Zubaida bint Ŷaʿfar

Zubaida bint Ŷaʿfar
Bizitza
Jaiotza	Bagdad, 766
Herrialdea	Abbastar Kaliferria
Heriotza	Bagdad, 831ko uztailaren 10a (64/65 urte)
Hobiratze lekua	Tarsoko Meskita Handia
Familia
Aita	Ja'far ibn Abdallah al-Mansur
Ama	Salsal bint Ata
Ezkontidea(k)	Harun ar-Raxid
Seme-alabak	ikusi Al-Amin ^(en)
Leinua	Abbastarren dinastia
Hezkuntza
Hizkuntzak	arabiera
Jarduerak
Jarduerak	politikaria

Zubaidah bint Ja'far ibn Mansur (Bagdad, 766 – Ibidem, 831ko uztailaren 26an) abbastar printzesa ezagunena izan zen, baita Harun ar-Rashiden emaztea eta lehengusina bikoitza ere. Bereziki, Bagdadetik Mekara eta Medinara doan bidean zehar erromes musulmanei ura emateko putzu, urtegi eta igerileku artifizialen seriearengatik da ezaguna. Ibilbide horri Darb Zubaidah izena jarri zioten haren omenez. Harun al-Rashid senarraren balentriek Mila eta bat gauetarako oinarria osatu zuten.^[1][2][3][4]

Bizitza

Zubaidahren jaiotze data ez bada ezagutzen ere, Harun baino urtebete gazteagoa zela jakina da. Aita, Ja'far, abasí al-Mahdi kalifaren anaia-erdia zen. Bere ama, Salsal, al-Khayzuranen ahizpa zaharrena zen, al-Mahdiren bigarren eta boteretsuena, eta geroko Musa Al-Hadi eta Harun al-Rashid kalifen ama.

Harun al-Rashiden urrezko dinarra, Bagdaden egina. 184 AH-koa da (800. urtea mendebaldeko egutegian). "Bigarren Ikurra" (Korana 9: 33), Kalima hiru lerrotan landa bidez / "Bismillahk jo zuen" kanpo bazterrean, "Al-Amin Printzearen aginduz, Fededunen Komandantearen semea barne bazterrean, "Mahoma Alaren mezularia" hiru lerrotan landa bidez.

Zubaidah ezizen maitekorra da, bere aitonak emana, al-Mansur kalifak. Izenak "gurinezko bolatxoa" esan nahi du. Zubaidah-ren benetako izena Sukhainah edo Amat al-'Aziz" zen. Geroago, Zubaidah-k kunya bat lortu zuen, Umm Ja'far (Ja'far-en Ama esan nahi du), bere benetako abizena islatzen zuena, Abu Ja'far al-Mansur kalifaren biloba eta Abu Ja'far Harun al-Rashid kalifaren emazte bezala.

Ezkontza

Abbastar Al-Mansur kalifaren biloba zen, Ja'far semearen bitartez, eta al-Rashiden lehengusina (763. k. edo 766-809. k.),zeinarekin ezkondu zen (Dhu al-Hijah 165 AH/ 782ko uztaila). Muhammad Al-Amin abbastar kalifa, errege leinu bikoitza zuena, Zubaidahren semea zen. Bere semeordea 'Abdullah al-Mamun zen, hau ere gero kalifa izan zena al-Aminekin izandako gerra zibilaren ostean.

Zubaidahren jauregiak erlauntza baten soinua zuela esaten zen, "Korana buruz ikasitako ehun neskame errezitatzen aritzen ziren eta".

Ura jarri Mekarako bidean eta

Mekara egin zuen bosgarren erromesaldian ikusi zuen lehorte batek herritarrak suntsitu zituela eta Zamzam putzua ur hari txiki batera murriztu zuela. Putzua sakontzea agindu zuen eta bi milioi dinar gastatu zituen Mekako eta inguruko probintziako ur hornidura hobetzen. "Horren barruan sartu zen Hunayn-eko iturburutik 95 kilometro ekialdera akueduktu bat eraikitzea, baita Arafat lautadan zegoen “Zubaydako iturburu” ezaguna ere, Hajj-ko kokapen erritualetako bat. Ingeniariek gastu handien eta zailtasun teknikoen gainetik aurrea hartu ziotenean, Ibn Khallikan-en arabera “nahiz eta tontor-kolpe bakoitzak dinar bat balio izan” lana egiteko prest zegoela erantzun zuen.

Ibn Battuta, Zubaidah-ri buruz ari zela, zera adierazi zuen: "Mekatik Bagdadera doan errepide honetako urtegi, igerileku edo putzu bakoitza haren eskuzabalari zor zaio...Errepide honen izenean duen kezkarengatik izan ez balitz, ezingo zukeen inork erabili." Zehazki, Birkat al-Marjum eta al-Qarurah urtegiak aipatu zituen.

Berarekin lotutako kalifak

Hona hemen horrekin lotutako kalifak:

Zk.	Kalifa	Zerrenda
1	Al-Mansur	Aitona
2	Al-Mahdi	Osaba eta aitaginarreba
3	Al-Hadi	Lehengusua
4	Harun al-Rashid	Lehengusu eta senarra
5	Al-Mamun	Semeordeak
6	Al-Mutásim
7	Al-Amin	Semea
8	Al-Wathiq	Bilobaordeak
9	Al-Mutawakkil

Erreferentziak

1. (Ingelesez) «121. Zubaydah Bint Ja'far Ibn Abi Ja'far Al-Mansur» al-islam.org 2022-05-05 (Noiz kontsultatua: 2025-02-15).
2. (Ingelesez) emma. (2013-08-05). «Zubaidah bint Ja’far» Muslim Girl (Noiz kontsultatua: 2025-02-15).
3. «Zubayda bint Ja'far al-Mansur» Muslim Heritage (Noiz kontsultatua: 2025-02-15).
4. Zubaida bint Ŷaʿfar. .

Ikus, gainera

• Sayyida al-Hurra
• Al-Khayzuran
• Arwa al-Sulayhi
• Razia Sultana
• Shajar Al-Durr
• Qatr al-Nada
• Asma bint Shihab

Kanpo estekak