Πλησιαδάπης

Πλησιαδάπης Χρονικό πλαίσιο απολιθωμάτων: Ύστερη Παλαιόκαινος-Πρώιμη Ηώκαινος[1] ΠροЄ Є O Σ Δ Λ Π Τ Ι Κ Πγ Ν
Συστηματική ταξινόμηση
Βασίλειο: Ζώα Συνομοταξία: Χορδωτά Ομοταξία: Θηλαστικά Ανθυφομοταξία: Ευθήρια Υπερτάξη: Ευάρχοντα Τάξη: †Πλησιαδαπίμορφα (Plesiadapiformes) Υπεροικογένεια: †Πλησιαδαποειδή (Plesiadapoidea) Οικογένεια: †Πλησιαδαπίδες (Plesiadapidae) Γένος: †Πλησιαδάπης (Plesiadapis) Gervais, 1877
Τυπικό είδος
†Plesiadapis tricuspidens
Παλαιοείδη[2][3]
†Plesiadapis walbeckensis Russell, 1964 †Plesiadapis remensis Lemoine, 1887 †Plesiadapis tricuspidens Gervais, 1877 †Plesiadapis russelli Gingerich, 1976 †Plesiadapis insignis (Piton, 1940) †Plesiadapis praecursor Gingerich, 1975 †Plesiadapis anceps Simpson, 1936 †Plesiadapis rex (Gidley, 1923) †Plesiadapis gingerichi Rose, 1981 †Plesiadapis churchilli Gingerich, 1975 †Plesiadapis fodinatus Jepsen, 1930 †Plesiadapis dubius (Matthew, 1915) †Plesiadapis simonsi Gingerich, 1975 †Plesiadapis cookei Jepsen, 1930

Πλησιαδάπης (γένος Plesiadapis) ονομάζεται το παλαιότερο γνωστό θηλαστικό είδος που παρουσίασε χαρακτηριστικά των πρωτευόντων, το οποίο έζησε περίπου 58-55 εκατομμύρια χρόνια πριν στην Βόρεια Αμερική και την Ευρώπη.^[2] “Πλησιαδάπης” κυριολεκτικά σημαίνει “σχεδόν-Αδάπης”, και αναφέρεται στο λεμουριόμορφο είδος Αδάπης, που έζησε κατά την Ηώκαινο εποχή. Τυπικό είδος του γένους αποτελεί ο Plesiadapis tricuspidens και ονομάστηκε έτσι λόγω των τριών γλωχίνων (cusps) που βρίσκονται στους άνω κοπτήρες.

Ανακάλυψη

Απολιθώματα του Πλησιαδάπη εντοπίστηκαν από τον Francois Louis Paul Gervaise το 1877, ο οποίος πρώτος ανακάλυψε τον Plesiadapis tricuspidens στη Γαλλία. Τυπικό είδος ήταν το MNHN Crl-16, και το αριστερό γναθικό κομμάτι που εντοπίστηκε χρονολογείται στην πρώιμη Ηώκαινο εποχή.

Το γένος εμφανίστηκε στη Βόρεια Αμερική και μετανάστευσε στην Ευρώπη, πιθανόν μέσω κάποιας φυσικής γέφυρας που δημιουργήθηκε στην τότε Γροιλανδία. Η ποικιλία του γένους Πλησιαδάπης και η ταχύτατη εξέλιξη σου ίσως να εξηγούν τη γρήγορη διαφοροποίηση του σε όλη την Ευρώπη, ενώ επίσης η καταγωγή του αιτιολογεί την πληθώρα κοινών χαρακτηριστικών που μοιράζονται τα σύγχρονα είδη στις δύο πλευρές του Ατλαντικού. Δύο μεγάλη σκελετοί του Πλησιαδάπη, ένας εκ των οπίων είναι σχεδόν ολόκληρος, βρέθηκαν στο Μενάτ της Γαλλίας ^[2]. Παρά τις κακές συνθήκες διατήρησης, στους σκελετούς εντοπίζονται ακόμα ίχνη δέρματος και τριχώματος σε μορφή ανθρακοφόρων μεμβρανών.

Εξελικτική συγγένεια

Παρόλο που το εξελικτικό παρελθόν του Πλησιαδάπη παραμένει αμφιλεγόμενο, η επικρατούσα άποψη τον θέλει να συγγενεύει περισσότερο με τους πρώιμους τάρσιους.^[4] Μερικοί επιστήμονες ταξινομούν τα Πλησιαδαπίμορφα ως ξεχωριστή ομάδα, θυγατρικής αυτής των πρωτευόντων. Άλλοι βιολόγοι ισχυρίζονται πως στα Πλησιαδαπίμορφα ανήκει πιθανότατα το είδος που υπήρξε κοινός πρόγονος όλων των σωζόμενων πρωτευόντων.^[5]

Παραπομπές

1. McKenna, M. C, and S. K. Bell (1997). Classification of Mammals Above the Species Level. Columbia University Press. ISBN 023111012X. 
2. Gingerich, P.D. (1976). «Cranial anatomy and evolution of early Tertiary Plesiadapidae (Mammalia, Primates)». University of Michigan Papers on Paleontology 15: 1–141. http://hdl.handle.net/2027.42/48615. 
3. Rose, K.D. (1981). «The Clarkforkian Land-Mammal Age and mammalian faunal composition across the Paleocene-Eocene boundary». University of Michigan Papers on Paleontology 26: 1–197. http://hdl.handle.net/2027.42/48626. 
4. Gingerich, P. D. (1975). NEW NORTH AMERICAN PLESIADAPIDAE (MAMMALIA, PRIMATES) AND A BIOSTRATIGRAPHIC ZONATION OF THE. Ann Arbor: University of Michigan Museum of Paleontology.
5. "Fossils that might help us reconstruct what Concestor 8 was like include the large group called plesiadapi-forms. They lived about the right time, and they have many of the qualities you would expect of the grand ancestor of all the primates" Richard Dawkins 2004 The Ancestor's Tale page 136, ISBN 0-618-00583-8

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Mikko's Phylogeny Archive