Multituberculata

Multituberculata
153 Ma-35 Ma

Sailkapen zientifikoa
ErreinuaAnimalia
AzpierreinuaBilateria
FilumaChordata
KlaseaMammalia
Ordena Multituberculata
Cope, 1884
Azpiordenak

Multituberculata (hortzetan dituzten tuberkulo guztien ondorioz) karraskarien antzeko ugaztun talde iraungi bat dira, 130 milioi urtez erregistro fosilean agertzen dena. Lehenengoak Jurasiko Ertainean agertu ziren, eta euren aniztasunaren une gorena Kretazeo Berantiarrean eta Paleozenoan iritsi zen. Paleozenoaren erdialdetik aurrera hasi zen euren gainbehera, eta Eozenoaren amaieran desagertu ziren[1]. Mesozoikoan ezagutzen dugun ugaztun talderik zabalena da, 200 espezie ezagunekin, sagu baten tamainatik kastore bateraino. Txoko ekologiko ugari hartzen zituzten, zuloak egiten zituztenak zeuden, baita zuhaitzetan bizi zirenak edo lurretik saltoka ibiltzen zirenak[2][3].

Theria (martsupialak eta karenadun ugaztunak biltzen dituen taldea) edo Monotremataren arbaso moduan jarri ohi dira, baina normalagoa da Theriatik gertuago agertzea sailkapenetan[4][5]. Euharamiyida eta Gondwanatheriaren ahaide direla uste da, Allotheriaren barnean.

Erreferentziak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
  1. ↑ Krause, David W.. «Competitive exclusion and taxonomic displacement in the fossil record» Vertebrates, Phylogeny, and Philosophy (University of Wyoming): 95–117.  doi:10.2113/gsrocky.24.special_paper_3.95. ISBN 0-941570-02-9. (Noiz kontsultatua: 2024-01-07).
  2. ↑ «Introduction to Multituberculates» ucmp.berkeley.edu (Noiz kontsultatua: 2024-01-07).
  3. ↑ (Ingelesez) crossref. «Chooser» chooser.crossref.org  doi:10.1017/pab.2014.14. (Noiz kontsultatua: 2024-01-07).
  4. ↑ (Ingelesez) Benton, Michael J.. (2004-12-10). Vertebrate Palaeontology. Wiley ISBN 978-0-632-05637-8. (Noiz kontsultatua: 2024-01-07).
  5. ↑ (Ingelesez) Carrano, Matthew T.. (2006-08). Amniote Paleobiology: Perspectives on the Evolution of Mammals, Birds, and Reptiles. University of Chicago Press ISBN 978-0-226-09478-6. (Noiz kontsultatua: 2024-01-07).

Kanpo estekak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]