Muros (Coruña)

Muros
Galiziako udalerrien zerrenda
Administrazioa
Estatu burujabe Espainia
Autonomia Galizia
ProbintziaCoruñako probintzia
AlkateaMaría Lago Lestón (en) Itzuli
Izen ofizialaMuros
Posta kodea15250
INEk ezarritako kodea15053
HerriburuaQ20547650 Itzuli
Geografia
Koordenatuak42°46′28″N 9°03′27″W / 42.7744°N 9.0575°W / 42.7744; -9.0575
Map
Azalera73,3 km²
Altuera581 m
MugakideakOutes, Mazaricos eta Carnota
Demografia
Biztanleria8.251 (2023)
−114 (2022)
alt_left 4.433 (%53,7) (%50) 4.123 alt_right
Dentsitatea113 bizt/km²
Informazio gehigarria
Ordu eremuaUTC+01:00
MatrikulaC
muros.es

Muros Galiziako Coruña probintzian dagoen udalerria da. Murosko eskualdean kokatu eta bere hiriburua da. Murosko udalerria Muros eta Noiako itsasadarraren ipar ertzean kokatzen da, Rias Baixaseko iparraldeena dagoena da. Herriko biztanleriaren % 99.02ak galizieraz hitzegiteko gai omen da.

2007ko biztanleria: 9.931 biztanle INE-ren arabera (2006an 9.999, 2005an 9.995, 2004an 10.050, 2003an 10.095).

Bertako herritarrei galizieraz muradán (singularez), muradáns (gizonezkoei pluralez) eta muradás (emakumezkoei pluralez) deitu ohi zaie, euskaraz berriz murostar (singularrez) eta murostarrak (pluralez).

Muroseko klima berezko eremu ozeaniar hiperhezearena da, hegoalderantz begira baitago eta mugatzat dituen mendikateek haizeetatik babesten dute, honekin zenbait trazu klimatikoen goxotasuna zilegitzen du. Euriteen kontzentrazioa udazken-neguan eman ohi da eta udaldean beherakada nabarmena ematen da, hau dela eta, idortasun udatiarra edo euri eskasia dela aipatu izan ohi da, azken hau batez ere azpigeruza hareatsua ura gordetzeko duen zailtasunarekin lotuta dago.

Muros galiziar herri hizkeran

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
  • Os de Noia son borrachos,/ os de Muros aloqueiros,/ os de Fisterra son mouros,/ e os do Son sonche bucheiros.

Euskaraz: Noiakoak mozkorrak dira,/ Murosekoak katramilatsuak,/ Fisterrakoak mairuak,/ eta Sonekoak tripaundiak.

    • Aloque edo aloqueiro hitzek "aintzira" edo "katramila" esan nahi dute, edota beste modu batez "eragozpen", "zailtasun" edo "konpromezu".
    • Bucheiro hitzak "tripontzi" edo "sabel handi" esan nahi du; bucheiro-en arrantzalea, bertako arrain mota baten izena.
  • Abelleira (Santo Estevo)
  • Esteiro (Santa Mariña)
  • Louro (Santiago)
  • Muros (San Pedro)
  • Serres (San Xoán)
  • Sestaio
  • Tal (Santiago)
  • Torea (San Xián)

Herriko seme gorenak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Herritar ezagunak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Hiri senidetuak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kanpo estekak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]