Օլգա Չեխովա ռուս.՝ Ольга Константиновна Чехова | |
---|---|
Ծնվել է | ապրիլի 14 (26), 1897[1] |
Ծննդավայր | Ալեքսանդրապոլ, Երևանի նահանգ, Ռուսական կայսրություն |
Մահացել է | մարտի 9, 1980[2][1][3][…] (82 տարեկան) |
Մահվան վայր | Մյունխեն, Գերմանիա[4] |
Քաղաքացիություն | Գերմանիայի Ֆեդերատիվ Հանրապետություն, Ռուսական կայսրություն, ԽՍՀՄ, Վայմարյան Հանրապետություն, Նացիստական Գերմանիա և Գերմանիա |
Մասնագիտություն | կենսագիր, կինոդերասանուհի, գրող, դերասանուհի և կինոռեժիսոր |
Ծնողներ | հայր՝ Konstantin Leonardovitsj Knipper? |
Ամուսին(ներ) | Միխայիլ Չեխով |
Պարգևներ և մրցանակներ | |
Օլգա Կոնստանտինովնա Չեխովա (ի ծնե Կնիպպեր) ապրիլի 14 (26), 1897[1], Ալեքսանդրապոլ, Երևանի նահանգ, Ռուսական կայսրություն - մարտի 9, 1980[2][1][3][…], Մյունխեն, Գերմանիա[4]), Ռուսաստանի և Գերմանիայի կինոյի և թատրոնի դերասանուհի։ Երրորդ Ռայխի պետական դերասանուհի։
Միխայիլ Չեխովի կինն է, Լև Կոնստանտինովիչ Կնիպպերի քույրը, Ադա Միխայիլովնա Չեխովայի մայրը։
Օլգա Չեխովայի ծնողները ռուսացած գերմանացիներ էին։ Հոր՝ Կոնստանտին Լեոնարդովիչ Կնիպպերի ընտանիքը Ռուսաստան է եկել XIX դարի սկզբին Վեստֆալիայից։ Նա մասնագիտությամբ ինժեներ-շինարար էր։
Ինժեներ Կոնստանտին Կնիպպերի ընտանիքում կային երեք երեխ՝ Ադան, Օլգան և Լևը։ Միջնեկ դուստրը առանձնանում էր գեղեցկությամբ ու խելքով։ Նա հետաքրքրվում էր թատրոնով։ Երբ Օլգան դարձավ 16 տարեկան, ծնողները նրան ուղարկեցին Մոսկվայում գտնվող սիրելի հորաքրոջ՝ Օլգա Լեոնարդովնա Կնիպպեր-Չեխովայի մոտ։ Վերջինս նրան ընդունել տվեց Մոսկվայի գեղարվեստական ակադեմիական թատրոն, որտեղ ինքը մի քանի տարի արդեն խաղում էր։ Սովորելու տարիներին Օլգան սիրահարվեց Միխայիլ Չեխովին, ով այդ տարիներին Մոսկվայի գեղարվեստական ակադեմիական թատրոնի ծագող աստղն էր։ Նրանց սիրավեպն ավարտվեց ամուսնությամբ։ Մեկուկես տարի անց երիտասարդների ընտանիքում ծնվեց աղջիկ՝ ապագա դերասանուհի Ադա Միխայիլովնա Չեխովան։ Երկու տարի անց Օլգա Կոնստանտինովնան և Միխայիլ Ալեքսանդրովիչը ամուսնալուծվեցին։
1920 թվականին Օլգա Չեխովան մեկնեց Ռուսաստանից դեպի գերմանական Վայմարյան Հանրապետություն։ 1921 թվականին կայացավ նրա դեբյուտը գերմանական «Ֆոգելեդ դղյակը» ֆիլմում, որի ռեժիսորն էր Ֆրիդրիխ Վիլհելմ Մուրնաուն։ 1929 թվականին հանդես եկավ որպես ռեժիսոր և նկարահանեց «Իր սիրո ծաղրածուն» ֆիլմը, որում գլխավոր դերը խաղաց Միխայիլ Չեխովը. վերջինս նույնպես չէր ցանկացել մնալ ԽՍՀՄ-ում։ 1930-ական թվականների սկզբին Չեխովան դարձավ գերմանական կինոյի իսկական աստղը։ 1930 թվականին ստացավ գերմանական քաղաքացիություն։ 1936 թվականին ամուսնացավ բելգիացի արդյունաբերող Մարսել Ռոբինսի հետ։ Սակայն այս ամուսնությունն էլ երկու տարի անց ավարտվեց ապահարզանով։ Դերասանուհին կենտրոնանում էր կինոյում իր աշխատանքի վրա և ակտիվորեն նկարահանվում էր ընդհուպ մինչև Երրորդ Ռայխի փլուզումը։
1945 թվականի ապրիլի 27-ին բանտարկվեց Խորհրդային օկուպացիոն շրջանում և Բեռլինից ինքնաթիռով արտաքսվեց Մոսկվա։ Երկու ամիս անց հունիսի 25-ին նրան կրկին ինքնաթիռով ուղարկեցին Բեռլին[5]։
Հետպատերազմյա առաջին տարիներին Չեխովան աշխատում էր հիմնականում թատրոնում։ 1949 թվականին տեղափոխվեց Ֆրիդրիխսհագենի նոր բնակարանը. սա Արևմտյան Բեռլինի Շառլոտենբուրգ թաղամասում էր։ 1949 թվականից մինչև 1974 թվականը խաղացել է ավելի քան 22 ֆիլմում, որոնցից կեսը նկարահանվել է 1950-ականներին։ 1950 թվականին նա հիմնավորվեց Մյունխենում, որը դարձավ գերմանական կինոմատոգրաֆիայի կենտրոնը։ Օլգան 1952 թվականին թողարկեց «Ես ոչ մի բանի մասին չե՛մ լռում» հուշերը և «Կինն առանց տարիքի» նորաձևության և գեղեցկության մասին ամսագիրը։
1955 թվականին Մյունխենում հիմնադրեց «Օլգա Չեխովայի կոսմետիկան» հիմնարկը, որն ուներ բաժանմունքներ Բեռլինում և Միլանում։ 1973 թվականին թողարկեց նոր հուշերը՝ «Իմ ժամերը հոսում են այլ կերպ»։
Նրա դուստր Ադա Չեխովան և թոռնուհի Վերա չեխովան նույնպես դարձան հայտնի դերասանուհիներ։
Օլգա Չեխովան մահացավ 82 տարեկան հասակում ուղեղի քաղցկեղից։ Հուղարկավորված է Օբերմենցիգի գերեզմանատանը (գերմ.՝ Friedhof Obermenzing)։
Պատերազմի ավարտից հետո արտասահմանյան թերթերում և գրքերում հաստատեցին, որ Չեխովան իբր եղել է խորհրդային հետախույզ։ «Մայնցեր անցայգեր» թերթը գրում է, որ հայտնի դերասանուհի Օլգա Չեխավային անձամբ Ստալինն է տվել մրցանակ՝ խիզախության համար։ Պավել Սուդոպլատովը իր հիշողություններում, այն է՝ «Հետախուզությունը և Կրեմլը. անցանկալի վկայի գրառումները» գրքում նշում է, որ խորհրդային հետախուզությունը մտադրվել էր ներգրավել Չեխովային Հիտլերի մահափորձի մեջ։ Սակայն մահափորձը չեղյալ է համարվել անձամբ Ստալինի հրամանով։ Փաստը, որ Օլգա Չեխովան լրտես է եղել, գրել է նաև Սերգո Բերիան իր «Իմ հայրը Լավրենտի Բերիան է» գրքում։ Բայցևայնպես, փաստաթղթային ոչ մի հաստատում ցայօր չի ներկայացվել։
Թիվ | Ֆիլմի անուն | Բնօրինակի անվանումը | Դերը |
---|---|---|---|
1917 | «Անյա Կրաևա» | Аня Краева | Նատաշա Կրաևա |
1918 | Կալիոստրո | Калиостро | |
1918 | Արսեն Լյուպենի վերջին արկածները | Последние приключения Арсена Люпена |
Թիվ | Ֆիլմի անուն | Բնօրինակի անվանումը | Դերը |
---|---|---|---|
1921 | Ֆոգելեդ դղյակը | Schloß Vogelöd | Բարոնուհի Շաֆերստադտ |
1922 | Մահացու կարուսել | Der Todesreigen | Օլգա Պետրովնա |
1923 | Նորա | Nora | Նորա |
1923 | Տատյանա | Tatjana | Տատյանա |
1924 | Պարտք և վարկ | Soll und Haben | Սաբինա |
1926 | Բարոյալքվածը | Die Gesunkenen | Մալվա |
1926 | Սան Սուսի ալրաղացը | Die Mühle von Sanssouci | Բարբերինա |
1926 | Շիմեկի ընտանիքը | Familie Schimeck — Wiener Herzen | Օլգա |
1927 | Աստվածային բարձրություն | Die selige Exzellenz | բարոնուհի ֆոն Վինդեգ |
1928 | Ծղոտե գլխարկ | Un chapeau de paille d’Italie | Անաիս դե Բոպերտյուի |
1928 | Մուլեն Ռուժ | Moulin Rouge | Պարիզիա |
1928 | Սիրո դժողքը | Liebeshölle | Ալյա |
1929 | Դիանա. փարիզուհու պատմությունը | Diane — die Geschichte einer Pariserin | Դիանա |
1929 | Ռոտտ եղբայրների սերը | Die Liebe der Brüder Rott | Թերեզա |
1930 | Սերը Ռինգում | Liebe im Ring | Լիլիան |
1930 | Երեքը բենզալցակայանից | Die Drei von der Tankstelle | Էդիթ ֆոն Տուրոֆ |
1930 | Երկու փողկապ | Zwei Krawatten | Մաբել |
1931 | Հրամանով սեր | Liebe auf Befehl | Մանուելա |
1931 | Խուճապ Չիկագոյում | Panic in Chicago | Ֆլորանս Դինգլի |
1931 | Համերգ | Das Konzert | Մարիա Հեյնք |
1932 | Թրենկ. մեծ սիրո պատմություն | Trenck — der Roman einer großen Liebe | Ելիզավետա Պետրովնա |
1933 | Սեր և խաղ | Liebelei | Բարոնուհի ֆոն Եգգերսդորֆ |
1933 | Ուսուցիր Ուվե Կարստենը | Heideschulmeister Uwe Karsten | Թերեզա վան դեր Ստրաատեն |
1934 | Երկու սրտերի միջև | Zwischen zwei Herzen | Ինգե Լեյթհոֆ |
1934 | Աշխարհն առանց դիմակի | Die Welt ohne Maske | Բետտի Բանդելոու |
1934 | Դիմակահանդես | Maskerade | Անիտա Կելլեր |
1935 | Ռեգինա | Regine | Ֆլորիս Բելլ |
1935 | Հավերշ դիմակ | Die ewige Maske | Մադամ Նեգար |
1936 | Փողեր | L’Argent | Բարոնուհի Սանդորֆ |
1936 | Նրա աղջիկ Պետտերը | Seine Tochter ist der Peter | Նորա Նուար |
1937 | Դեղին դրոշ | Die gelbe Flagge | Հելեն Ռեդեր |
1938 | Կարմիր խոլորձներ | Rote Orchideen | Մարիա Դոռանդո |
1939 | Ազատված ձեռքեր | Befreite Hände | Կերստին Թոմաս |
1940 | Կիրք | Leidenschaft | Գերդա |
1941 | Մարդիկ փոթորկի մեջ | Menschen im Sturm | Վերա |
1942 | Կնոջ աչքերով | Mit den Augen einer Frau | Մարի Լուիզա |
1943 | Ճանապարհորդություն անցյալ | Reise in die Vergangenheit | Մարիաննա |
1943 | Վտանգավոր գարուն | Gefährlicher Frühling | Յուլիանա ֆոն Բուկվից |
1944 | Մելուզինա | Melusine | Նորա |
1945 | Շիվան և դահճի ծաղիկը | Shiva und die Galgenblume | |
1948 | Վեներայի տաճարում | Im Tempel des Venus | Կարոլա Վեբեր |
1950 | Երկուսը մի կոստյումի մեջ | Zwei in einem Anzug | Քեթրին Թյուրներ |
1951 | Սրտակից կինը | Eine Frau mit Herz | Վերա ֆոն Վեզեներ |
1952 | Վանքի պատերի տակ | Hinter Klostermauern | Մայրապետ |
1953 | Ամեն ինչ հայրիկի համար | Alles für Papa | Ֆրաու ֆոն Պլեսկով |
1954 | Ռոտմիստր Վրոնսկի | Rittmeister Wronski | Էյհոֆֆ |
1955 | Բարինգի | Die Barrings | Ամելիա ֆոն Էյֆֆ |
1963 | Ջեքը և Ջեննին | Jack und Jenny | Յոհաննեսի մայրը |
1972 | Իվան Ռեբրովի շոուն | Die Ivan-Rebroff-Show | Դերասանուհին |
1974 | Գարունը Իմմենհոֆում | Frühling auf Immenhof | Արկենսի տատիկը |
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Օլգա Չեխովա» հոդվածին։ |
|