Ψαράδες Φλώρινας

Συντεταγμένες: 40°49′46.70″N 21°1′49.23″E / 40.8296389°N 21.0303417°E / 40.8296389; 21.0303417

Ψαράδες Φλώρινας
Ψαράδες Φλώρινας is located in Greece
Ψαράδες Φλώρινας
Ψαράδες Φλώρινας
Διοίκηση
ΧώραΕλλάδα
ΠεριφέρειαΔυτική Μακεδονία
Γεωγραφία
ΝομόςΦλώρινας
Υψόμετρο850 μέτρα
Πληθυσμός
Μόνιμος73
Έτος απογραφής2021
Πληροφορίες
Παλαιά ονομασίαΝίβιστα ή Νίβιτσι[1]
Ταχ. κώδικας530 77
Τηλ. κωδικός2385
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Οι Ψαράδες είναι ορεινός παραδοσιακός οικισμός του νομού Φλώρινας που βρίσκεται στο βορειοδυτικό άκρο του νομού, στη νότια όχθη της λίμνης της Μεγάλης Πρέσπας 59 χλμ. ΒΔ της Φλώρινας.[2]

Μέχρι το 1928 ονομαζόταν Νίβιτσι[3].

Τους χειμερινούς μήνες κατοικείται από 60 άτομα, ενώ το καλοκαίρι από 100. Κύρια πηγή του εισοδήματός τους είναι η αλιεία, η κτηνοτροφία (σπάνια ράτσα αγελάδων βραχυκερατικής φυλής)[4] και ο τουρισμός.

Είναι το μοναδικό ελληνικό χωριό στις όχθες της Μεγάλης Πρέσπας[5] και είναι ανακηρυγμένος παραδοσιακός οικισμός[6].

Ιστορία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στις ακτές της λίμνης κατέφυγαν και ασκήτευσαν μοναχοί κατά τη βυζαντινή και μεταβυζαντινή εποχή, κάτι που συνεχίστηκε την περίοδο της Τουρκοκρατίας.[7] Σε μικρή απόσταση από το χωριό βρίσκονται οι βραχογραφίες της Παναγίας Βλαχερνών και της Παναγίας Γλυκοφιλούσας-Πάντων Χαράς καθώς και τα ασκηταριά της Παναγίας Ελεούσας, της Ανάληψης και της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος.[8]

Εμφύλιος Πόλεμος 1946-1949

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κάτοικοι του χωριού συμμετείχαν ενεργά στην οργάνωση του ΝΟΦ και των ένοπλων δυνάμεων του Δημοκρατικού Στρατού[9].

Στους Ψαράδες το 1949 διαδραματίστηκε μία από τις τελευταίες πράξεις του Ελληνικού εμφυλίου πολέμου.

Στην εκκλησία του χωριού στις 25 και 26 Μαρτίου του 1949[10] συνήλθε το 2ο συνέδριο του ΝΟΦ (Λαϊκό Απελευθερωτικό Μέτωπο), που ήταν διάδοχος του ΣΝΟΦ (Σλαβομακεδονικό Λαϊκό Απελευθερωτικό Μέτωπο), με τη συμμετοχή 700 αντιπροσώπων και στο οποίο απήθυνε λόγο ο τότε ηγέτης του ΚΚΕ Νίκος Ζαχαριάδης. Για το συνέδριο το ΝΟΦ είχε βγάλει ανακοίνωση, όπου ανέφερε: "Το δεύτερο συνέδριο του ΝΟΦ θα είναι συνέδριο διακήρυξης των νέων προγραμματικών αρχών του ΝΟΦ. Αρχών που είναι ο προαιώνιος πόθος του λαού μας. Θα διακηρύξει την ένωση της Μακεδονίας σε ένα ενιαίο, ανεξάρτητο, ισότιμο μακεδονικό κράτος μέσα στη λαϊκοδημοκρατική ομοσπονδία των βαλκανικών λαών, που είναι η δικαίωση των πολύχρονων αιματηρών αγώνων του". Στο τέλος, το συνέδριο διακήρυξε το δικαίωμα της αυτοδιάθεσης του "μακεδονικού" λαού[11].

Είχε προηγηθεί η απόφαση της 5ης ολομέλειας του ΚΚΕ που πραγματοποιήθηκε στις 30 και 31 Ιανουαρίου του 1949 στο Γράμμο και άλλαξε τη θέση του κόμματος για τους σλαβόφωνους Έλληνες από "πλέρια ισοτιμία στις μειονότητες που ζούσαν στην Ελλάδα" σε αυτοδιάθεση των σλαβόφωνων, συγκεκριμένα η απόφαση ανέφερε: "Στη Βόρεια Ελλάδα ο μακεδονικός (σλαβομακεδονικός) λαός τα 'δωσε όλα για τον αγώνα και πολεμά με μια ολοκλήρωση ηρωισμού και αυτοθυσίας που προκαλούν το θαυμασμό. Δεν πρέπει να υπάρχει καμιά αμφιβολία ότι σαν αποτέλεσμα της νίκης του ΔΣΕ και της λαϊκής επανάστασης, ο μακεδονικός λαός θα βρει την πλήρη εθνική αποκατάστασή του έτσι όπως το θέλει ο ίδιος."[12] Μετά όμως τις θέσεις του 2ου συνεδρίου του ΝΟΦ που ακολούθησαν, το ΚΚΕ αποσύρθηκε από τη θέση αυτή και για να μπορέσει να ελέγξει το ΝΟΦ δημιούργησε στις 27 Μαρτίου του 1949 την Κομμουνιστική Οργάνωση της Μακεδονίας του Αιγαίου (ΚΟΕΜ).

Σύγχρονη ιστορία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στους Ψαράδες υπογράφηκε, το 2018, η Συμφωνία των Πρεσπών, με την οποία αναγνωρίζεται η ονομασία του κράτους της Βόρειας Μακεδονίας. Από τους Ψαράδες κατάγεται ο διοικητής του Ιπποκράτειου Γιώργος Χριστιανόπουλος.

Δημογραφικά στοιχεία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι Ψαράδες το 1981 είχαν 172 κατοίκους.[13] Σε εργασία πεδίου που έγινε από την ανθρωπολόγο Ρίκη Βαν Μπούσχοτεν στα τέλη του 1993, οι Ψαράδες κατοικούνταν από Σλαβόφωνους.[13] Η σλαβομακεδονική γλώσσα ομιλούνταν στο χωριό από άτομα άνω των 30 ετών σε δημόσιους και ιδιωτικούς χώρους.[13] Τα παιδιά καταλάβαιναν τη γλώσσα, αλλά κατά κύριο λόγο δεν τη χρησιμοποιούσαν.[13]

Η απογραφή του 2021 κατέγραψε 73 κατοίκους στο χωριό. Η κοινότητα των Ψαράδων έχει έκταση 41.064 τ.χλμ.[14]

Συλλογή

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Ο πύργος του Ρολογιού των Ψαράδων
    Ο πύργος του Ρολογιού των Ψαράδων
  • Το Ασκηταριό της Μεταμορφώσεως στη Μεγάλη Πρέσπα κοντά στους Ψαράδες.
    Το Ασκηταριό της Μεταμορφώσεως στη Μεγάλη Πρέσπα κοντά στους Ψαράδες.
  • Το Ασκηταριό
    Το Ασκηταριό

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ Νίβιστα Φλωρίνης, αποτέλεσε ομώνυμη κοινότητα μαζί με τον οικισμό Βίβανι ή Βίνενι [ΦΕΚ 259 / 21.12. 1918].
  2. ↑ Εγκυκλοπαίδεια Δομή, τόμ. 30, σ. 854 ISBN 960-8177-82-0
  3. ↑ Μετονομασία του οικισμού από Νίβιτσι σε Ψαράδες [ΦΕΚ 206 /28. 9. 1927].
  4. ↑ «Κίνηση διάσωσης της μικρόσωμης αγελάδας Πρεσπών». ProtoThema. 20 Οκτωβρίου 2011. Ανακτήθηκε στις 4 Απριλίου 2023. 
  5. ↑ «Ψαράδες: Το ακριτικό χωριό της Φλώρινας, ένας παράδεισος γαλήνης και ηρεμίας». Newsbeast. 26 Νοεμβρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 4 Απριλίου 2023. 
  6. ↑ ΦΕΚ Δ-594 α/ 13.11.1978, απόφαση α/ 19.10.1978
  7. ↑ balaska, eleni (10 Μαρτίου 2021). «Ψαράδες. Το χωριό της Μεγάλης Πρέσπας με τα παμπάλαια ασκηταριά μέσα στα βράχια. Πως βρέθηκε στο επίκεντρο του Μακεδονικού (drone)». ΜΗΧΑΝΗ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ. Ανακτήθηκε στις 4 Απριλίου 2023. 
  8. ↑ ΑΣΚΗΤΑΡΙΟ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΗΣ, ΜΕΓΑΛΗ ΠΡΕΣΠΑ
  9. ↑ «NIVITSI». www.pollitecon.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Απριλίου 2023. Ανακτήθηκε στις 4 Απριλίου 2023. 
  10. ↑ Σφέτας, Σπυρίδων (1996-01-01). «Ανεπιθύμητοι σύμμαχοι και ανεξέλεγκτοι αντίπαλοι :οι σχέσεις ΚΚΕ και NOF στη διάρκεια του εμφυλίου (1946-1949)» (στα αγγλικά). Βαλκανικά Σύμμεικτα 8: 211–246. ISSN 2407-9456. https://ojs.lib.uom.gr/index.php/ValkanikaSymmeikta/article/view/365. 
  11. ↑ Egejska Makedonija vo NOB. Vol. 6 (1949), σελ. 156.
  12. ↑ Epochi, rizospastis gr | Synchroni (17 Ιανουαρίου 1997). «rizospastis.gr - Η 5η Ολομέλεια και το Μακεδονικό (Α')». ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ. Ανακτήθηκε στις 4 Απριλίου 2023. 
  13. ↑ 13,0 13,1 13,2 13,3 Van Boeschoten, Riki (2001). «Usage des langues minoritaires dans les départements de Florina et d’Aridea (Macédoine)» (στα γαλλικά). Strates 10. http://journals.openedition.org/strates/381.  Table 3: Psarades, 172; S, M2; S = Slavophones, M = macédonien"
  14. ↑ «Population & housing census 2001 (incl. area and average elevation)» (PDF). National Statistical Service of Greece. 

Live Camera

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

https://www.meteolive.gr/p/psarades.html

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]