Σεβάν Νισανιάν

Σεβάν Νισανιάν
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα		Սեւան Նշանեան (Western Armenian)
Γέννηση21  Δεκεμβρίου 1956
Κωνσταντινούπολη
ΕθνικότηταΑρμένιοι[1]
Χώρα πολιτογράφησηςΤουρκία
Θρησκείααθεϊσμός
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςτουρκικά[2]
Aρμενικά
ΣπουδέςΠανεπιστήμιο Γέιλ
Πανεπιστήμιο Κολούμπια
Ροβέρτειος Σχολή[3]
Ιδιωτική Αρμενική Σχολή του Πανγκάλτι
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητασυγγραφέας
γλωσσολόγος
ερευνητής
δημοσιογράφος
ετυμολόγος
λεξικογράφος
ονοματολόγος
τοπωνυμιολόγος
Αξιοσημείωτο έργοSozlerin Soyagaci
Nisanyan Sozluk
Nisanyan Sozluk
Turkey Person Names Dictionary
Index Anatolicus
Nisanyan Names
Ιστότοπος
www.sevannisanyan.info
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Ο Σεβάν Νισανιάν (Sevan Nishanyan ή Sevan Nişanyan) (Δυτικά αρμενικά: Սեւան Նշանեան‎‎, γεννημένος στις 21 Δεκεμβρίου 1956) είναι Τουρκο-αρμένιος συγγραφέας και γλωσσολόγος. [4] Είναι συγγραφέας πολλών βιβλίων ("Η Λάθος Δημοκρατία", "Το Ετυμολογικό Λεξικό" και άλλα). Τιμήθηκε με το Βραβείο Ελευθερίας Αϊσέ Νουρ Ζαρακολού της Τουρκικής Ένωσης Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων το 2004 για τη συμβολή του στην ελευθερία του λόγου.

Είναι επίσης γνωστός για το έργο του για την αποκατάσταση ενός ημι-ερειπωμένου χωριού, του Κιρκιντζέ (Şirince), κοντά στις ακτές του Αιγαίου πελάγους στην Τουρκία. [5]

Ο Σεβάν Νισανιάν καταδικάστηκε σε σωρευτική ποινή φυλάκισης 16 ετών και 7 μηνών για διάφορες κατηγορίες, όπως ότι είχε κάνει δήθεν πολεοδομικές παραβάσεις κτηρίου, επειδή επέκρινε τις προσπάθειες της κυβέρνησης να απαγορεύσει την κριτική του προφήτη Μωάμεθ σε μια καταχώριση σε ένα blog τον Σεπτέμβριο του 2012. Από τη φυλακή δραπέτευσε τον Ιούλιο του 2017 και μετακόμισε στην Αθήνα, όπου σκόπευε να ζητήσει πολιτικό άσυλο όπως ανέφερε σε συνέντευξή του στη βελγική εφημερίδα La Libre Belgique. [6] Στη συνέχεια πήγε να ζήσει εξόριστος στη Σάμο, δηλώνοντας ότι «είναι ευγνώμων για αυτή τη θαυμάσια ευκαιρία, που του έδωσαν άθελά τους αυτοί, που διοικούν την Τουρκία». [7] Τον Οκτώβριο του 2021, κατά την επίσκεψή του στην Αλβανία, φέρεται να κηρύχθηκε persona non grata από τις ελληνικές αρχές και του απαγορεύθηκε η επανείσοδος, για «λόγους εθνικής ασφαλείας» χωρίς να διευκρινίζονται οι λόγοι αυτοί. [8] [9]Σύμφωνα με την εφημερίδα Athens Voice, θεωρήθηκε ανεπιθύμητο πρόσωπο, γιατί ντόπιοι παράγοντες της Σάμου διαβίβασαν την πληροφορία στην αστυνομία ότι «ο Τούρκος αγοράζει ακίνητα», κάτι που, αν συνέβαινε, θα παραβίαζε τον νόμο περί μη αγοραπωλησίας ακινήτων από αλλοδαπούς σε ορισμένες παραμεθόριες περιοχές της Ελλάδας. Τον Δεκέμβριο 2021 ο Νισανιάν ενημερώθηκε ότι απορρίφθηκε η αίτησή του για άδεια παραμονής ως συζύγου Ελληνίδας πολίτη, για λόγους εθνικής ασφάλειας και προφυλακίστηκε μέχρι την εκδίκαση της υπόθεσής του.[10] Η ελληνική δικαιοσύνη δεν δέχτηκε τη βίαιη απέλασή του στην Τουρκία και τον υποχρέωσε να εγκαταλείψει τη χώρα πηγαίνοντας σε όποια χώρα επιθυμούσε.[9][11] Η Αρμενική Πρεσβεία στην Ελλάδα είπε ότι ο Σεβάν Νισανιάν πρέπει να εγκαταλείψει την Ελλάδα οικειοθελώς εντός 15 ημερών σύμφωνα με τη δικαστική απόφαση, προσθέτοντας ότι καθώς είναι πολίτης της Αρμενίας, «μπορεί να φύγει για την Αρμενία, εάν το επιθυμεί» [12]

Τα νεανικά χρόνια και η εκπαίδευση

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Νισανιάν γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη το 1956 από Αρμένικη οικογένεια. Είναι γιος του αρχιτέκτονα Βαγκάρς Νισανιάν. Μετά την αποφοίτησή του από το Ιδιωτικό Αρμενικό Σχολείο του Pangaltı, φοίτησε στη Ροβέρτειο Σχολή και στη συνέχεια σπούδασε φιλοσοφία στο Πανεπιστήμιο Γέιλ, με επίκεντρο τον Καντ, τον Χέγκελ και τον Θωμά Ακινάτη. Έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στις πολιτικές επιστήμες στο Πανεπιστήμιο της Κολούμπια, όπου εργάστηκε υπό τους Τζιοβάνι Σαρτόρι, Ζμπίγκνιου Μπρζεζίνσκι, Σεβέριν Μπιαλέρ και Ντάγκλας Τσάλμερς. Η διδακτορική του διατριβή (ημιτελής) αφορούσε τις ανταγωνιστικές στρατηγικές των πολιτικών κομμάτων σε ασταθή καθεστώτα της Νότιας Αμερικής.

Κατά τη διάρκεια των πανεπιστημιακών του χρόνων, ο Νισανιάν μιλούσε άπταιστα πολλές γλώσσες, όπως τα λατινικά, τα αραβικά και τα κλασικά αρμενικά.

Ταξιδιωτικά συγγράμματα και δημοσιεύσεις

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 1985 ο Νισανιάν επέστρεψε στην πατρίδα του την Τουρκία, για να ολοκληρώσει την υποχρεωτική στρατιωτική του θητεία. Πέρασε τις επόμενες δύο δεκαετίες ως επαγγελματίας ταξιδιωτικός συγγραφέας και συντάκτης οδηγών σε αγγλόφωνα και τουρκικά μέσα ενημέρωσης. Με τον δημοσιογράφο Τόμας Γκολτζ, δημοσίευσε μια σειρά από τουριστικούς οδηγούς για τις περιοχές της Τουρκίας. Έγραψε τους οδηγούς American Express για την Αθήνα, την Πράγα, και τη Βιέννη και Βουδαπέστη.

Το 1998, με τη σύζυγό του Μιούζντε Τονμπεκιτσί, κυκλοφόρησε την πρώτη ετήσια έκδοση του The Little Hotel Book, ενός οδηγού στα τουρκικά και αγγλικά για τα μικρά και χαρακτηριστικά ξενοδοχεία της Τουρκίας. Ο οδηγός ήταν εξαιρετικά επιτυχημένος, κατακτώντας τις πρώτες λίστες των εθνικών μπεστ σέλερ για δέκα συνεχόμενα χρόνια και εξελίχθηκε σε ένα πολιτιστικό σύμβολο της δεκαετίας του 2000. Έπαψε να δημοσιεύεται μετά το διαζύγιο του ζευγαριού, που είχε μεγάλη δημοσιότητα το 2008.

Ο Νισανιάν τιμήθηκε με το Βραβείο Ελευθερίας Αϊσέ Νουρ Ζαρακολού της Τουρκικής Ένωσης Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων το 2004 για τη συμβολή του στην ελευθερία του λόγου.

Κιρκιντζές (Şirince)

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Άποψη του Κιρκιντζέ

Ο Νισανιάν παντρεύτηκε την Μιουζντέ Τονμπεκιτσί (Müjde Tönbekici) το 1992. Το ζευγάρι εγκαταστάθηκε στο Şirince, ένα χωριό όπου παλαιότερα η πλειοψηφία των κατοίκων ήταν Έλληνες, και που ήταν ερειπωμένο από την ανταλλαγή των πληθυσμών του 1923 μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας. Συνέβαλαν καθοριστικά στην ανακήρυξη του χωριού ως μνημείο εθνικής κληρονομιάς και ανέλαβαν να ανακαινίσουν ερειπωμένα ιστορικά σπίτια χρησιμοποιώντας τα αυθεντικά υλικά και τις τεχνικές δόμησης του χωριού.

Αρκετά από τα ανακαινισμένα σπίτια του χωριού μετατράπηκαν τελικά σε ένα ιδιαίτερα αναγνωρισμένο "Hotel de Charme" [13] με το όνομα Nişanyan Houses. [14]

Μετά το 2006 ο Νισανιάν συνεργάστηκε με τον Αλί Νεσίν, γιο του συγγραφέα Αζίζ Νεσίν και εξέχοντος μαθηματικού και φιλάνθρωπου, για την ανάπτυξη του μαθηματικού χωριού Νεσίν κοντά στο Κιρκιντζέ. Χτισμένο αυστηρά σύμφωνα με τις γραμμές της παραδοσιακής αιγαιοπελαγίτικης αγροτικής αρχιτεκτονικής, το χωριό πρόσφερε καλοκαιρινά μαθήματα σε επίπεδο κολεγίου και μεταπτυχιακά μαθηματικά. Προσέλκυσε διακεκριμένους καθηγητές από όλο τον κόσμο, φιλοξενώντας πάνω από 300 φοιτητές μέχρι το καλοκαίρι του 2013.

Ο Νισανιάν έχτισε επίσης το Tiyatro Medresesi, ένα θεατρικό ινστιτούτο και ένα ησυχαστήριο ηθοποιών σε στυλ των μεσαιωνικών μουσουλμανικών μεντρεσέδων. Η Μνημειακή Βιβλιοθήκη Νισανιάν ολοκληρώθηκε το 2013. Μια φιλοσοφική σχολή λειτούργησε στο χώρο του Μαθηματικού Χωριού το 2014.

Το Ετυμολογικό Λεξικό

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Ετυμολογικό Λεξικό της Σύγχρονης Τουρκικής (Γενεαλογία των λέξεων: Ετυμολογικό Λεξικό της Σύγχρονης Τουρκικής, Sözlerin Soyağacı: Çağdaş Türkçenin Etimolojik Sözlüğü) του Νισανιάν, που δημοσιεύτηκε το 2002 [15] ήταν το πρώτο και μέχρι στιγμής το πιο σημαντικό έργο αναφοράς στον τομέα του. Ευρέως γνωστό ως "Το Λεξικό Νισανιάν", μια αναθεωρημένη και διευρυμένη πέμπτη έκδοση δημοσιεύθηκε το 2008. Το πλήρες περιεχόμενο του λεξικού είναι διαθέσιμο στο διαδίκτυο στη διεύθυνση Nisanyansozluk.com, [16] με νέο υλικό να προστίθεται σε συνεχή βάση. Η τρέχουσα έκδοση καλύπτει λεπτομερή ετυμολογικά δεδομένα σε περισσότερες από 15.000 λέξεις, στις περισσότερες περιπτώσεις συμπεριλαμβανομένων παραθέσεων κειμένων των παλαιότερων επιβεβαιωμένων περιπτώσεων. Εκτός από την απαραίτητη πηγή για τα τουρκικά, το λεξικό αναγνωρίζεται πλέον ως πολύτιμο εργαλείο και για τη σημιτική και ιρανική ετυμολογία, λόγω της ανάλυσης περισσότερων από 5.000 αραβικών και περσικών δανεικών λέξεων, που είναι ενσωματωμένες στο σύγχρονο τουρκικό λεξιλόγιο.

Η Λάθος Δημοκρατία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Νισανιάν έγραψε το έργο Η Λάθος Δημοκρατία (τουρκικά: Yanlış Cumhuriyet‎‎), μια κριτική στους ιδρυτικούς μύθους της Δημοκρατίας της Τουρκίας, που ιδρύθηκε το 1923. Γραμμένο το 1994, το βιβλίο κυκλοφόρησε ευρέως σε φωτοτυπίες μέχρι που δεν μπορούσε πλέον να εκδοθεί νόμιμα το 2008 χωρίς φόβο για αντίποινα. [17]

Index Anatolicus

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 2010 ο Νισανιάν δημοσίευσε ένα ευρετήριο με περισσότερα από 16.000 τοπωνύμια σε ολόκληρη την Ανατολία, τα οποία είχαν αλλάξει σύμφωνα με τις πολιτικές εκτουρκισμού της Τουρκικής Δημοκρατίας. Δεν είχε δημοσιευτεί προηγουμένως ολοκληρωμένη τεκμηρίωση των χιλιάδων παραδοσιακών ονομάτων, που προέρχονται κυρίως από ελληνικά, αρμενικά, κουρδικά, συριακά, αραβικά, λαζικά ονόματα ή άλλα με πιο σκοτεινή προέλευση, τα οποία είχαν αντικατασταθεί από πρόσφατα επινοημένα τουρκικά ονόματα τον 20ο αιώνα.

Το έργο Index Anatolicus κυκλοφόρησε στο διαδίκτυο [18] το 2011 και εξελίχθηκε σε μια προσπάθεια τεκμηρίωσης όλων των ιστορικών τοπωνυμίων της Τουρκίας. Η τρέχουσα βάση δεδομένων περιλαμβάνει πάνω από 56.000 χαρτογραφημένα τοπωνύμια και μπορεί να προβληθεί διαδικτυακά.

Άλλα βιβλία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Νισανιάν δημοσίευσε τρεις συλλογές βιβλίων με τα γλωσσικά του δοκίμια: Elifin Öküzü (Το βόδι της Ελίφ), Kelimebaz (Βάση Λεξιλογίου) και Kelimebaz-2 (Βάση Λεξιλογίου-2). Τα δοκίμια πραγματεύονταν μια μεγάλη ποικιλία θεμάτων για τον τουρκικό πολιτισμό, διερευνώντας τις περίπλοκες πολυεθνικές ρίζες του σύγχρονου τουρκικού πολιτισμού.

Στο Hocam, Allaha Peygambere Laf Etmek Caiz Midir (Δάσκαλε, επιτρέπεται η προσβολή του Αλλάχ και του Προφήτη;) (2010) ο Νισανιάν ασχολήθηκε με τα όρια της ελευθερίας του λόγου στο Ισλάμ. Η αυτοβιογραφία του Aslanlı Yol (Ο δρόμος των λιονταριών) κυκλοφόρησε το 2012. Μια σειρά από δοκίμια σχετικά με τις πολιτιστικές και γλωσσικές πηγές του Ισλάμ, συγκεντρώθηκαν στο Ağır Kitap (Βαρύ Βιβλίο) το 2014.

Πέτρινος τάφος

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο "Πέτρινος Τάφος" στο Κιρκιντζέ.

Το 2012 ο Νισανιάν αποκάλυψε τον Πέτρινο Τάφο του, που έχει μια πρόσοψη ιωνικού ρυθμού σύμφωνα με το στυλ των αρχαίων λαξευμένων τάφων της Λυκίας, διαστάσεων οκτώ επί πέντε μέτρων. Είναι λαξευμένος σε έναν ασβεστολιθικό βράχο απέναντι από το Μαθηματικό Χωριό κοντά στο Κιρκιντζέ. Το σκάλισμα έγινε με χειρωνακτικά εργαλεία και χρειάστηκε τρία χρόνια, για να ολοκληρωθεί. Ο Νισανιάν σχεδίασε το σχέδιο του τάφου.Στο εσωτερικό του τάφου αναγράφετε σκαλιστό το όνομα του σε αρχαία ελληνικά και αρμένικα.

Ποινική δίωξη

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Νισανιάν καταδικάστηκε σε σωρευτική ποινή φυλάκισης 16 ετών και 7 μηνών για υποτιθέμενες οικοδομικές παραβάσεις, αφού επέκρινε τις προσπάθειες της κυβέρνησης να απαγορεύσει την κριτική στον προφήτη Μωάμεθ, [19] σε μια καταχώριση ιστολογίου τον Σεπτέμβριο του 2012. [20] Ήταν φυλακισμένος από τις 2 Ιανουαρίου 2014. Δραπέτευσε από τη φυλακή στις 14 Ιουλίου 2017, γράφοντας στο Twitter: «Το πουλί πέταξε μακριά. Εύχομαι το ίδιο και για τα υπόλοιπα 80 εκατομμύρια». [21]Λίγες ημέρες αργότερα εμφανίστηκε στην Αθήνα, όπου είχε καταφύγει, και ζήτησε πολιτικό άσυλο.[22]

Προσωπική ζωή

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Νισανιάν έχει παντρευτεί τέσσερις φορές. Διαδοχικά έχει παντρευτεί με την Κορίνα-Μπάρμπαρα Φράνσις (1981-1985), τη Μιουζντέ Τονμπεκιτσί (1992-2008) και την Αϊνούρ Ντενίζ (2009-2011). Έχει πέντε παιδιά από τις δύο τελευταίες, τους Αρσέν (γενν. 1993), Ίρις (1996), Ταβίτ (2000), Αναχίτ (2010) και Μιχράν (2012). Στις 5 Μαΐου 2019 τέλεσε θρισκευτικό γάμο στον Ιερό Ναό του Χριστού στο χωριό Παγώνδα της Σάμου, με την εκπαιδευτικό και δημοσιογράφο Ήρα Τζούρου. [23] Χαρακτηρίζεται ως «ξεκάθαρα άθεος». [24]

Αντιπαραθέσεις

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Νισανιάν δέχεται συνεχώς επικρίσεις για τα αμφιλεγόμενα σχόλια και τη συμπεριφορά του σε διάφορα θέματα. Η προηγούμενη από αυτές τις κριτικές σχετίζεται με το σχόλιό του σε μια υπόθεση σεξουαλικής κακοποίησης, ως εκ τούτου επικρίθηκε, επειδή δικαιολογούσε τη σεξουαλική κακοποίηση και τον εκφοβισμό. [25] [26] 

Άδειασε ένα βάζο με τα περιττώματά του πάνω από την πρώην σύζυγό του Μιουζντέ Τονμπεκιτσί,[27] κάτι που είχε ως αποτέλεσμα την ευρεία αντίδραση και την αποστροφή του κοινού. Οι εκκλήσεις για ακύρωση της στήλης του στην εφημερίδα Agos απορρίφθηκαν από τη διεύθυνση της εφημερίδας. [28]

Μετά τον σεισμό στο Έλαζιγ του 2020, ο Νισανιάν έγραψε στο Twitter ότι «το Έλαζιγ είναι η πιο μισαλλόδοξη, αδαής, πιο παρανοϊκή και με σεξουαλική εμμονή πόλη της Τουρκίας, όπου κυριαρχεί η κουλτούρα του υλικού και πνευματικού βιασμού. Η πόλη βασίζεται σε μια κατασχεθείσα περιουσία και είναι μια φυλακή ταυτοτήτων, που έχουν απορριφθεί» [29] [30] [31]

Βιβλία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Evrende Kaç Yozgat Var? / Pazar Sohbetleri 2 (2023)
  • Gemici Henri Türkiye’yi Nasıl Batırdı? / Pazar Sohbetleri 1 (2023)
  • İnsanlar Nasıl Koyunlaştı? / Pazar Sohbetleri 3 (2023)
  • Türkiye Kişi Adları Sözlüğü (2021)
  • Cezaevi Yazıları (2021)
  • Halim İle SelimTanrılar ve Dinler Üzerine Bir Tartışma (2021)
  • Nişanyan Sözlük Çağdaş Türkçenin Etimolojisi (2020)
  • Türkiye Yer Adları Sözlüğü (2020)
  • Sürgün Yazıları (2020)
  • Swami Dayananda Saraswati’nin Kuran Eleştirisi (2019)
  • İyimser Zamanlar (2018)
  • Ağır Kitap (2014)
  • Aslanlı Yol (2012)
  • Şirince Meydan Muharebelerinin Mufassal Tarihçesi (2011)
  • Hocam, Allaha Peygambere Laf Etmek Caiz Midir (2010)
  • Adını Unutan Ülke (2010)
  • Kelimebaz 2 (2010)
  • Kelimebaz 1 (2009)
  • Yanlış Cumhuriyet / Atatürk ve Kemalizm Üzerine 51 Soru (2008)
  • Ανατολική Τουρκία, Ένας ταξιδιωτικός Οδηγός (2006)
  • Elifin Öküzü ya da Sürprizler Kitabı (2002)
  • Sözlerin Soyağacı: Çağdaş Türkçenin Etimolojik Sözlüğü (2002)
  • Μαύρη Θάλασσα, Ένας ταξιδιωτικός Οδηγός (2000)
  • Ανεξερεύνητες Περιοχές της Τουρκίας (2000)
  • Το Βιβλίο του Μικρού Ξενοδοχείου (1998-2008)
  • Ταξιδιωτικός Οδηγός Αμέρικαν Εξπρές: Πράγα, Mitchell Beazley (1993)
  • Ταξιδιωτικός Οδηγός Αμέρικαν Εξπρές: Βιέννη και Βουδαπέστη, Mitchell Beazley (1992)
  • Ταξιδιωτικός Οδηγός Αμέρικαν Εξπρές: Αθήνα και Κλασικά Αξιοθέατα, Mitchell Beazley (1991)
  • Karl Marx: Grundrisse, Ekonomi Politiğin Eleştirisi için Ön Çalışma (μετάφραση) (1980)

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ Ανακτήθηκε στις 5  Μαΐου 2024.
  2. ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb14538029v. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  3. ↑ Ανακτήθηκε στις 10  Ιουλίου 2019.
  4. ↑ «Jailed Turkish-Armenian writer Sevan Nişanyan announces his escape from prison on Twitter - Turkey News». Hürriyet Daily News. Ανακτήθηκε στις 18 Φεβρουαρίου 2021. 
  5. ↑ «Getting off the train». The Economist. https://www.economist.com/news/special-report/21689877-mr-erdogans-commitment-democracy-seems-be-fading-getting-train. 
  6. ↑ «Sevan Nisanyan a fui la Turquie : "Je crois que le gouvernement est heureux de me voir partir"» [Sevan Nisanyan has escaped from Turkey: "I believe the government is happy to see me gone"]. Christophe Lamfalussy for La Libre. 25 Ιουλίου 2017. 
  7. ↑ Scott, Alev (30 Μαρτίου 2018). «The agonies of writing from exile». Financial Times. Ανακτήθηκε στις 27 Αυγούστου 2018. 
  8. ↑ «Greece reportedly declared Turkish-Armenian intellectual Sevan Nisanyan 'persona non grata'». Panaroma.am. 24 October 2021. https://www.panorama.am/en/news/2021/10/25/Greece-Sevan-Nisanyan/2587246. Ανακτήθηκε στις 12 November 2021. 
  9. ↑ 9,0 9,1 Newsroom (20 Ιανουαρίου 2022). «Σεβάν Νισανιάν: Αναγκάστηκε να εγκαταλείψει την Ελλάδα ο Αρμένιος διανοούμενος». CNN.gr. Ανακτήθηκε στις 26 Ιουνίου 2022. 
  10. ↑ «Σεβάν Νισανιάν: Ανατροπή στην υπόθεση του Αρμένιου διανοούμενου». athensvoice.gr. 4 January 2022. https://www.athensvoice.gr/greece/741185-sevan-nisanian-anatropi-stin-ypothesi-toy-armenioy-dianooymenoy. Ανακτήθηκε στις 7 January 2022. 
  11. ↑ Μάγρα, Ηλιάνα. «Ο διανοούμενος Σεβάν Νισανιάν στην «Κ»: «Είμαι ένας μεγάλος άνθρωπος σε μικρό χωριό» | Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ». www.kathimerini.gr. Ανακτήθηκε στις 26 Ιουνίου 2022. 
  12. ↑ «Sevan Nisanyan to be released: Court orders Istanbul-Armenian scholar to leave Greece voluntarily». armenpress.am (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 9 Ιανουαρίου 2022. 
  13. ↑ «Châteaux & Hôtels Collection : Hôtels de charme et tables gourmandes». www.chateauxhotels.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Μαρτίου 2023. Ανακτήθηκε στις 26 Ιουνίου 2022. 
  14. ↑ «Nişanyan Hotel». nisanyan.com. 
  15. ↑ Ahmet Tulgar, Interview with Sevan Nişanyan, published in Milliyet newspaper, 23 December 2002.
  16. ↑ «Nişanyan - Türkçe Etimolojik Sözlük». nisanyansozluk.com. 
  17. ↑ «2015 should be declared a year of support to Sevan Nisanyan: Hatspanian». 19 Ιανουαρίου 2015. 
  18. ↑ «Index Anatolicus». nisanyanmap.com. 
  19. ↑ «Turkey». freedomhouse.org. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Σεπτεμβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 26 Ιουνίου 2022. 
  20. ↑ «Sevan Nişanyan – The Official Website of Sevan Nisanyan». www.sevannisanyan.info. 
  21. ↑ «Detained author in Turkey escapes from prison and tweets: 'The bird has flown away.'». BirGün. 14 July 2017. http://www.birgun.net/haber-detay/detained-author-in-turkey-escapes-from-prison-and-tweets-the-bird-has-flown-away-169894.html. Ανακτήθηκε στις 16 July 2017. 
  22. ↑ «Νισανιάν: Ο «ενοχλητικός» συγγραφέας που δραπέτευσε από την Τουρκία». www.parapolitika.gr. 1 Αυγούστου 2017. Ανακτήθηκε στις 26 Ιουνίου 2022. 
  23. ↑ Sevan Nişanyan (8 Μαΐου 2019). «5 Mayıs Pazar günü Pagondas köyünde İra Tzourou ile evlendim. Törene katılan, iyi dileklerini ileten herkese binlerce teşekkür.» [I married Ira Tzourou in the village of Pagondas on Sunday, May 5th. Thousands of thanks to everyone who attended the ceremony and expressed their best wishes.]. 
  24. ↑ «Politics: Getting off the train». The Economist. 6 February 2016. https://www.economist.com/news/special-report/21689877-mr-erdogans-commitment-democracy-seems-be-fading-getting-train. Ανακτήθηκε στις 9 February 2016. 
  25. ↑ «Sevan Nişanyan, 'Tecavüzcülerin çoğu, büluğ çağında yolunu kaybetmiş âşıklardır' diye yazabilirken ne düşündü?». T24 (στα Turkish). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Ιανουαρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 25 Ιανουαρίου 2020. CS1 maint: Μη αναγνωρίσιμη γλώσσα (link)
  26. ↑ «Sevan Nişanyan, cinsel tacizciliğin manifestosunu yazdı: Size vereceği zarar nedir!». T24 (στα Turkish). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Ιανουαρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 25 Ιανουαρίου 2020. CS1 maint: Μη αναγνωρίσιμη γλώσσα (link)
  27. ↑ Capital.gr. «Αρμένιος που απέδρασε από την Τουρκία κινδυνεύει με απέλαση - Η οδύσσεια του Σεβάν Νισανιάν». Capital.gr. Ανακτήθηκε στις 26 Ιουνίου 2022. 
  28. ↑ «Bianet :: Agos'tan Sevan Nişanyan Açıklaması». 4 Δεκεμβρίου 2008. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Δεκεμβρίου 2008. Ανακτήθηκε στις 26 Ιανουαρίου 2020. 
  29. ↑ «Yurtdışına kaçan Sevan Nişanyan: Elazığ Türkiye'nin tecavüz kültürü en gelişkin kenti - Tele1». tele1.com.tr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Ιανουαρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 25 Ιανουαρίου 2020. 
  30. ↑ Nişanyan, Sevan (25 Ιανουαρίου 2020). «Twitter». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Ιανουαρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 25 Ιανουαρίου 2020. 
  31. ↑ «Dilbilimci Nişanyan: Elazığ Türkiye'nin tecavüz kültürü en gelişkin kentidir, çocuklara yazık tabii, onlar suçsuz». Independent Türkçe (στα Τουρκικά). 25 Ιανουαρίου 2020. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Ιανουαρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 25 Ιανουαρίου 2020.