Thermoproteota (antes Crenarchaeota). É o filo mellor coñecido e comprende as arqueas máis abundantes no ecosistema mariño. Previamente chamábanse sulfobacterias debido á súa dependencia do xofre e son importantes fixadores de cabono. Hai hipertermófilos en chemineas hidrotermais e outros grupos son os mais abundantes a profundidades de menos de 100 m.
"Aigarchaeota". É un filo proposto a partir do xenoma da especie candidata Caldiarchaeum subterraneum atopada nas profundidades dunha mina de ouro do Xapón. As secuencias xenómicas deste grupo tamén se atoparon en ambientes xeotermais, tanto terrestres coma mariños.
"Geoarchaeota". Comprende organismos termófilos que viven en ambientes ácidos reducindo ferro férrico. Alternativamente, propúxose que este e mais un grupo máis temperán en realidade pertencen ao filo Nitrososphaerota.
Nitrososphaerota (anteriormente Thaumarchaeota). Inclúe organismos mesófilos ou psicrófilos (de temperaturas medias e baixas), de metabolismo quimiolitoautótrofo oxidante de amoníaco (nitrificante), que poden xogar un papel importante nos ciclos bioxeoquímicos, como o ciclo do nitróxeno e o do carbono.
"Bathyarchaeota". É abundante nos sedimentos do leito do mar con escaseza de nutrientes. Polo menos algunhas liñaxes desenvólvense por homoacetoxéese, un tipo de metabolismo polo momento considerado único entre os procariotas.
"Korarchaeota". Só se atoparon en ambientes hidrotermais e en baixa abundancia. Parecen diversificados a diferentes niveis filoxenéticos de acordo coa temperatura, salinidade (en auga doce ou mariña) e xeografía.
↑Castelle, C.J.; Banfield, J.F. (2018). "Major New Microbial Groups Expand Diversity and Alter our Understanding of the Tree of Life". Cell172 (6): 1181–1197. PMID29522741. doi:10.1016/j.cell.2018.02.016.
↑Guy, Lionel; Ettema, Thijs J.G. (2011). "The archaeal 'TACK' superphylum and the origin of eukaryotes". Trends in Microbiology19 (12): 580–587. PMID22018741. doi:10.1016/j.tim.2011.09.002.