Ametzaga (Zuia)

Artikulu hau Zuiako herri bati buruzkoa da; beste esanahietarako, ikus «Ametzaga (argipena)».

Ametzaga
Euskal Herria
Ametzagaren ikuspegia.
Kokapena
Herrialdea	Araba
Udalerria	Zuia
Geografia
Koordenatuak	42°57′35″N 2°50′29″W / 42.95972°N 2.84139°W / 42.95972; -2.84139
Garaiera	616 metro

Ametzaga Arabako iparraldeko herri bat da, Zuiako Kuadrillakoa. Gainera, Zuiako udalerria eratzen duten herrietariko bat da. Baias ibaiaren eta San Fausto mendiaren artean dago. 2007ko urtarrilaren 1eko erroldan, auzoak 245 biztanle zituen.

Izena

Inguru hartan euskarak utzitako arrastoaren erakusgarri, gaztelaniaz ere bigarren silaban du azentu nagusia herriaren izenak.

Geografia

Mugakideak

Mugakide ditu ekialdean Murgia ondo-ondoan, hegoaldean Gillerna eta Bitoriano, mendebaldean Urkabustaizko udalerria eta iparraldean Gorbeiako natura parkea.

Ingurune naturala

Inguruetan erkametzak eta haritzak dira nagusi. Herriko biztanleen bizimodu nagusia ziren nekazaritza eta abeltzaintza jarduerak ia osorik desagertu dira, eta, inguru ederra denez eta bertara iristea erraza denez, bizitegi leku bihurtu da. Horren ondorioz, azken urteetan, etxebizitza ugari eraiki da, eta biztanle kopurua handitu.^[1]

Demografia eta biztanleria

Ametzagako biztanleria

2000	2001	2002	2003	2004	2005	2006	2007
177	193	219	215	228	239	247	245

Garraioa

Araba Bus sareko  eta  lineek zerbitzua ematen diote herri honi:

Araba Bus  Zerbitzua   Hasiera   Ibilbidea   Amaiera ⁠ 14 Gasteiz (geltokia) Zaitegi • Murgia • Sarria • Murgia (Paularrak) • Ametzaga • Beluntza (Soleta) Izarra⁠ 15 Gasteiz (unibertsitatea) Gasteiz (epaitegiak) • Gasteiz (Bastiturri) • Gasteiz (geltokia) • Zaitegi • Murgia • Sarria • Murgia (Paularrak) • Ametzaga • Beluntza (Soleta) • Izarra • Lezama • Larrinbe • Amurrio • Amurrio (San Jose) • Luiaondo (Malato) • Luiaondo • Laudio (Gurutze Gorria) • Laudio • Areta • Laudio (Ugarte) • Okondo Artziniega

San Andres eliza, XVI. mendekoa.

Ondasun nabarmenak

• San Andres eliza: XVI. mendean eraikitako eliza horri, geroagoko zenbait eraikuntza erantsi zaizkio. Tenpluak burualde oktogonala eta estalkian izar gangak ditu. Hegoaldean dagoen portadak zorrozten hasten den erdi puntuko arkua dauka. Kanpai horma ere, elizaren hego-ekialdeko ertzari erantsita dagoena, XVI. mendekoa da, nahiz eta eliza baino beranduago eraiki zen. Kanpai dorrean erdi puntuko arkua duten bi bao irekitzen dira eta ekialdean bolekin daude dekoratuta. Altzari ondareari dagokionez, zutabe eta oinarri karratuaren gaineko bataiarria dauka, kopa lisokoa.^[2] Zaharberrituta dago.

San Andres elizaren ataria

Kultura

Jaiak

Herriko jaiak San Andres egunez izaten dira, azaroaren 30ean.^[1]

Kirolak

Urtero Ametzagako ziklo-kross lasterketa korritzen da.

Ametzagar ospetsuak

• Javier Ruiz de Larrinaga (1979-), ziklo-kroslaria.

Erreferentziak

1. ↑ «Ametzaga Zuia»^{[Betiko hautsitako esteka]}, Zuiako Udalaren webgunea.
2. «San Andres eliza»^{[Betiko hautsitako esteka]}, Arabako Foru Aldundiaren webgunea.

Kanpo estekak

Euskarazko Wikipedian bada atari bat, gai hau duena: Euskal Herriko Wikiatlasa

• Ametzaga, Zuiako udalaren web orrian: https://web.archive.org/web/20230427195729/https://www.zuia.eus/Herriak/Ametzaga_Zuia