Saki
| Saki | ||
|---|---|---|
| ||
| Persona informo | ||
| Saki | ||
| Naskonomo | Hector Hugh Munro | |
| Naskiĝo | 18-an de decembro 1870 en Sitŭe | |
| Morto | 13-an de novembro 1916 (45-jaraĝa) en Beaumont-Hamel | |
| Etno | Angloj vd | |
| Lingvoj | angla vd | |
| Ŝtataneco | Unuiĝinta Reĝlando de Granda Britio kaj Irlando (1801–1922)  vd
| |
| Alma mater | Bedford School (en)  vd
| |
| Profesio | ||
| Alia nomo | saki vd | |
| Okupo | verkisto dramaturgo romanisto historiisto ĵurnalisto vd
| |
| vd | Fonto: Vikidatumoj | |
Saki estas la plumnomo de la brita verkisto Hector Hugh Munro (18-a de decembro 1870 - 14-a de novembro 1916).
Saki naskiĝis en Birmo en 1870 kiel filo de brita oficisto en la birma polico. Lia patrino mortis en 1872, trafite de eskapinta bovino, kio eble havas ian rilaton kun la rolo de bestoj en liaj rakontoj. Kiam li aĝis du jarojn, li estis sendita al Britio por vivi kun du seninfanaj onklinoj, kiuj tre strikte edukis lin.
Post lerneja edukado en Exmouth kaj Bedford li unue sekvis sian patron en la birman policon, sed pro malbona sano devis ŝanĝi direkton al ĵurnalismo. Kiel ĵurnalisto li verkis politikajn satirojn kaj raportis por britaj ĵurnaloj el Balkanio, Rusio kaj Parizo.
Hodiaŭ Saki estas ĉefe konata pro siaj noveloj aŭ mallongaj rakontoj, kiujn karakterizas sprita humuro, eleganta stilo, acerba satiro kaj, ne malofte, nuanco de krueleco.
En 1914 Saki volontule soldatiĝis kiel senrangulo, malgraŭ sia aĝo. Li mortis en tranĉeo en Francio en 1916, trafite de tiraljoro. Laŭdire liaj lastaj vortoj estis "Estingu tiun damnindan cigaredon!".
Lia adoptita nomo "Saki" devenas de la tasoportanto en "La robajoj de Omar Kajam", persa poemaro konata al anglalingvanoj pro la traduko farita de Edward Fitzgerald kaj unue eldonita en 1859.
Saki publikigis ĉirkaŭ 135 rakontojn krom tri romanoj, tri teatraĵoj kaj historia studo pri Rusio.
Saki en Esperanto
[redakti | redakti fonton]- La animo de Laploŝko (The Soul of Laploshka). Trad. Edmund Grimley Evans. La lupino kaj aliaj rakontoj, 2005.
- La bovo en stalo (The Stalled Ox). Trad. Edmund Grimley Evans. La lupino kaj aliaj rakontoj, 2005.
- La darbara odo (The Recessional). Trad. Edmund Grimley Evans. La lupino kaj aliaj rakontoj, 2005.
- La festa programo (The Gala Programme). Trad. Edmund Grimley Evans. La Brita Esperantisto, 1991, p. 80. La lupino kaj aliaj rakontoj, 2005.
- La figuro de la perdita animo (The Image of the Lost Soul). Trad. Edmund Grimley Evans. La lupino kaj aliaj rakontoj, 2005.
- La jarkanda maniero (The Yarkand Manner). Trad. Edmund Grimley Evans. La lupino kaj aliaj rakontoj, 2005.
- La kampara paco (The Peace of Mowsle Barton). Trad. Edmund Grimley Evans. La lupino kaj aliaj rakontoj, 2005.
- La kluba mensogulo (A Defensive Diamond). Trad. Edmund Grimley Evans. La lupino kaj aliaj rakontoj, 2005.
- La kokino (The Hen). Trad. Edmund Grimley Evans. La lupino kaj aliaj rakontoj, 2005.
- Krepusko (Dusk). Trad. Edmund Grimley Evans. La lupino kaj aliaj rakontoj, 2005.
- La kristnaska amuzo (Reginald's Christmas Revel). Trad. Edmund Grimley Evans. La lupino kaj aliaj rakontoj, 2005.
- Laura (Laura). Trad. Norah Brown. Esperanto en Skotlando, 161, 1993, p. 17.
- La lupino (The She-Wolf). Trad. Edmund Grimley Evans. La lupino kaj aliaj rakontoj, 2005.
- La malfermita pordo (The Open Window). Trad. Edmund Grimley Evans. Fonto, 125, 1991, p. 9. La lupino kaj aliaj rakontoj, 2005. La malfermita fenestro. Trad. Ergoto de Bonaero. Kalejdoskopa varieto, 1974, p. 138.
- La malripoz-kuracado (The Unrest-Cure). Trad. Edmund Grimley Evans. La Kancerkliniko, 54, 1990, p. 6. La lupino kaj aliaj rakontoj, 2005.
- La Mappin-vivo (The Mappined Life). Trad. Edmund Grimley Evans. La lupino kaj aliaj rakontoj, 2005.
- Marko (Mark). Trad. Edmund Grimley Evans. La lupino kaj aliaj rakontoj, 2005.
- La paska ovo (The Easter Egg). Trad. Edmund Grimley Evans. La lupino kaj aliaj rakontoj, 2005.
- La perdita Sanĝako (The Lost Sanjak). Trad. Sten Johansson. La Ondo de Esperanto, 5(103), 2003, p. 10.
- La rakontisto (The Story-Teller). Trad. Edmund Grimley Evans. La lupino kaj aliaj rakontoj, 2005.
- Sredni Vaŝtar (Sredni Vashtar). Trad. William Auld. Literatura Mondo, 1949, p. 84; Angla antologio 2, 1987, p. 357. Sredni-Vaŝtar. Trad. Finn Elwarth. Fonto, 24, 1982, p. 11.
- La strategiisto (The Strategist). Trad. Edmund Grimley Evans. La lupino kaj aliaj rakontoj, 2005.
- Ŝok-taktikoj (Shock Tactics). Trad. Edmund Grimley Evans. La lupino kaj aliaj rakontoj, 2005.
Libroj
[redakti | redakti fonton]- Saki (H. H. Munro): La lupino kaj aliaj rakontoj. Tradukis Edmund Grimley Evans. Kembriĝo: Edmund Grimley Evans, 2005. — ISBN 0-902756-24-9. [1] aŭ [2]
Eksteraj ligiloj
[redakti | redakti fonton]- Donald Broadribb: Rakontoj neniam perdontaj sian legindecon el Monato (recenzo pri La lupino kaj aliaj rakontoj)