Απόδοση: «Θα υπάρξει μια περίοδος χιλίων ετών μετά την ανάσταση των νεκρών, [και ότι] η βασιλεία του Χριστού θα ιδρυθεί με υλική μορφή εδώ στη γη». (Ευσέβιος Καισαρείας, Εκκλησιαστική Ιστορία 3.39.3, 4, διαθέσιμο στα Αγγλικά εδώ, στο έργο του Philip Schaff Nicene and Post-Nicene Fathers of the Christian Church, Τόμ. 1ος) Αναφορικά με αυτό, η Καθολική Εγκυκλοπαίδεια αναφέρει: «Ο Επίσκοπος Παπίας της Ιεράπολης, μαθητής του Αγ. Ιωάννη, εμφανιζόταν ως υπέρμαχος του χιλιασμού. Υποστήριζε πως έλαβε τη διδασκαλία του από συγχρόνους των Αποστόλων, και ο Ειρηναίος αφηγείται ότι άλλοι "Πρεσβύτεροι" που είχαν δει και ακούσει τον μαθητή Ιωάννη διδάχτηκαν από αυτόν την πίστη στο χιλιασμό ως μέρος της διδασκαλίας του Κυρίου. Σύμφωνα με τον Ευσέβιο [...] ο Παπίας στο βιβλίο του ισχυρίστηκε ότι μετά την ανάσταση των νεκρών θα ακολουθούσαν χίλια χρόνια ορατής, ένδοξης επίγειας βασιλείας του Χριστού». (The Catholic Encyclopedia, λήμμα «Millennium and Millenarianism», Τόμ. X, έκδ. 1911, Νέα Υόρκη, Robert Appleton Company, διαθέσιμη στο ίντερνετ εδώ.) Ενώ στη Μικρά Ασία κατά τη διάρκεια του 2ου αιώνα ήταν κυρίαρχη η αντίληψη περί κατά γράμμα χιλιετούς Βασιλείας του Θεού —όπου και εμφανίστηκε ο αποκαλούμενος «Μοντανισμός»—, την ίδια περιγραφή δίνει ο Ευσέβιος για την κατανόηση επί του θέματος ενός επίσκοπο από την Αίγυπτο, του Νέπως: «Νέπως [...] ἐπίσκοπος τῶν κατ' Αἴγυπτον, Ἰουδαϊκώτερον τὰς ἐπηγγελμένας τοῖς ἁγίοις ἐν ταῖς θείαις γραφαῖς ἐπαγγελίας ἀποδοθήσεσθαι διδάσκων καί τινα χιλιάδα ἐτῶν τρυφῆς σωματικῆς ἐπὶ τῆς ξηρᾶς ταύτης ἔσεσθαι ὑποτιθέμενος. Δόξας γοῦν οὗτος ἐκ τῆς Ἀποκαλύψεως Ἰωάννου τὴν ἰδίαν κρατύνειν ὑπόληψιν, Ἔλεγχον ἀλληγοριστῶν λόγον τινὰ περὶ τούτου συντάξας ἐπέγραψεν». (Εκκλησιαστική Ιστορία 7.24.1, 2)
  18. ↑ «Μάρκος μὲν ἑρμηνευτὴς Πέτρου γενόμενος, ὅσα ἐμνημόνευσεν, ἀκριβῶς ἔγραψεν, οὐ μέντοι τάξει τὰ ὑπὸ τοῦ κυρίου ἢ λεχθέντα ἢ πραχθέντα. Οὔτε γὰρ ἤκουσεν τοῦ κυρίου οὔτε παρηκολούθησεν αὐτῷ͵ ὕστερον δὲ͵ ὡς ἔφην͵ Πέτρῳ». (Εκκλησιαστική Ιστορία 3.39.15)
  19. ↑ «Ματθαῖος μὲν οὖν Ἑβραΐδι διαλέκτῳ τὰ λόγια συνετάξατο͵ ἡρμήνευσεν δ΄ αὐτὰ ὡς ἦν δυνατὸς ἕκαστος». (Εκκλησιαστική Ιστορία 3.39.16)

Βιβλιογραφία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Νorman Cohn, Τhe Ρursuit of the Μillenium, Revised and expanded ed., Oxford University Press, 1957/1970.
  • Charles Thomas Cruttwell, A Literary History of Early Christianity, Kessinger Publishing, 1893/2004.
  • Philip Schaff, Nicene and Post-Nicene Fathers of the Christian Church, Τόμ. 1ος, Christian Literature Publishing Co, 1890.
  • Philip Schaff, History of the Christian Church, Third edition, revised, Τόμ. 2ος.
  • The New Catholic Encyclopedia, 2nd ed., Τόμ. 10ος, λήμμα «Papias of Hierapolis», 2003.

Εκδόσεις του Παπία Ιεραπόλεως σε νεοελληνική απόδοση

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Παπίας, Απόστολικοί πατέρες τομ 4, εισαγωγή,μτφρ. σχόλια του Παναγιώτη Παπαευαγγέλου,εκδ. Ελευθέριος Μερετάκης Το Βυζάντιον, Θεσσ/ίκη, 1994 σελ.16-18,594-615

Βλέπε επίσης

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]