رایانش موازی صریح دستور العملها (Explicitly parallel instruction computing یا EPIC) واژهای است که در سال ۱۹۹۷ توسط اتحاد اچپی و اینتل برای توصیف شیوهای از محاسبات که محققان از اوایل ۱۹۸۰ راجع به آن تحقیق میکردند، ابداع شد. به این شیوه معماریهای مستقل هم گفته میشود. این شیوه پایهای برای توسعه معماری Itanium توسط اچپی و اینتل بود، و اچپی بعدها اظهار داشت که EPIC تنها نامی قدیمی برای معماری Itanium بودهاست.
رایانش موازی صریح دستورالعملها به ریزپردازندهها اجازه میدهد دستورالعملهای نرمافزار را به جای استفاده از مدارهای پیچیده روی تراشه برای کنترل اجرای موازی، به کمک کامپایلر به صورت موازی اجرا کند. هدف از ابداع آن، ایجاد امکان مقیاس پذیری ساده عملکرد، بدون بهکارگیری فرکانس کلاک بالاتر بود.
در سال ۱۹۸۹، محققان اچپی به این نتیجه رسیدند که معماری RISC دارد به محدودیت یک دستورالعمل در هر سیکل فرکانس میرسد. آنها آغاز به تحقیق دربارهٔ معماری جدید کردند که بعدها EPIC نامیده شد.
پایه این پژوهش VLIW بود. در VLIW چند عملیات درون هر دستورالعمل کد میشوند و سپس توسط واحدهای اجرای متعدد پردازش میشوند. یکی از اهداف EPIC این بود که پیچیدگی زمانبندی دستور العملها را از سختافزار پردازنده به کامپایلر نرمافزار انتقال دهد، که میتواند این زمانبندی را به صورت استاتیک انجام دهد (با کمک ردیابی اطلاعات بازخورد). این امر باعث حذف ضرورت وجود مدارات زمانبندی پیچیده در پردازنده میشود و بدین ترتیب فضا و توان را برای کاربردهای دیگر، از جمله منابع اجرایی بیشتر، آزاد میگذارد. هدف دیگری که به همان اندازه اهمیت داشت این بود که از موازیسازی در سطح دستورالعمل (ILP) بهرهبرداری بیشتری شود. این امر با بهکارگیری کامپایلر برای یافتن و استفادهٔ بیشتر از فرصتهایی افزون بر قبل برای اجرای موازی انجام میشود.
VLIW (دست کم نسخههای اولیه آن) کمبودهای زیادی دارد که مانع گسترش پیدا کردن آن میشوند:
معماری EPIC از معماری VLIW مشتق شدهاست و در عین حال مفاهیم زیادی از معماری سوپراسکالر را دربردارد.
معماری EPIC برای جبران کاستیهای VLIW ویژگیهای بسیاری دارد:
معماری EPIC مجموعهای از مفاهیم معماری را نیز برای افزایش موازیسازی در سطح دستورالعمل دربردارد:
معماری Itanium تغییر نام ثبات و فایلهای ثبات چرخشی را نیز به این موارد افزودهاست، که ابزاری مفید برای خط لوله نرمافزاری میباشد زیرا اجبار انجام دستی بازکردن حلقهها و تغییر نام ثباتها را از بین میبرد.
۱. ^ Schlansker and Rau (فوریه ۲۰۰۰). «EPIC: An Architecture for Instruction-Level Parallel Processors" (PDF). HP Laboratories Palo Alto, HPL-1999-111. http://www.hpl.hp.com/techreports/1999/HPL-1999-111.pdf بایگانیشده در ۱۲ ژوئن ۲۰۱۲ توسط Wayback Machine. Retrieved ۲۰۰۸-۰۵-۰۸. ۲. ^ US ۴۸۴۷۷۵۵ ۳. ^ a b «Inventing Itanium: How HP Labs Helped Create the Next-Generation Chip Architecture". HP Labs. June 2001. http://www.hpl.hp.com/news/2001/apr-jun/itanium.html بایگانیشده در ۴ مارس ۲۰۱۲ توسط Wayback Machine. Retrieved ۲۰۰۷-۱۲-۱۴. ۴. ^ a b De Gelas, Johan (۹ نوامبر ۲۰۰۵). «Itanium–Is there light at the end of the tunnel?». AnandTech. http://www.anandtech.com/cpuchipsets/showdoc.aspx?i=2598. Retrieved ۲۰۰۸-۰۵-۰۸.