Սերգեյ Լեմեշև

Սերգեյ Լեմեշև
ռուս.՝ Сергей Лемешев
Դիմանկար
Ծնվել էհունիսի 27 (հուլիսի 10), 1902
ԾննդավայրKnyazevo, Tverskoy Uyezd, Տվերի նահանգ, Ռուսական կայսրություն
Մահացել էհունիսի 26, 1977(1977-06-26)[1][2][3] (74 տարեկան)
Մահվան վայրՄոսկվա, ԽՍՀՄ
ԳերեզմանՆովոդեվիչյան գերեզմանոց
Քաղաքացիություն Ռուսական կայսրություն և  ԽՍՀՄ
ԿրթությունՄոսկվայի կոնսերվատորիա (1925)
Մասնագիտությունթատերական ռեժիսոր, օպերային երգիչ, գրող, ռեժիսոր և երաժշտության ուսուցիչ
ԱշխատավայրՄոսկվայի կոնսերվատորիա, Մոսկվայի Ստանիսլավսկու և Նեմիրովիչ-Դանչենկոյի անվան երաժշտական ակադեմիական թատրոն, Yekaterinburg Opera and Ballet Theatre?, Թբիլիսիի օպերայի և բալետի թատրոն, Մեծ թատրոն և Մոսկվայի կոնսերվատորիա
ԱմուսինԻրինա Մասլեննիկովա
ԿուսակցությունԽՄԿԿ
Պարգևներ և
մրցանակներ
Լենինի շքանշան Լենինի շքանշան Լենինի շքանշան «Պատվո նշան» շքանշան
2-րդ աստիճանի ստալինյան մրցանակ ԽՍՀՄ ժողովրդական արտիստ և ՌԽՖՍՀ վաստակավոր արտիստ
ԵրեխաներՄարիայա Լեմեշեւվա
 Sergei Lemeshev Վիքիպահեստում

Սերգեյ Յակովլևիչ Լեմեշև (հունիսի 27 (հուլիսի 10), 1902, Knyazevo, Tverskoy Uyezd, Տվերի նահանգ, Ռուսական կայսրություն - հունիսի 26, 1977(1977-06-26)[1][2][3], Մոսկվա, ԽՍՀՄ) խորհրդային և ռուսական օպերային երգիչ և ռեժիսոր, ԽՍՀՄ ժողովրդական արտիստ (1950)[4]։

Կենսագրություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վաղ կյանք և կարիերա

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Լեմեշևը ծնվել է գյուղացու ընտանիքում, և նրա հայրը ցանկանում էր, որ նա դառնա կոշկակար։ 1914 թվականին նա թողեց ծխական դպրոցը և գնաց Սանկտ Պետերբուրգ՝ կոշկակարության դասընթացներ անցնելու։ 1917 թվականին նա ավարտեց դպրոցը Տվերում, որտեղ մասնակցում էր վոկալի դասընթացներին։ Սկզբում նա սկսեց երգել տեղի բանվորական ակումբում, իսկ հետո տեղափոխվեց Մոսկվա։

1921-1925 թվականներին սովորել է Մոսկվայի կոնսերվատորիայում Նազարի Ռայսկու հետ։ 1924 թվականին երգել է Կոնստանտին Ստանիսլավսկու անվան օպերային ստուդիայում։ 1926-1931 թվականներին երգել է Սվերդլովսկի, Հարբինի, Թբիլիսիի թատրոններում։

1931 թվականին Լեմեշևին հրավիրեցին Մեծ թատրոն, որտեղ նա կատարեց իր առաջին ելույթը և, ի վերջո, դարձավ թատրոնի մենակատարը։ Նրա անսովոր փափուկ և թեթև տեմբրի քնարական տենորը գրեթե միանգամից նրան սիրված և հայտնի դարձրեց օպերային արվեստի երկրպագուների շրջանում։ Լեմեշևը նաև աշխատասեր էր և ջանասիրաբար աշխատում էր զարգացնելու իր յուրաքանչյուր օպերային դերը։ Նրա վոկալային և գեղարվեստական ​​որակները, որոնք ակնհայտ են յուրաքանչյուր ունկնդրի համար, տեմբրի գեղեցկությունն են, երաժշտականությունը, վոկալ արտադրելու անխափանությունը, արտահայտչականությունը, շատ հստակ բառապաշարը և անհավանական դինամիկան։ Նրա օպերային կարիերայի լավագույն տարիները եղել են 1931-1942 թվականները։ Նա նաև ականավոր համերգային երգիչ էր և ռուսական ավանդական ժողովրդական երգերի փայլուն կատարող։ 1938 թվականին նա դարձավ առաջին արտիստը, ով 5 համերգների ժամանակ երգեց Չայկովսկու բոլոր 100 վեպերը։ Ռադիոյով հեռարձակվող ժողովրդական երգերն էլ ավելի ամրապնդեցին նրա հեղինակությունը որպես ազգային երգիչ։

Առողջություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Լեմեշևի համար վճռորոշ եղավ Հայրենական մեծ պատերազմի սկիզբը։ Մի անգամ տարհանման ժամանակ նա շատ ուժեղ մրսեց, որի հետևանքով ունեցավ թոքաբորբի երկու նոպա՝ բարդացած պլևրիտով և աջ թոքի տուբերկուլյոզով։ Նրան բուժել են արհեստական ​​պնևմոթորաքսով, որն առաջացրել է մեկ թոքի թերապևտիկ անկում։ Չնայած նրան, որ երգելն արգելված էր, նա հարմարվեց դրան՝ լինելով ավելի գիտակից և զգայուն իր տեխնիկայի նկատմամբ և շարունակեց երգել մի թոքով 1942-1948 թվականներին, երբ մյուս թոքը նույնպես նահանջեց և կրկին փքվեց։ Այդ ժամանակաշրջանում նա ձայնագրել է «Լակմեն» (ֆր.՝ Lakmé), «Ձյունանուշիկը» (ռուս.՝ Снегу́рочка), «Մարգարիտ որոնողները» (ֆր․՝ Les pêcheurs de perles), «Մոցարտը և Սալիերին» (ռուս․՝ Моцарт и Сальери), ինչպես նաև հատվածներ օպերաներից, ինչպիսիք են «Սևիլյան սափրիչ» և «Ռիգոլետտոն»։

1947 թվականին ճանապարհորդելով հանդես է եկել Բեռլինի պետական օպերայում։ Իր ընկերական մրցակցի՝ տենոր Իվան Կոզլովսկու հետ միասին նա Մեծ թատրոնի առաջատար տենորն էր մինչև 1956 թվականը։

Երգացանկ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Լեմեշևի օպերային երգացանկը հիմնականում բաղկացած էր ռուսական ստեղծագործություններից և զգալի թվով ֆրանսիական և մի քանի իտալական և գերմանական ստեղծագործություններից։ Գրեթե բոլոր ստեղծագործությունները կատարվել են ռուսաց լեզվով։ Ցավոք, շատ քիչ ամբողջական ձայնագրություններ են հասանելի, ընդ որում միայն հատվածներ՝ չնայած Լեմեշևը բազմաթիվ ելույթներ է ունեցել այնպիսի դերերում, ինչպիսիք են դուքսը «Ռիգոլետտո»-ում և Ալմավիվան «Սևիլյան սափրիչ»-ում։

Լենսկու դեր «Եվգենի Օնեգին» - ում

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Լեմեշևի կարևոր դերերից մեկը Լենսկու դերն էր Պյոտր Իլյիչ Չայկովսկու «Եվգենի Օնեգին» օպերայում, և 1927 թվականից ի վեր նա այն կատարել է ավելի քան 500 անգամ։ Վերջին անգամ նա կատարել է այն իր ծննդյան 70-ամյակին՝ սրտի երեք կաթվածից և մի թոքի հեռացումից հետո։

Այլ կարևոր դերեր

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1953 թվականին Լեմեշևին շնորհվել է ԽՍՀՄ ժողովրդական արտիստի հեղինակավոր կոչում։ Նա նաև նշանակվել է Մեծ թատրոնի մենեջերի օգնական 1957-1959 թվականներին։ Նա որպես ռեժիսոր հանդես եկավ 1951 թվականին՝ Լենինգրադի Փոքր օպերային թատրոնում (այժմ հայտնի է որպես Միխայլովսկու թատրոն) «Տրավիատա»-ի (իտալ.՝ La traviata «ընկյալ», «անառակ», traviare - մոլորվել բայից) բեմադրությամբ։ Դրանից հետո նա 1957 թվականին Մեծ թատրոնում նշանակվեց Մասնեի «Վերթեր»-ի բեմադրության ռեժիսոր։

Իր կարիերայի վերջում նա հիմնականում տվել է ռուսական դասական վեպերի և ժողովրդական երգերի համերգներ՝ ռադիոյով հեռարձակվող կատարումներով և դասավանդել Մոսկվայի կոնսերվատորիայում՝ որպես դոցենտ։

Նա թաղված է Մոսկվայի Նովոդևիչյան գերեզմանատանը։

Անձնական կյանք

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Լեմեշևի երկրպագուների ուշադրությունը նրա անձնական կյանքի վրա կենտրոնացրել են նրա վեց ամուսնությունները և բազմաթիվ սիրային կապերը։ Նրա չորրորդ կինը հայտնի սոպրանո Իրինա Մասլեննիկովան էր, ով լույս աշխարհ բերեց Լեմեշևի դուստր Մարիային։ Ի վերջո, նա իր կյանքի ընկերոջը գտավ երգչուհի Վերա Կուդրյավցևայի մեջ[6]։ Նրանց ամուսնությունը տևեց ավելի քան 20 տարի՝ մինչև Լեմեշևի մահը՝ 1977 թ.։

Ժառանգություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Լեմեշևը եղինակել է «Ճանապարհ դեպի արվեստ» գիրքը, որը հրատարակվել է 1968 թվականին։

4561 համարի աստղակերպը Լեմեշև անունը ստացել է 1978 թվականին՝ Սերգեյ Լեմեշևի մահից մեկ տարի անց։

Ձայնագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  • Չայկովսկի - «Եվգենի Օնեգին», դիրիժոր՝ Գեորգի Դոնիախ, Լենինգրադ, Փոքր թատրոն (CD) ապրանքանիշ՝ Aquarius (1954թ., կենդանի ձայնագրություն)
  • Չայկովսկի - «Եվգենի Օնեգին», դիրիժոր՝ Բորիս Խայկին, Մեծ թատրոն (CD) ապրանքանիշ՝ Opera D'oro (1956 ստուդիայի ձայնագրություն, վերամշակված), 1999 թ.
  • Ռիմսկի-Կորսակով - «Մայիսյան գիշեր»[7], դիրիժոր՝ Վասիլի Նեբոլսին, Մեծ թատրոն (3 LP Monarch MWL 338-340), մոտ 1948 թ.
  • Տեսարաններ և արիաներ օպերայից - Սերգեյ Լեմեշև (CD) ապրանքանիշը՝ Yedang Entertainment, 2002 թ.
  • Lebendige Vergangenheit (Ապրող անցյալ)- Սերգեյ Լեմեշև, Preiser Records Audio CD (հուլիսի 4, 1998 թ.)[8]
  • Մեծ թվով ձայնասկավառակներ (առայժմ 42), ներառյալ կենդանի համերգները, հրատարակվել են Aquarius-ի կողմից,

ավել տեղեկություններ

Գրականության ցանկ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Vasiliev, Viktor Dmitrievich: Doroga k Lemeshevu, Tver', 2002

Արտաքին հղումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 Internet Movie Database — 1990.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 Օպերա Վիվրա
  4. ↑ Зарубин., В. И. Лемешев Сергей Яковлевич — статья из Большой советской энциклопедии.
  5. ↑ «Aquarius Classic - Альбом - Направник Э. "ДУБРОВСКИЙ" 2CD». web.archive.org. 2015 թ․ օգոստոսի 23. Արխիվացված օրիգինալից 2015 թ․ օգոստոսի 23. Վերցված է 2024 թ․ փետրվարի 23-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ bot: original URL status unknown (link)
  6. ↑ «Новодевичье кладбище. Кудрявцева-Лемешева Вера Николаевна (1911-2009)». www.nd.m-necropol.ru. Վերցված է 2024 թ․ փետրվարի 23-ին.
  7. ↑ «Aquarius Classic - Альбом - Римский-Корсаков Н. "Майская ночь" 2CD (Лемешев, Борисенко, Масленникова, Красовский)». web.archive.org. 2016 թ․ մարտի 4. Արխիվացված օրիգինալից 2016 թ․ մարտի 4. Վերցված է 2024 թ․ փետրվարի 23-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ bot: original URL status unknown (link)
  8. ↑ «Lebendige Vergangenheit: Sergei Lemeshev: Information from Answers.com». web.archive.org. 2011 թ․ մայիսի 19. Արխիվացված օրիգինալից 2011 թ․ մայիսի 19. Վերցված է 2024 թ․ փետրվարի 23-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ bot: original URL status unknown (link)