José Leite Lopes

José Leite Lopes

Biografía
Nacemento	28 de outubro de 1918 Recife, Brasil
Morte	12 de xuño de 2006 (87 anos) Río de Xaneiro, Brasil
Educación	Universidade de São Paulo Universidade Federal de Pernambuco ^(pt)
Director de tese	Mário Schenberg
Actividade
Campo de traballo	Física teórica
Ocupación	físico, científico nuclear
Membro de	Academia Brasileira de Ciências ^(pt) Academia de Ciências dos Países em Desenvolvimento ^(pt)
Obra
Obras destacables (1993) Q104034652
Premios
(1948)  Bolsa de estudos Guggenheim  Grã-Cruz da Ordem Nacional do Mérito Científico ^(pt)
Descrito pola fonte	Physicists: Biographical Dictionary ^(en) , (p.160)

José Leite Lopes, nado o 28 de outubro de 1918 en Recife e finado o 12 de xuño de 2006 en Río de Xaneiro, foi un físico brasileiro, especializado en teoría cuántica de campos e física de partículas. Científico de renome internacional, Leite Lopes loitou contra a ditadura do Brasil e artellou a creación de institucións de investigación.

Traxectoria

Foi o responsábel da primeira predición do bosón Z, cuxos resultados serviron de base para o desenvolvemento da unificación electrodébil, que outorgou o Premio Nobel de Física de 1979 a Steven Weinberg, Sheldon Glashow e Abdus Salam.^[1][2]

Foi o gran articulador político da fundación do Centro Brasileiro de Investigacións Físicas (CBPF), instituto que creou xunto con César Lattes en 1949.^[3] Ademais, participou en articulacións para fundar outras importantes institucións, como a Comisión Nacional de Enerxía Nuclear (CNEN), o Consello Nacional para o Desenvolvemento Científico e Tecnolóxico (CNPq) e a Financeira de Estudos e Proxectos (Finep). Foi presidente da Sociedade Brasileira de Física (SBF) de 1967 a 1971. ^[4]

Vida académica

En 1935, comezou o curso de Química industrial na Escola de Enxeñaría de Pernambuco e en 1940 matriculouse no curso de Física na Facultade Nacional de Filosofía, en Río de Xaneiro .

En 1942, recibiu unha bolsa para traballar na Universidade Federal do Río de Xaneiro e ao ano seguinte recibiu outra bolsa para a Universidade de São Paulo^[5]. Na década de 1950 coincidiu na USP con David Bohm, físico nomeado ao premio Nobel que fuxira dos Estados Unidos pola persecución macartista e se nacionalizou brasileiro.

Leite Lopes doutorouse en física na Universidade de Princeton, supervisado por Wolfgang Pauli.^[6] É recoñecido internacionalmente polas súas moitas contribucións á física teórica, especialmente nas seguintes áreas:

• Predición da existencia dun bosón vector neutro (bosón Z), en 1958, mediante a elaboración dunha ecuación que mostraba a analoxía da interacción nuclear débil co electromagnetismo. Steven Weinberg, Sheldon Glashow e Abdus Salam utilizaron posteriormente estes resultados para desenvolver a unificación do electromagnetismo e a débil interacción nuclear. Recibiron o Premio Nobel de Física en 1979.
• O modelo de dominancia vectorial na interacción nuclear débil
• Estrutura da capa nuclear nas reaccións fotonucleares
• Potencial pseudoescalar dun meson na teoría do deutero
• Pares de mesóns escalares
• Modelos estruturais de leptóns e quarks

Obras

Ao longo da súa carreira, publicou varios artigos e libros científicos, incluíndo:^[7]

• Fondements de la Physique Atomique (Hermann, 1967)
• Conferencias sobre simetrías (Gordon & Breach, 1969)
• Gauge Field Theories (Pergamon Press, 1981, 1983)
• Teoría Relativa da Gravitación (Masson, 1993)
• Sources et Evolution de la Physique Quantique (en colaboración con B. Escoubès, Masson, 1995).

Cine

José Leite Lopes e César Lattes son os protagonistas da película Cientistas Brasileiros, un documental de 2002 dirixido por José Mariani que narra a súa traxectoria e as súas contribucións ao desenvolvemento da física no Brasil.^[8]

Aeroporto Doutor Leite Lopes

Premios e homenaxes

Leite Lopes é o único físico brasileiro que ten o Premio de Ciencia da UNESCO.^[9] A agrónomo Johanna Döbereiner recibiu este premio en 1989. ^[10]

O aeroporto Ribeirão Preto-Doutor Leite Lopes (IATA-RAO) de São Paulo foi nomeado na súa honra.

Notas

1. "José Leite Lopes". educacao.uol.com.br (en portugués). Consultado o 9-6-2019. 
2. Leite Lopes, J. (1999-09). "Forty years of the first attempt at the electroweak unification and of the prediction of the weak neutral boson Z0". Brazilian Journal of Physics (en inglés) 29: 574–578. ISSN 0103-9733. doi:10.1590/S0103-97331999000300024. 
3. "Arquivo aberto; Instituto Ciência Hoje". Arquivado dende o orixinal o 2 de fevereiro de 2014. Consultado o 19 de xaneiro de 2014. 
4. "Diretorias Anteriores da Sociedade Brasileira de Física". Arquivado dende o orixinal o 08 de outubro de 2010. Consultado o 7 de janeiro de 2010. 
5. Físico brasileiro José Leite Lopes
6. CARUSO, F. "José Leite Lopes: in memoriam" (PDF) (en inglês). Consultado o 30 de abril de 2011. 
7. "José Leite Lopes". www.abc.org.br. Consultado o 26 de marzo de 2018. 
8. Sugimoto, Luiz (10 de xuño de 2002). "Raios cósmicos e astros humanos: Filme conta trajetória de César Lattes e José Leite Lopes, físicos que atuaram na fronteira da ciência". Jornal da Unicamp XVI (176): 12. Consultado o 4 de novembro de 2018. 
9. "Atta-Ur-Rahman, José Leite Lopes and Juan Martín Maldacena receive UNESCO science prizes". Consultado o 7 de agosto de 2014. 
10. "Johanna Döbereiner (1924 - 2000). Agrônoma". Arquivado dende o orixinal o 2013-09-17. Consultado o 2014-08-07. 

Véxase tamén

Wikimedia Commons ten máis contidos multimedia na categoría:  José Leite Lopes

Bibliografía

A Galicitas posúe citas sobre:  José Leite Lopes

• "CIÊNCIA E SOCIEDADE". revistas.cbpf.br 6 (1). doi:10.7437/CS2317-4595. Consultado o 2021-07-15.