Jarakatiao
 | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Jacaratia spinoza
| ||||||||||
| Biologia klasado | ||||||||||
| ||||||||||
| Jacaratia spinosa (Aubl.) A.DC 1864 | ||||||||||
| Konserva statuso | ||||||||||
Aliaj Vikimediaj projektoj
| ||||||||||
La dorna jarakatiao aŭ simple jarakatiao (Jacaratia spinosa) estas neotropika arbo de la familio Karikacedoj (Caricaceae), al kiu apartenas ankaŭ la papajo. La jarakatiao alpartenas al la sesspecia genro Jakaratiao (latine Jacaratia). Tiu specio estas nature trovebla en Brazilio en la atlantika arbaro inter la subŝtatoj Minas-Ĝerajso kaj Suda Rio-Grando. Ĝi vivas ankaŭ en la amazona arbaro en Brazilio kaj en aliaj landoj de Sudameriko.
Karakterizoj
[redakti | redakti fonton]La Jarakatiao estas natura arbospecio de Sudameriko]. Ĝia trunko estas dorna. Ĝiaj fruktoj, kiuj estas similaj al papajoj, ne estas komercataj. Maturaj fruktoj estas oranĝkoloraj. La gusto de la jarakatiao similas al tiu de pasifrukto aŭ de mango. La trunko kaj la fruktoj de la dorna jarakatiao enhavas laktan sevon (papaino), kiu povas iriti la langon aŭ la lipojn.
Dornaj jarakatiaoj povas atingi altecojn ĝis 20 metroj.
Ruraj loĝantoj uzas ĝiajn fruktojn kaj ankaŭ la trunkon por fari dolĉaĵojn. Tiu tradicio rapide malaperas pro la detruado de la atlantika arbaro. Cetere la konstanta forpreno de partoj de la trunko por fari dolĉaĵojn mortigas la arbon, kio malrapide malaperigis la vivantajn jarakatiaojn de multaj arbaroj. Nune malmultaj en la ruro konas tiun arban specion.
Eksteraj ligiloj
[redakti | redakti fonton]- Carica dodecaphylla (angle)
- Jaracatia spinoza Frutas Raras (portugale)
Referencoj
[redakti | redakti fonton]MUNIZ, Helton Josué Teodoro. Colecionando frutas. São Paulo: Arte e Ciência editora, 2008
