Էդվար Խարաթ

Էդվար Խարաթ
Ծնվել էմարտի 16, 1926(1926-03-16)[1][2][3]
ԾննդավայրԱլեքսանդրիա, Եգիպտոս
Վախճանվել էդեկտեմբերի 1, 2015(2015-12-01)[1][4][2][…] (89 տարեկան)
Վախճանի վայրԿահիրե, Եգիպտոս
Մասնագիտությունգրող, գրական քննադատ, թարգմանիչ, լրագրող, բանաստեղծ-փաստաբան և վիպասան
Քաղաքացիություն Եգիպտոս
ԿրթությունԱլեքսանդրիայի համալսարան
Պարգևներ

Էդվար ալ-Խարաթ (անգլ.՝ Edwar al-Kharrat, մարտի 16, 1926(1926-03-16)[1][2][3], Ալեքսանդրիա, Եգիպտոս - դեկտեմբերի 1, 2015(2015-12-01)[1][4][2][…], Կահիրե, Եգիպտոս), եգիպտացի գրող, թարգմանիչ, գրականագետ և քննադատ[6]։

Կենսագրություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծնվել է Ալեքսանդրիայում՝ ղպտական քրիստոնյա ընտանիքում։ Ալեքսանդրիայի համալսարանում սովորել է իրավաբանություն և որոշ ժամանակ աշխատել է բանկային և ապահովագրական ոլորտում։

Նա նաև ակտիվորեն ներգրավված է եղել ձախ քաղաքականության մեջ, որի համար երկու տարի անցկացրել է բանտում (1948-1950 թվականները)։ 1950-ական թվականների կեսերին տեղափոխվել է Կահիրե, որտեղ որոշ ժամանակ Ռումինիայի դեսպանատանը աշխատել է որպես թարգմանիչ[7][8], ինչպես նաև ավարտել է Կահիրեի համալսարանի բանասիրական ֆակուլտետը։ 1960-1970-ական թվականներին աշխատակցել է ռադիոյի և հեռուստատեսության գրական բաժնում։

Ստեղծագործություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հարաթին անվանել են «Եգիպտոսի ամենաազդեցիկ գեղարվեստական գրողներից»[9] և «արաբական աշխարհի կարևորագույն գրողներից»[10]։ Նա եգիպտացի գրողների խմբի առաջատար կերպարներից էր, որը հայտնի էր որպես «Վաթսունականների սերունդ», հիմնադրել և խմբագրել է «Պատկերասրահ 68» (Gallery 68) գրական ամսագիրը, որը համարվել է նրա խոսափողը[11]։ Խմբագրի դերում Ալ Հարաթն առաջ է քաշել այնպիսի գրողների ստեղծագործություններ, ինչպիսիք են Սոնալլահ Իբրահիմը, Բահա Տահերը, Իբրահիմ Ասլանը, Յահյա Թահեր Աբդուլան և Գամալ Ալ Գիտանին։ Բացի այդ, նա երկար ժամանակ համագործակցել է Ասիայի և Աֆրիկայի ժողովուրդների համերաշխության կազմակերպության և աֆրո-ասիական գրողների ասոցիացիայի հետ, ինչպես նաև խմբագրել է աֆրիկյան և արաբական գրականության «Լոտոս» (Lotus) ամսագիրը։

Նրա առաջին գիրքը «Բարձր պատեր» պատմվածքների ժողովածուն է, որը հրատարակվել է 1958-1959 թվականներին։ Պատմվածքների ևս երկու հատոր լույս է տեսել 1970-ական թվականներին՝ ներառյալ «Հպարտության ժամեր»։ 1979-1980 թվականներին լույս է ընծայվել նրա առաջին ժողովածուն, որը քննադատների կողմից արժանացել է դրական գնահատականի։

Հեղինակի ստեղծագործության համար բնորոշ է սիմվոլիկան և փորձարարությունը, որը զուգորդվում է իրատեսական հոգեբանությամբ և ժողովրդավարական համակրանքներով։ Նրա «խիզախ փորձարարական» «Ռաման և վիշապը» աշխատանքը անվանել են «բեկում արաբական վեպի համար»[12]։ Ալ-Հարաթը վեպը նկարագրել է որպես «անթարգմանելի», սակայն 1999 թվականին գրականության համար Նագիբ Մահֆուզի մեդալ ստանալուց հետո Ֆերիալ Գազուլի և Ջոն Վերլենդենի կողմից ավարտվել է անգլերեն թարգմանությունը, որը 2002 թվականին հրատարակվել է AUC Press հրատարակչության կողմից[13][14]։ Արաբական գրողների միությունը «Ռաման և վիշապը» դրել է արաբական 100 լավագույն վեպերի ցանկի 8-րդ հորիզոնականում[15]։

Ալ-Հարաթը «70-ական թվականների ընտրված եգիպտական վեպերի» անթոլոգիայի կազմողն է։ Լինելով եվրոպական և համաշխարհային արվեստի գիտակ՝ նա հետազոտություններ է նվիրել արաբական թատրոնին և ժամանակակից արաբական գրականությանը։

Ալ-Հարաթը արաբերեն թարգմանել է մի շարք արտասահմանյան գրական ստեղծագործություններ, այդ թվում՝ դասական և ժամանակակից անգլերեն և գերմանական գրականության մի քանի գրքեր, ինչպես նաև Լև Տոլստոյի «Պատերազմ և խաղաղություն»-ը։

Հարաթը ստացել է մի քանի հեղինակավոր գրական մրցանակներ, այդ թվում՝ «Սուլթան ալ-Օվայսի» մրցանակը և «Նագուիբ Մահֆուզ» մեդալը։ 1979 թվականին նա հրավիրվել է Օքսֆորդի Սուրբ Անատոնիայի քոլեջ որպես այցելու հետազոտող։ Մասնակցել է բազմաթիվ միջազգային մշակութային միջոցառումների, այդ թվում՝ 1999 թվականին Լոնդոնի գրական փառատոնին։

Ալ-Հարաթը մահացել է 2015 թվականի դեկտեմբերի 1-ին 89 տարեկան հասակում[8]։

Ծանոթագրություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Internet Speculative Fiction Database — 1995.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 AlKindi (Դոմինիկյան Արևելագիտության ինստիտուտի առցանց կատալոգ)
  3. ↑ 3,0 3,1 Babelio (ֆր.) — 2007.
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
  5. ↑ https://web.archive.org/web/20240408020548/https://aucpress.com/mahfouz-medal/
  6. ↑ Profile in the English PEN World Atlas Արխիվացված 2011-10-06 Wayback Machine Արխիվացված 6 Հոկտեմբեր 2011 Wayback Machine. Penatlas.org (9 June 2008). Retrieved on 2011-07-13.
  7. ↑ Profile in Arab World Books. Arabworldbooks.com. Retrieved on 13 July 2011.
  8. ↑ 8,0 8,1 Kortam, Hend (2015 թ․ դեկտեմբերի 2). «Egypt: Novelist Edwar Al-Kharrat Passes Away At 89, Leaving Behind a Literary Legacy». Aswat Masriya (Cairo). Վերցված է 2017 թ․ դեկտեմբերի 5-ին.
  9. ↑ «Edwar Al-Kharrat: poet of the Arabic novel», Al-Ahram Weekly, 28 Feb-5 Mar 2008 Արխիվացված 20 Օգոստոս 2011 Wayback Machine Արխիվացված 20 Օգոստոս 2011 Wayback Machine. Weekly.ahram.org.eg (5 March 2008). Retrieved on 2011-07-13.
  10. ↑ «Edwar al-Kharrat and the Modernist Revolution in the Egyptian Novel». Aljadid. (Vol. 2, no. 9, July 1996) Retrieved on 13 July 2011.
  11. ↑ ''The Arabic Novel'' by Hamdi Sakkut, translated by Roger Monroe, AUC Press, Cairo, Egypt, 2000, p.45. Books.google.co.uk. Retrieved on 13 July 2011.
  12. ↑ ''Al-Jadid'', 1996. Aljadid.com. Retrieved on 13 July 2011.
  13. ↑ «Selections – Edwar el-Kharrat». Banipal. Վերցված է 2011 թ․ հուլիսի 21-ին. «Twenty years later his first novel Ramah wal Tinneen (Ramah and the Dragon) was published. Now considered a classic, it is, according to the author "untranslatable".»
  14. ↑ ''Rama and the Dragon'', English translation by AUC Press, 2002 Արխիվացված 2011-08-23 Wayback Machine. Aucpress.com. Retrieved on 13 July 2011.
  15. ↑ The Best 100 Arabic Books (According to the Arab Writers Union). Arablit.wordpress.com (23 April 2010). Retrieved on 2011-07-13.
 ⛭ 
  Թեմատիկ կայքեր
Բառարաններ և հանրագիտարաններ