Արխիպո-Օսիպովկա (ռուսերեն՝ Архипо-Осиповка), հայաբնակ գյուղ Ռուսաստանի Կրասնոդարի երկրամասի Գելենջիկի քաղաքային օկրուգի կազմում, Գելենջիկ քաղաքից 60 կմ հարավ-արևելք։ Գտնվում է Վուլան և Տեշեբս գետերի ավազանում, ծովի մակարդակից 19 մ բարձրության վրա։
1926 թվականին այնտեղ ապրում էր 1662 մարդ։ 1979 թվականի տվյալներով գյուղն ուներ 6949 բնակիչ, իսկ 1989 թվականին՝ 7242 բնակիչ։ 2002 թվականին ապրում էր 8066 մարդ, հիմնականում ռուսներ, հայեր, ուկրաինացիներ և այլ ազգերի ներկայացուցիչներ։ Համաձայն 2010 թվականի տվյալների, գյուղն ուներ 7853 բնակիչ։
Բնակիչներն զբաղվում են պտղաբուծությամբ և բանջարեղենի մշակությամբ։ Գյուղն ունի միջնակարգ դպրոց, մանկապարտեզ, գրադարան, հիվանդանոց, պոլիկլինիկա և կենցաղսպասարկման օբյեկտներ։ Գործում են առողջատուն, զբոսաշրջիկների հանգրվան, մրգահյութի և պահածոների գործարան։ Խորհրդային տարիներին գործում էին նաև պիոներական ճամբարներ։ Ներկայումս առկա են բազմաթիվ առողջարաններ, հանգստյան տներ և հյուրանոցներ։
Գյուղը հիմնադրվել է 1864 թվականին և կոչվել Վուլանսկայա։ 1889 թվականին անվանվել է Արխիպո-Օսիպովկա, ի պատիվ ռուսական բանակի զինվոր Արխիպ Օսիպովի, ով 1840 թվականին, գյուղի տեղում գտնվող ամրոցի պաշտպանության ժամանակ աչքի է ընկել իր հերոսական արարքով։
1960 թվականին ստացել է ավանի կարգավիճակ[3], իսկ 2004 թվականին, կրկին վերստացել է գյուղի կարգավիճակ։ Հայերը եկել են Սամսունից` 1867 թվականին։
Գյուղի մոտակայքում պահպանվել են 1-ին դարի հռոմեական աշտարակի մնացորդներ և բազմաթիվ դոլմեններ։
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 2, էջ 67)։ 
|
|
|---|
| | Գելենջիկի հայաբնակ գյուղեր | |
|---|
|
.jpg)
Ռուսաստան
