Eskualeno

Eskualeno
Formula kimikoa	C30H50
SMILES kanonikoa	2D eredua
SMILES isomerikoa	CC(=CCC/C(=C/CC/C(=C/CC/C=C(/CC/C=C(/CCC=C(C)C)\C)\C)/C)/C)C
MolView	3D eredua
Konposizioa	karbono eta hidrogeno
Mota	biogenic aliphatic hydrocarbon ^(en) , squalane triterpenoid ^(en) eta (E,E,E,E)-Squalene ^(en)
Ezaugarriak
Fusio-puntua	−75 °C
Masa molekularra	410,391 Da
Erabilera
Rola	primary metabolite ^(en)
Arriskuak
NFPA 704	1 1 0
Identifikatzaileak
InChlKey	YYGNTYWPHWGJRM-AAJYLUCBSA-N
CAS zenbakia	111-02-4
ChemSpider	553635
PubChem	638072
Reaxys	1728920
Gmelin	15440
ChEMBL	CHEMBL458402
RTECS zenbakia	XB6010000
ZVG	492751
DSSTox zenbakia	XB6010000
EC zenbakia	203-826-1
ECHA	100.003.479
CosIng	78861
MeSH	D013185
RxNorm	253201
Human Metabolome Database	HMDB0000256
KNApSAcK	C00003755
UNII	7QWM220FJH
KEGG	C00751
PDB Ligand	SQL

Eskualenoa ${\displaystyle {\ce {C30H50}}}$ formula duen triterpenoa da.

Jatorria eta ekoizpen industriala

Marrazoaren gibeleko olioa, kapsulatan.

Marrazoen (Squalidae) gibeleko oliotik aterata komertzializatu zen aurrenekoz eta hortik datorkio izena. Landareetan ere aurkitzen da, arroz, gari eta amarantoan besteak beste. Gizakiok ere ekoizten dugu, bereziki hatz puntetan.

Eskualeno tona bat ekoizteko 3.000 marrazo behar direnez, gaur egungo ekoizpena genetikoki moldaturiko Saccharomyces cerevisiae legamia erabiltzen da. Honek eskualanoa ekoizten du, eskualenoaren antzeko ezaugarriak ditu, baina hidrogenoz asea dagoenez zailagoa da oxidatzen^[1].

Arrain kondriktioek (marrazo eta arraiek) igeri-maskuririk ez dutenez gibelean eskualenoa pilatzen dute, itsasoko urak baino dentsitate txikiagoa duenez (0,88 g/cm³) flotagarritasuna lortzeko. Gibelak animalia osoaren laurdena har dezake.

Garrantzi biologikoa

Eskualenoa triterpeno lineala da. Izaki bizidunetan esteroideak ekoizteko bitartekaria da, izan ere eskualenoa ziklatzen denean ziklopentanoperhidrofenantrenoa eratzen da eta hau oinarri hartuta osatzen dira gainerako esteroideak^[2]. Esteroideen artean aurreneko molekula lanosterola da.

Eskualenoaren eta lanosterolaren ekoizpena.

Erabilerak

Gripearen eta paludismoaren aurkako txertoetan erabiltzen da, inmunitate erantzuna handitzen baitu^[3].

Kosmetikoetan ere erabiltzen da, larruazala lubrikatu eta babestu egiten baitu^[4].

Erreferentziak

1. (Ingelesez) ServickOct. 15, Kelly; 2015; Pm, 5:30. (2015-10-15). «Four synthetic biology inventions that flummox the feds» Science | AAAS (Noiz kontsultatua: 2018-12-30).
2. www.tandfonline.com  doi:10.3109/10409238309102790. (Noiz kontsultatua: 2018-12-30).
3. (Ingelesez) Pollack, Andrew. (2009-09-21). «Experts Debate Use of Vaccine Booster» The New York Times ISSN 0362-4331. (Noiz kontsultatua: 2018-12-30).
4. www.tandfonline.com  doi:10.4161/derm.1.2.7811. (Noiz kontsultatua: 2018-12-30).

Kanpo estekak