Մարեկ Հլասկո

Մարեկ Հլասկո
լեհ.՝ Marek Hłasko
Ծնվել էհունվարի 14, 1934(1934-01-14)[1]
ԾննդավայրՎարշավա, Լեհաստանի Երկրորդ Հանրապետություն[2]
Վախճանվել էհունիսի 14, 1969(1969-06-14)[1][3][4][…] (35 տարեկան)
Վախճանի վայրՎիսբադեն, Գերմանիայի Ֆեդերատիվ Հանրապետություն[2]
ԳերեզմանՊովոնզկի գերեզմանատուն
Մասնագիտությունգրող և սցենարիստ
Քաղաքացիություն Լեհաստան
Ուշագրավ աշխատանքներPierwszy krok w chmurach?
ԱմուսինՍոնյա Ցիման
Համատեղ ապրողԱգնեշկա Օսեցկայա
 Marek Hłasko Վիքիպահեստում

Մարեկ Հլասկո (անգլ.՝ Marek Hłasko, հունվարի 14, 1934(1934-01-14)[1], Վարշավա, Լեհաստանի Երկրորդ Հանրապետություն[2] - հունիսի 14, 1969(1969-06-14)[1][3][4][…], Վիսբադեն, Գերմանիայի Ֆեդերատիվ Հանրապետություն[2]), լեհ գրող։

Կենսագրություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մարեկ Հլասկոն ծնվել է 1934 թվականի հունվարի 14-ին Վարշավայում։ Եղել է ծնողների միակ զավակը, սակայն ծնողներն ամուսնալուծվել են, երբ Մարեկը եղել է երեք տարեկան[5]։ Երկու տարի անց հայրը մահացել է։ Ընտանիքը տեղափոխվել է Վրոցլավ՝ հարազատների մոտ։ Մայրը շատ է աշխատել, ապա կրկին ամուսնացել է։ Խորթ հոր հետ Մարեկի հարաբերությունները չեն ստացվել։ Նա ծանր է տարել պատերազմի տարիները։ 1944 թվականին Վարշավայի ապստամբության ժամանակ եղել է մայրաքաղաքում, իսկ ապստամբության ճնշումից հետո տեղափոխվել է Չեստոխովա, որտեղ ներկա է եղել նրա ազատագրմանը[6]։

Սովորել է քիչ ու վատ, առանձնացել է ըմբոստությամբ[7]։ 1951 թվականից ապրել է Վարշավայում, զբաղվել լրագրությամբ։ Գրական դեբյուտը կայացել է 1954 թվականին, երբ տպագրվել է նրա պատմվածքների ժողովածուն։ Երիտասարդության շրջանում լայնորեն հայտնի է դարձել որպես իր ժամանակաշրջանի լեգենդ։ 1958 թվականին տեղափոխվել է արևմուտք, հրատարակվել Եժի Հեդրոյցի փարիզյան «Մշակույթ» հրատարակչությունում։

Գրողը խիստ կարոտել է Լեհաստանին, սկսել է ալկոհոլ օգտագործել։ Նրա դատողությունները դարձել են ավելի կտրուկ, պահվածքը՝ անհավասարակշիռ։ Այս շրջանում նրան համեմատել են Ջեյմս Դինի հետ, որին Հլասկոն նման էր նաև արտաքնապես։ Հլասկոն ապրել է Ֆրանսիայում, Իտալիայում, Շվեյցարիայում, Գերմանիայի Դաշնային Հանրապետությունում, Իսրայելում, ԱՄՆ-ում։

1960 թվականին ամուսնացել է գերմանացի կինոդերասանուհի Սոնյա Ցիմանի հետ, որը գլխավոր դերերից մեկն է կատարել Ալեքսանդր Ֆորդի «Շաբաթվա ութերորդ օրը» ֆիլմում. այն նկարահանվել էր Հլասկոյի սցենարով։

1964 թվականին գրողը երկու անգամ փորձել է ինքնասպան լինել։ Բազմիցս խնդիրներ է ունեցել ոստիկանության հետ, մի քանի տեղափոխվել է հոգեբուժարան։ 1966 թվականին Հլասկոն ու Ցիմանն ամուսնալուծվել են։

Մարեկ Հլասկո (ձախից) և Քշիշտոֆ Կոմեդա, 1969 թվականից առաջ

1968 թվականի դեկտեմբերին Լոս Անջելեսում, երբ ուղեկցում էր հայտնի կոմպոզիտոր Քշիշտոֆ Կոմեդային, որը գտնվում էր ալկոհոլի ազդեցության տակ, Հլասկոն կատակով հրել է նրան, որի պատճառով Քշիշտոֆն ուղեղում արյան զեղում է ստացել։ Կոմպոզիտորն ընկել է կոմայի մեջ և չնայած կատարված վիրահատությանը՝ մահացել։

Հլասկոն կնոջն ասել էր, որ եթե Կոմդան մահանա, ինքն ինքնասպանություն կգործի, ինչն էլ կատարել է Գերմանիայում՝ հյուրանոցային համարներից մեկում՝ ստանալով ալկոհոլի մեծ բաժին։ 1957 թվականին նրա աճյունափոշին տեղափոխվել է Վարշավա և թաղվել Պովոնզկի գերեզմանատանը։ Լեհաստանում Հլասկոյի գրերտ սկսել են տպագրել 1983 թվականից։

Ճանաչում

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հլասկոյի շատ գործեր էկրանավորվել են Լեհաստանում, Գերմանիայում, ԱՄՆ-ում, ընդ որում, դա կատարվել է նաև նրա մահից հետո։

Ստեղծագործություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  • Baza Sokołowska (1954, պատմվածքներ)
  • Pierwszy krok w chmurach (1956, պատմվածքներ)։ Գրքի մեջ ընդգրկված «Հանգույց» պատմվածքը 1959 թվականին էկրանավորվել է Վոյցեխ Եժի Հասի կողմից։
  • Cmentarze, Następny do raju (Փարիզ, 1958, պատմվածքներ)
  • Wszyscy byli odwróceni, Brudne czyny (Փարիզ, 1963, պատմվածքներ)
  • Nawrócony w Jaffie, Opowiem wam o Esther (Լոնդոն, 1966, պատմվածքներ)
  • Piękni dwudziestoletni — Գեղեցիկ քսանամյաները (Փարիզ, 1966, ինքնակենսագրություն)
  • Sowa, córka piekarza (Փարիզ, 1968, վեպ)
  • Palcie ryż każdego dnia (1983, պատմվածք)
  • Drugie zabicie psa (1985, պատմվածք)
  • Listy z Ameryki (1997, ակնարկներ)

Գրականություն գրողի մասին

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  • Rudnicki B. Marek Hłasko. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1983.
  • Galant J. Marek Hłasko. Poznań: Dom Wydawniczy Rebis, 1996.
  • Kalinowska D. Marek Hłasko: młody gniewny. Warszawa: Telbit, 2000
  • Gasyna G. The autobigoraphical act in the exile narratives of Marek Hlasko and Henry Miller. Ottawa: National Library of Canada, 2000
  • Wiepcke C. Marek Hłasko: zur Frage sozialistisch-realistischer Kontexte und ihrer Überwindung. Münster: Wisoco-Verlag, 2004

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 Deutsche Nationalbibliothek Record #11870530X // Gemeinsame Normdatei (գերմ.) — 2012—2016.
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 Առցանց լեհական կենսագրական բառարան (польск.)
  5. ↑ Marek Hłasko's parents married on 26 January 1933
  6. ↑ A. Czyżewski Piękny dwudziestoletni, p. 72, assumed that being late or missing a working day was an offence
  7. ↑ quoted from: A. Czyżewski Piękny dwudziestoletni, p. 67

Արտաքին հղումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Մարեկ Հլասկո» հոդվածին։
 ⛭ 
  Թեմատիկ կայքեր
Բառարաններ և հանրագիտարաններ