Sarah Lee Wai-sze, BBS, MH[1] (txineraz 李慧詩; Jyutping lei5 wai6 si1, Kowloon, Hong Kong, 1987ko maiatzaren 12a) Hong Kongeko pistako txirrindulari profesionala da[2].
Orain arteko arrakastarik handiena, emakumezkoen keirinetan brontzezko domina irabaztea izan da, 2012ko Londresko Olinpiar Jokoetan, Hong Kong herrialdearen inoizko hirugarren domina olinpikoa eta txirrindularitzan lehena izan zena. 2020ko Tokioko Olinpiar Jokoetan, emakumezkoen esprintean, bigarren brontzezko domina olinpikoa irabazi zuen[3], eta bi Olinpiar Jokoetan dominak irabazi dituen Hong Kongeko atleta bakarra da[4].
Lee 1987ko maiatzaren 12an jaio zen Kowloon-en, Hong Kong[2]. Ngau Tau Kok-eko familia pobre batean hazi zen, 60 metro koadroko (200 oin) etxebizitza publiko bat partekatzen zuen bere gurasoekin eta bi anai-arreba nagusiekin[5]. Lee herriko bi ikastetxetan ibili zen: Bishop Paschang Catholic School eta Leung Shek Chee Collegen[6]
Anemiarekin jaio bazen ere[7], Leek bere eskola ordezkatu zuen atletismoko 100 eta 400 m-ko probetanAipuaren errorea: Baliogabeko <ref>
etiketa;
edukirik gabeko erreferentziek izena izan behar duteAipuaren errorea: Baliogabeko <ref>
etiketa;
edukirik gabeko erreferentziek izena izan behar dute. Form 3an, bere eskolak Hong Kongeko Kirol Institutuari gomendatu zion, eta Hong Kongeko Txirrindularitza Elkarteak bere talentua ikusi zuen[8][9].
Lee denbora osoko atleta bihurtu zen 2004an[8][9]. Hasieran errepideko txirrindulari gisa trebatua, 2006an, istripu larri baten ostean, txirrindularitzatik alde egiteko arriskuan egon zen, entrenamendu batean kaleko txakur bat saihesteko makurtu eta ezkerreko eskafoide hezurra hautsi baitzuen[10]. Lee Jinkang Shen-ek entrenatzen du[2]. Hong Kongeko beste txirrindulari arrakastatsu batzuk ere entrenatu ditu, Kam-Po Wong barne[11].
Leek Hong Kong-en arreta bereganatu zuen 2010eko Asiako Jokoetan, 500 m-ko erlojupeko pistako txirrindularitzako proban, urrea irabazi zuenean[12]; Txapelketa irabaztean, Asiako errekorra hautsi zuen 33,945 s-ko denborarekin [13]. Leek brontzea ere irabazi zuen esprint proban[14]. 2010eko abenduan, Leek Asiako bere errekorra hobetu zuen 500 m-ko erlojupekoan 33,939 s-ko denborarekin, 2010eko Melbourneko Pista Txirrindularitzako Munduko Kopan[15]. Leeren errendimenduak txirrindularitzaren hierarkia harritu du, eta 2010eko Hong Kong Potential Sports Stars Awards sariak jaso zituen[16]. Hong Kongeko Gobernuaren Ohorezko Domina ere jaso zuen 2011n, nazioarteko txirrindularitza lehiaketetan izandako lorpen nabarmenengatik[2].
2012ko otsailean, 2012ko Londresko Pista Txirrindularitzako Munduko Kopan, Leek Victoria Pendleton txapeldun olinpikoa garaitu zuen, Londresko Belodromoko esprint proban brontzezko domina irabaziz. Pendletoni 2-1 irabazi zion Guo Shuang Txinako txapeldunaren aurka finalerdietan galdu ostean[17]. Leek zilarrezko bat ere irabazi zuen keirin finalean. Txirrindularitzaren Nazioarteko Batasunak (UCI) 24 urteko Lee «esprinteko probetan beranduko errebelazio» gisa deskribatu zuen bere bigarren domina lortu ostean[18].
Lee Hong Kongeko Olinpiar Ordezkarien bandera-eramaile aukeratu zuten Londresko 2012ko Udako Olinpiar Jokoetarako[19][20]. Emakumezkoen keirin brontzezko domina irabazi zuen[21]. Leeren brontzezko dominari esker, Hong Kong herrialdeari bere lehen domina olinpikoa eman zion txirrindularitzan, hirugarrena zena modalitate guztiak kontuan hartuta[22][23]. Leek, emakumezkoen esprint proban ere, parte hartu zuen, nahiz eta final-zortzikoetan aurrera egin ez Kubako Lisandra Guerraren aurka galdu baitzuen. Lee, azkenean, 10. postuan amaitu zuen[24]. Leek 750.000 HK$ jaso zituen Hang Seng Athlete Incentive Awards Scheme-tik, Jokoetan lortutakoarengatik[25]. Ming Pao-ri eskainitako elkarrizketa batean, Leek Londresko Olinpiar Jokoetan izandako lorpenak 2016ko Olinpiar Jokoetarako Hong Kongeko atleta belaunaldi berri bat inspiratzea espero zuela esan zuen[26]. Txirrindularitza gustatzen zaio, baina, laster, erretiroa hartuko du.
Olinpiar Jokoen ostean, Leek, 2012-2013ko Munduko Kopako hasierako seriean, hasiera ezin hobea izan zuen emakumezkoen esprintean urrezko domina batekin, Kolonbiako Cali-n; Munduko Kopako proba batean, bere lehen garaipena zen[27]. Horren ondoren, brontzea lortu zuen emakumezkoen keirinean, Eskoziako Glasgown jokatuko zen bigarren itzulian[28]. Leek bere lehen domina 2013an irabazi zuen, 2012–2013 Munduko Kopako serieko hirugarren txandan hirugarren egin baitzuen emakumezkoen esprint proban[29].
2013ko otsailean, Leek bere sasoi onarekin jarraitu zuen, eta, emakumezkoen 500 m-ko erlojupekoan, urrea irabazi zuen Bielorrusiako Munduko Pista Txapelketan[30][31]. Ortzadarra janzten zuen Hong Kongeko lehen emakumezko eta hirugarren atleta zen. Urrearen ostean, Leek Guo Shuang txinatarrari irabazi zion emakumezkoen esprintean, eta brontzezko domina irabazi zuen, bigarren domina lortuz Minsken. HKko atleta batek, Munduko Txapelketako ekitaldi batean, domina anitz irabazten zituen lehen aldia zen.
2014ko Asiako Jokoetan, urrezko dominak irabazi zituen keirin eta esprintean. Asiako Txirrindularitza Txapelketan, keirin eta 500 m-ko erlojupekoan ere, urrea irabazi zuen, eta brontzea, esprintean.
2016ko Udako Olinpiar Jokoetan, keirin lehiaketan, bigarren itzulira pasatu zen bere txandan lehen postuan sartu ostean. Bigarren txandan, ordea, Anna Meares australiarrarekin talka egin ostean erori, eta ezin izan zuen lasterketa amaitu[32]. Lehiaketan, 7. postuan sailkatu zen. Biharamunean, istripuan izandako lesioengatik osatzen jarraitzen bazuen ere, esprint lehiaketan aritu zen. Lehen eta bigarren txandak irabazi zituen, baina, final-laurdenetan, Kristina Vogel alemaniarrak garaitu zuen. Lehiaketa horretan, 6. postua lortu zuen.
Leek, 2018ko Asiako Jokoetan, arrakastaz defendatu zuen bere titulua keirin eta 200 m-ko erlojupekoan.
2019ko UCI Pista Txirrindularitzako Munduko Txapelketan, Leek urrea lortu zuen esprintean eta keirinean. Ortzadar elastiko anitz irabazi zituen Hong Kongeko atleta bakarra bihurtu zen.
2020ko Udako Olinpiar Jokoetan, Lee esprintean eta keirinean lehiatu zen. Keirin ekitaldian, bere serieko lehen txandan, galdu egin zuen, baina, 2. aukeran, irabazi, eta final laurdenetara pasa zen. Final laurdenetan, lehen postua lortu zuen finalerdietara pasatzeko. Hala ere, 5. postuan amaitu zuen bere kanporaketan, eta, postua lortzeko, B Finalean lehiatu zen. Proba horretan, 8. postuan geratu zen orokorrean. Esprint proban, Lee final hamaseiretara pasa zen, baina, Britainia Handiko Katy Marchant-en aurka, galdu egin zuen 2. aukerara joz. 2. aukera irabazi, eta final-zortzirenetara pasa zen. Final-zortzirenetan eta final-laurdenetan, irabazi egin zuen. Finalerdietan, ordea, Olena Starikova ukrainarraren aurka galdu, eta brontzezko dominaren lasterketan lehiatu behar izan zuen egungo munduko txapeldun Emma Hinze alemaniarraren aurka. Brontzezko dominaren partida irabazi[32], eta olinpiar domina ugari zituen Hong Kongeko olinpiar bakarra bihurtu zen.
Leeren idoloa, sei aldiz txapeldun olinpikoa den Britainia Handiko Sir Chris Hoy da[33][33][33][33].
|
|
![]() | ||
---|---|---|
Aurrekoa: |
![]() ![]() |
Hurrengoa: |