Աղիտու

Գյուղ
Աղիտու
Երկիր	Հայաստան
Մարզ	Սյունիքի մարզՍյունիքի մարզ
Համայնք	Սիսիան (համայնք) | Սիսիան համայնք[1]
Այլ անվանումներ	Ագուդի Աղուդի
Մակերես	19,44 կմ²
ԲԾՄ	1650 մետր
Պաշտոնական լեզու	հայերեն
Բնակչություն	▲436 մարդ (2011)[2]
Ազգային կազմ	Հայեր
Կրոնական կազմ	Հայ Առաքելական եկեղեցի
Ժամային գոտի	UTC+4
Աղիտու (Հայաստան) Աղիտու (Սյունիքի մարզ)
Աղիտու Վիքիպահեստում

Աղիտու, գյուղ Հայաստանի Սյունիքի մարզի Սիսիան համայնքում^[1]։

Անուն

Ռուսական կայսրության և Խորհրդային Միության ժամանակաշրջաններում բնակավայրն ունեցել է Աղուդի անունը։ Աղիտու է վերանվանվել Հայաստանի անկախության հռչակումից հետո՝ 1991 թվականին։

Աշխարհագրությւոն

Աղիտուն գյուղը գտնվում է Որոտան գետի բարձրադիր ձախ ափին՝ ծովի մակերևույթից 1620-1700 մ բարձրության վրա։ Հեռավորությունը Սյունիքի մարզի մարսկենտրոն Կապան քաղաքից ճանապարհով կազմում է մոտ 99 կմ, իսկ Սիսիան քաղաքից հեռու է մոտ 3 կմ դեպի արևելք։

Պատմություն

Պատմամշակութային հուշարձաններ

Մոտակա քարանձավներում գտնվել են ուշ քարե դարի դամբարաններ^[3][4]։

Գյուղում կա VI-VII դարերի կոթող-մահարձան, գյուղից հարավ գտնվում են «Բերդատեղ» ավերակ բերդը, «Ձորագյուղ» և «Գյուղատեղ» ավերակ գյուղատեղիները։ Շրջակայքում կան հանքային աղբյուրներ։

Բնակչություն

Համաձայն 2011 թվականին Հայաստանում անցկացված մարդահամարի արդյունքների՝ Աղիտուի մշտական բնակչությունը կազմել է 436, առկա բնակչությունը՝ 356 մարդ^[5]։ Ռուսական կայսրության և Խորհրդային Միության ժամանակաշրջաններում՝ մինչև Արցախյան շարժումն ու ազգամիջյան բախումները, գյուղը բնակեցված է եղել հիմնականում ադրբեջանցիներով^[6][7], այնուհետև՝ հայերով։

Ստորև ներկայացված է Աղիտուի բնակչության թվային փոփոխությունն ըստ տարիների^[6][7].

Տարի	1831	1873	1897	1926	1959	1970	1989	2001	2011
Բնակիչ	60	450	1162	344	828	1222	27	209[8]	436[5]

Տնտեսություն

Բնակչությունը զբաղվում է գյուղատնտեսությամբ։

Տես նաև

• Աղիտուի պատմության և մշակույթի անշարժ հուշարձանների ցանկ (Սյունիքի մարզ)
• Աղիտուի մահարձան

Ծանոթագրություններ

1. Տեղեկություններ Սիսիան համայնքի մասին Սյունիքի մարզի մարզպետարանի կայքում, (արխիվացված 27․11․2023 թվական)։
2. Հայաստանի 2011 թ. մարդահամարի արդյունքները (հայ.)
3. Աղիտուի քարանձավներ. Ժամանակակից մարդու ամբողջ պատմությունը՝ հողի մի քանի մետր շերտում
4. Gasparyan, Boris; Kandel, Andrew; Montoya, Cyril (2014 թ․ դեկտեմբերի 1). Living the High Life: The Upper Paleolithic Settlement of the Armenian Highlands. ISBN 9784990807009.
5. 2011 թ Հայաստանի մարդահամարի արդյունքները
6. Զավեն Կորկոտյան, «Խորհրդային Հայաստանի բնակչությունը վերջին հարյուրամյակում (1831-1931)»
7. Հակոբյան Թ. Խ., Մելիք-Բախշյան Ստ. Տ., Բարսեղյան Հ. Խ., Հայաստանի և հարակից շրջանների տեղանունների բառարան, հ. 1 [Ա-Գ] (խմբ. Մանուկյան Լ. Գ.), Երևան, «Երևանի համալսարանի հրատարակչություն», 1986, էջ 200 — 992 էջ։
8. 2001 թ Հայաստանի մարդահամարի արդյունքները

Արտաքին հղումներ

• Էջը Սյունիքի մարզպետարանի կայքում Արխիվացված 2013-09-27 Wayback Machine

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Աղիտու» հոդվածին։

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 1, էջ 266)։