Faustina Sáez de Melgar

Faustina Sáez de Melgar
Bizitza
Jaiotzako izen-deiturak	Faustina Sáez Sori
Jaiotza	Villamanrique de Tajo, 1834ko otsailaren 15a
Herrialdea	Espainia
Heriotza	Madril, 1895eko martxoaren 19a (61 urte)
Familia
Seme-alabak	ikusi Gloria Melgar Sáez
Hezkuntza
Hizkuntzak	gaztelania suediera
Jarduerak
Jarduerak	idazlea, kazetaria, poeta, itzultzailea, editorea eta eleberrigilea
Genero artistikoa	olerkigintza saiakera

Faustina Sáez y Soria, Faustina Sáez de Melgar izenez ezagunagoa (Villamanrique de Tajo, 1834ko otsailaren 15a - Madril, 1895eko martxoaren 19a) espainiar idazlea, itzultzailea eta kazetaria izan zen. Bere alaba Gloria Melgar Sáez konpositorea eta margolaria izan zen.^[1]

Biografia

Faustina Sáez y Soria 1834ko otsailaren 15ean jaio zen Villamanrique de Tajon (Madril, Espainia), Silverio Rafael Sáez y Garillete eta Tomasa Sánchez de Soria senar-emazte aberatsen hamabi seme - alabetariko bat izan zen.^[2]Bederatzi urterekin hasi zen bere lehen literatur testuak idazten, eta horretan jarraitu zuen aitak aurka egin arren. Hamazazpi urte zituela, El Correo de la Moda-n argitaratu zuen bere lehen poema; urtebete geroago, ohiko kolaboratzailea zen aldizkari horretan eta beste batzuetan, hala nola Álbum de Señoritas y Ellas izenekoan.

1855eko uztailaren 16an Valentin Melgar y Chicharrorekin ezkondu zen, Estatuko funtzionarioa, eta Madrilen kokatu zen berarekin, non bere ibilbide literarioa garatzeko aukera izan zuen. Senarrak hainbat kargu izan zituen Espainian eta itsasoz haraindiko probintzietan, hala nola Filipinetan, Kuban eta Puerto Ricon. Madrilen hil zen lehen semea, 1858an; hurrengo urtean, La lira del Tajo poema-liburua argitaratu zuen, semearen oroimenez, eta Afrika eta Espainia, Marokoko gerrari buruzko bertsoak; urte berean jaio zen haren alaba Gloria.^[3]

1860an La pastora del Guadiela eleberriarekin lehen arrakasta handia lortu zuen; harrezkero, ospetsu bihurtuta, narratiba zabala argitaratu zuen, erregulartasunez, eta era guztietako egunkari eta aldizkarietan kolaboratu zuen: El Trono y la Nobleza, La Antorcha, El Occidente, La Aurora de la Vida, El Museo Literario, El Museo Universal, La Iberia, Los Sucesos, La Mujer, La Ilustración de Madrid, El Recreo de las Familias, La Moda Elegante Ilustrada, El Bazar, El Salón de la Moda, El Resumen, La Edad Dichosa, La Discusión, La Época, El Correo de Ultramar (París), El Siglo (Habana) eta La Concordia (Caracas). Gainera honakoak zuzendu zituen: La Violeta (Madril), La Canastilla Infantil eta Paris Charmant Artistique (Paris).

Bere garaiko kulturan zuen presentzia aktiboagatik, mota guztietako gizarte-kausez arduratu zen eta Espainiako Elkarte Abolizionistako Emakumeen Komitearekin bat egin zuen. Emakumeen Ateneo Artistiko eta Literarioaren buru izan zen (1869).^[4] Abolizionismoaren eta desberdintasunaren feminismoa deitutakoaren defendatzaile sutsua izan zen. Hau da, ez zuten emakumeen emantzipazioa eskatzen, ezta gizonekiko eskubide-berdintasuna ere; emakumeentzako hezkuntza handiagoaren alde egiten zuten, senarrarekin hitz egin ahal izateko oinarrizko ezagutza batzuk izateko helburu bakarrarekin, eta horrela ez aspertzeko, izan ere, gai hori garai hartako ezkontza-hausturen arduradun nagusitzat jotzen baitzuten.

1873an bere alaba Virginia jaio zen. Bere ideologia gorabehera, Saez de Melgar oso emakume independentea zen, izan ere, Parisen egonaldi luzea egin zuen senarrik gabe (1880tik 1887ra), senarra Kuban destinatuta zegoen bitartean.^[5][1] Association Litteraire Internationale-n afiliatu zen, eta horrek Frantziako hiriburuko gizartean leku bat egiten lagundu zion. Lehen aipatu bezala, Paris Charmant Artistique eta Centre Litteraire Internationaleko gaztelaniazko argitalpenen zuzendaria izan zen. Erakunde horretan zuen posizioak Espainiarako argitalpen eskubideak lortu zituen Émile Zola bezalako izen handiko egileentzat.

Urte horietan, izultzaile gisa aritu zen, ingelesetik, frantsesetik eta alemanetik itzuliz, eta El correo de la Modan (korrespontsala zen bertan) eta La Violetan argitaratu ziren, bigarren etapan. Prentsatik kanpoko bi eleberri ere itzuli zituen: Federica Bremerren Los vecinos (1883) eta Pierre Zacconeren Los dramas de la bolsa (1884). La Canastilla Infantil ere sortu zuen, La Canastilla del Hogar bezala ezaguna izan zena, non seme-alaben zaintzari buruzko aholkuak ematen zituen.

1892an, senarrak erretiroa hartu zuen eta idazlearen jaioterrian jarri zen bizitzen, nahiz eta berak ohiko bizilekua Madrilen mantentzea erabaki zuen. 1893an, Chicagoko Munduko Kolonbar Erakusketako emakumezkoen saileko ohorezko presidenteordea izan zen.

61 urte zituela hil zen, 1895eko martxoaren 19an, Madrilen, baina haren gorpuzkiak Villamanrique de Tajora eraman zituzten, jaioterrira.

Argitalpenak

Poesia

• La lira del Tajo, 1859.

Narratiba

• La higuera de Villaverde. Leyenda tradicional (Madril: Bernabé Fernández argitaletxea 1860). María Pilar Sinués Navarrok egindako 1. biografia dakar.
• La pastora de Guadiela (Madril: Bernabé Fernández argitaletxea 1860), askotan berrinprimatua.
• La marquesa de Pinares (Madril: Bernabé Fernández argitaletxea 1861), aurrekoaren jarraipena.
• Matilde o El ángel de Val de Real (Madril: Manuel de Rojas, 1862).
• Los miserables de España o Secretos de la Corte (Bartzelona: Vicente Castaños, 1862-63).
• Ecos de la gloria. Leyendas históricas (Madril: Antonio Pérez Dubrull, 1863).
• Ángela o El ramillete de jazmines (Madril: R. Vicente, 1865-1866). 3 volúmenes.
• Adriana o La quinta de Peralta (Madril: F. de Rojas, 1866).
• La loca del encinar (Madril: J. A. García, inprimategia, 1867).
• Amar después de la muerte (Bartzelona: Verdaguer inprimategia, 1867). Adriana o La quinta de Peralta eleberriaren 2. zatia (Madril, 1866).
• La cruz del olivar (Madril: F. Peña, 1868). Eleberria.
• "María la cuarterona o La esclavitud en las Antillas" (1868). La Iberia, argitaratua, 1868.
• Rosa, la cigarrera de Madrid (Bartzelona: Hispana y Juan Pons inprenta, 1872 eta 1878 ).
• "El hogar sin fuego" (La Iberia, 1876). Italierara itzulia
• La abuelita (Bartzelona: Juan y Antonio Bastinos inprentsa., 1877). "Cuentos de aldea" Izen generikoaren azpian bildutako kontakizunak).
• Inés, o La hija de la caridad (Madril: Rojas, 1878).
• Sendas opuestas (Madril: Rojas, 1878). Azkenean, egilearen beste narrazio bat: La bendición paterna.
• El collar de esmeraldas (Madril Pedro Núñez, 1879).
• El deber cumplido (Madril: Pedro Núñez, 1879). Azkenean, egilearen beste narrazio bat La loca del encinar.
• Aurora y felicidad (Bartzelona: Salvador Manero, 1881). Eleberria
• Fulvia o Los primeros cristianos (Madril, 1889). Eleberri historikoa
• El trovador del Turia (Memorias de una religiosa) (Madril: "La Guirnalda" inprenta, 1890). Edizio berean erreproduzitzen dira: El hogar sin fuego eta La bendición paterna.
• Alfonso el Católico (Madril: Fernando Fe, s. a.

Publizista

Faustina Sáez de Melgarrek sortu eta zuzendu zuen La Violeta aldizkaria (1862-1866), Isabel II.aren Errege Aginduz Maistren Eskola Normaletarako eta Nesken Goi Mailako Eskoletarako nahitaezko harpidetzaren argitalpena. Gainera, zuzendari izan zen antzeko beste argitalpen batzuetan, hala nola:

• La Mujer,
• La Canastilla Infantil y
• Paris charmant artistique, argitalpen frantsesa zena.

Artikuluak eta saiakerak

• Deberes de la mujer (Madrid: R. Vicente, 1866).
• Un libro para mis hijas. Educación cristiana y social de la mujer (Bartzelona: Juan eta Antonio Bastinos ed., 1877).
• Epistolario manual para señoritas (Bartzelona: Juan y Antonio Bastinos ed., 1877).

Antzerkia

• Contra indiferencia, celos Madril: José Rodríguez, 1875,jostailu komikoa.
• La cadena rota,(Madril: F. Macías, 1879). Drama abolizionista bertsotan.

Antologiak

• Páginas para las niñas (Bartzelona: J. Jepús inprenta, 1881).
• La semana de los niños (París: Ch. Bouret, 1882).
• Romances históricos y lecturas amenas para los niños de ambos sexos en las escuelas y las señoritas adolescentes (Madril: Ramón Angulo inprenta, 1888).
• Las españolas, Americanas y Lusitanas pintadas por sí mismas (1886).

Itzulpenak

Faustinak lan handia egin zuen itzultzaile gisa, eta bere lanen artean honako hauek nabarmendu behar dira:^[6]

• Pierre Zacconeren Los dramas de la bolsa (1884).
• Fedrika Bremer suediarraren Los vecinos (1883).
• La sociedad y sus costumbres (1883, Madame de Waddeville)
• Flores y perlas (1889). Carmen Sylva Errumaniako erreginaren zenbait poesia-konposizio itzuli zituen, eta horietako batzuk liburu honetan daude jasota.

Erreferentziak

1. ↑ Enciclopedia Universal Ilustrada Europeo Americana.Espasa-Calpe S.A. Madrid. 1926. Tomo LII. Pág. 1211-1212
2. Boletín informativo de Villamanrique de Tajo. .
3. Faustina Sáez de Melgar en Mcn Biografías
4. Historia de las mujeres en España: siglos XIX y XX. Escrito por Guadalupe Gómez-Ferrer. Madrid : Arco/Libros, 2011.Página 38.. Consultado el 24 de marzo de 2016
5. Sáez de Melgar, Faustina (ca. 1834-1895).. Consultado el 24 de marzo de 2016.
6. Gices XIX. Faustina Sáez de Melgar. Universidad Autónoma de Barcelona.

Bibliografia osagarria

• Carmen Simón Palmer, XIX. mendeko Espainiako idazleak. Eskuliburu biobibliografikoa (Madril: Castalia, 1991).
• Blanco, Alda, Emakume idazle birtuosoak: Narradoras de la domesticidad en la España isabelina, Granadako Unibertsitatea-Emakumearen Ikasketa Institutua, 2001.
• García Jáñez, F., «Faustina Sáez de Melgar; idazlea eta “etxeko aingerua”, irudi plastiko-literarioa», XIX. mendeko Espainiako Literatura Elkartea, III. mahai-ingurua: irakurlea, heroina, idazlea (Emakumea . mendeko espainiar literaturan) (Bartzelona, 2002ko urriaren 23-25a), ed. V Trueba, E. Rubio, P. Miret, L.F. Díaz Larios, J.F. Botrel eta L. Bonet, Bartzelona, Bartzelonako Unibertsitatea, PPU, 2005, pp. 135-148.
• Hibbs-Lissorgues, Solange, «Espainiako idazleak betebeharraren eta desioaren artean: Faustina Sáez de Melgar (1834-1895), Pilar Sinués de Marco (1835-1893) eta Antonia Rodríguez de Ureta», La mujer de letras o la letraherida. . mendeko emakume idazleari buruzko diskurtsoak eta irudikapenak, ed. Pura Fernández eta Marie-Linda Ortega, Madril, Ikerketa Zientifikoen Kontseilu Nagusia, 2008, pp. 325-343.
• Sánchez Llama, Íñigo, Emakume idazle isabeldarren galeria. Aldizkako prentsa 1833 eta 1895 artean, Madril: Cátedra-Instituto de la Mujer, 2000.
• Sánchez Llama, Íñigo, «El nacionalismo liberal y su textualización en las letras peninsular del siglo XIX: el caso de Faustina Sáez de Melgar (1835-1895) y Benito Pérez Galdós (1843-1920)», Revista Hispánico Moderna, LIV.1 (2001), pp. 5-30.
• Simon Palmer, Maria del Carmen, XIX. mendeko espainiar idazleak. Manual bio-bibliográfico, Madril: Castalia, 1991.
• Soubsol, Laure, «Sáez de Melgar, Faustina», Diccionario histórico de la traducción en España, ed. Francisco Lafarga eta Luis Pegenaute. Madril: Gredos, 2009, 999. or.

Kanpo estekak