Jaime Balmes | |
---|---|
Bizitza | |
Jaiotzako izen-deiturak | Jaume Llucià Balmes i Urpià |
Jaiotza | Vic, 1810eko abuztuaren 28a |
Herrialdea | Espainia |
Heriotza | Vic eta Casa Bojons (en) , 1848ko uztailaren 9a (37 urte) |
Hobiratze lekua | Viceko katedrala |
Hezkuntza | |
Heziketa | University of Cervera (en) |
Hizkuntzak | katalana gaztelania |
Ikaslea(k) | |
Jarduerak | |
Jarduerak | apaiz katolikoa, filosofoa eta idazlea |
Influentziak | Agustin Hiponakoa, Tomas Akinokoa, René Descartes, Gottfried Wilhelm Leibniz eta Thomas Reid |
Kidetza | Real Academia Española |
Sinesmenak eta ideologia | |
Erlijioa | katolizismoa |
Jaime Balmes (Vic, Katalunia, 1810eko abuztuaren 28a - 1848ko uztailaren 9a) apaiz katolikoa, kazetaria eta filosofoa izan zen. Filosofo gisa, eskolastizismo modernoaren barnean kokatzen da, eta XIX. mendeko Espainiako filosofo nagusietakotzat hartzen da.
Bere lanean eta zuzendu zituen aldizkarietan —La sociedad (Bartzelona, 1843) eta El pensamiento de la nación (Madril, 1844) aldizkarietan— politika, ekonomia eta gizarteari zegozkion gaiez jardun zuen. Langileen elkarteen alde egin zuen, haien eta ugazaben artean akordioak lortzeko bide bila. Industria eta nekazaritzarekiko protekzionismoaren alde egin zuen. Politikaren alorrean, nazioaren interesak alderdien gainean daudela aldarrikatuz, liberalak eta karlistak programa bakar baten inguruan bildu nahi izan zituen. Ildo horretatik, elkarren kontrako gerran ari ziren monarkiaren bi adarrak batzea, Elisabet eta Montemolíngo kondea elkarrekin ezkonaraziz, Balmesen asmorik ausartena eta porrot handiena izan zen.
Lan garrantzitsuenak: El protestantismo comparado con el catolicismo (1842), El Criterio (1843) (euskarara Zinkunegik itzulia, Irizpidea, 1918), Filosofía fundamental (1846) eta Filosofia elemental (1847).