Նատալյա Պոլոնսկայա-Վասիլենկո

Նատալյա Պոլոնսկայա-Վասիլենկո; ուկրաիներեն՝ Наталія Дмитрівна Полонська-Василенко
Ծնվել է	հունվարի 31 (փետրվարի 12), 1884
Ծննդավայր	Խարկով, Ռուսական կայսրություն
Մահացել է	հունիսի 8, 1973 (89 տարեկան)
Մահվան վայր	Դորնշտադտ, Ալուբ Դունայ, Տյուբինգեն, Բադեն-Վյուրթեմբերգ, Գերմանիայի Ֆեդերատիվ Հանրապետություն
Կրթություն	Ֆունդուկլեևսկու կանանց գիմնազիա (1901) և Սուրբ Վլադիմիրի անվան կայսերական համալսարան (1913)
Գիտական աստիճան	պատմական գիտությունների դոկտոր
Մասնագիտություն	պատմաբան
Աշխատատու	Շևչենկոյի անվան համալսարան
Ամուսին	Նիկոլայ Վասիլենկո
Անդամություն	Տարաս Շևչենկոյի անվան գիտական ընկերություն
	Nataliia Polonska-Vasylenko Վիքիպահեստում

Նատալիա ԴմիտրիևնաՊոլոնսկայա-Վասիլենկո (ուկրաիներեն՝ Ната́лія Дми́трівна Поло́нська-Василе́нко, հունվարի 31 (փետրվարի 12), 1884, Խարկով, Ռուսական կայսրություն - հունիսի 8, 1973(1973-06-08), Դորնշտադտ, Ալուբ Դունայ, Տյուբինգեն, Բադեն-Վյուրթեմբերգ, Գերմանիայի Ֆեդերատիվ Հանրապետություն), ուկրաինացի պատմաբան-էմիգրանտ, Շևչենկոյի անվան գիտական ընկերության իսկական անդամ (1947 թվականից), Ուկրաինայի գիտությունների ազատ ակադեմիայի անդամ (1948 թվականից)։

Կենսագրություն

Նատալյա Պոլոնսկայա-Վասիլենկոն ծնվել է ազնվական ընտանիքում, պատմաբան, գեներալ-մայոր Դմիտրի Պետրովիչ Մենշովի դուստրն է։ 1901 թվականին ավարտել է Կիևի Ֆունդուկլեևսկու կանանց գիմնազիան։ 1905–1911 թվականներին սովորել է Կիևի կանանց բարձրագույն դասընթացների պատմա-բանասիրական բաժնում։ 1909 թվականին աշխատել է Վ. Խվոյկոյի հնագիտական արշավախմբում, 1913 թվականին հանձնել է ընդունելության քննությունները և ընդունվել Կիևի սուրբ Վլադիմիրի անվան համալսարանի պատմա-բանասիրական ֆակուլտետ։ 1910-1924 թվականներին գիմնազիաներում դասավանդում է պատմություն և աշխարհագրություն, զբաղեցրել է պրոֆեսորական պաշտոններ մի շարք ուսումնական հաստատություններում, այդ թվում՝ Կիևի համալսարանում։ 1920-ական թվականներին տիրապետում է ուկրաիներեն լեզվին և այդ ժամանակից ի վեր իր աշխատանքները հիմնականում գրել է այդ լեզվով։

1923 թվականին ամուսնացել է ՈւԺՀ կրթության և արտաքին գործերի նախկին նախարար Նիկոլայ Վասիլենկոյի հետ, որին շուտով ձերբակալել և մեղադրել են հակահեղափոխական գործունեության համար։ Կնոջ ջանքերի շնորհիվ որոշ ժամանակ անց նա ռեաբիլիտացիայի է ենթարկվել։ Կյանքի վերջին տարիներին Նիկոլայ Վասիլենկոն ծանր հիվանդացել և մահացել է 1935 թվականին։

1918-1925 թվականներին աշխատել է Կիևի հնագիտության ինստիտուտում, 1924-1941 թվականներին՝ Համաուկրաինական գիտությունների ակադեմիայում (1934-1938 թվականներին ազատվել է աշխատանքից քաղաքական դրդապատճառներով)։ 1927-1932 թվականներին եղել է Կիևի գեղարվեստի ինստիտուտի պրոֆեսոր։ 1940 թվականի հոկտեմբերին Մոսկվայում պաշտպանում է դոկտորական ատենախոսություն «Ակնարկներ XVIII դարի կեսերին (1734-1775 թվականներ) Հարավային Ուկրաինայի բնակեցման պատմության վերաբերյալ» թեմայով։

Ուկրաինայի գերմանական օկուպացիայի տարիներին եղել է Գիտությունների ակադեմիայի հնագիտության ինստիտուտի (1941 թվականի հոկտեմբեր-դեկտեմբեր) և Հին փաստաթղթերի Կիևի Կենտրոնական արխիվի (1941 թվականի դեկտեմբեր-1943 թվականի սեպտեմբեր) տնօրենը, անցումային շրջանի Թանգարան-արխիվի գիտական խորհրդատուն (1942)։ Բացի այդ, նա ընդգրկված էր Կիևի քաղաքային վարչության կազմակերպական բաժնի կազմում և քաղաքային փողոցների անվանափոխության պատասխանատուներից մեկն էր։

Կիևի ազատագրումից առաջ` 1943 թվականի սեպտեմբերին, Նատալյա Պոլոնսկայա-Վասիլենկոն տեղափոխվել է Արևմուտք։ 1943 թվականի հոկտեմբերից եղել է Ուկրաինայի կենտրոնական կոմիտեի ռեֆերենտը Լվովում (Վլադիմիր Կուբիյովիչի գլխավորությամբ)։ 1944 թվականին դասախոսել է Պրահայի Ուկրաինական ազատ համալսարանում։ 1945 թվականին համալսարանի Մյունխեն տեղափոխվելուց հետո եղել է այդ համալսարանի պրոֆեսոր, իսկ 1965 թվականից Ուկրաինայի Պատմական ընկերության փոխնախագահն էր։ 1966 թվականից եղել է Ուկրաինական ազատ համալսարանի փիլիսոփայության ֆակուլտետի դեկանը^[1]։

Երկեր

"Очерки по истории заселения южной Украины в середине XVIII века (1734—1775 гг.) (1940)
«Хмельниччина» (1947)
«Палій і Мазепа» (1949)
«Історія Української Церкви» (1949)
«До історії повстання на Запоріжжі 1768» (1952)
«Процес Центра Дій» (1955)
«Особливості Української Православної Церкви» (1959)
«Гетьман Мазепа та його доба» (1959)
«Перші віки християнства на Україні» (1963)
«Запоріжжя XVIII століття та його спадщина» (тт. 1-2, 1965-67)
«Українська Академія Наук» (тт. 1-2, 1955-57)
«Український Вільний Університет (1921-71)» (1971)
«Історія України», т. 1-2 (Мюнхен, 1973—1976; 1992)
«Спогади» (Киев, 2011)

Մատենագիտություն

Nataliia Polonska-Vasylenko, "The Settlement of Southern Ukraine (1750-1775)," Annals of the Ukrainian Academy of Arts and Sciences in the US, IV-V (1955).
Idem, Two Conceptions of the History of Ukraine and Russia (New York, 1968).
Idem, Ukraine-Rus' and Western Europe in the 10th-13th Centuries (New York, 1964).
Nataliia Polonska-Vasylenko, History of Ukraine. In 2 Volumes 1995. Available online in Ukrainian. Also published in an abridged German edition.

Ծանոթագրություններ

↑ «ПОЛОНСЬКА-ВАСИЛЕНКО НАТАЛІЯ ДМИТРІВНА». Արխիվացված է օրիգինալից 2007 թ․ փետրվարի 7-ին. Վերցված է 2019 թ․ սեպտեմբերի 2-ին. {{cite web}}: More than one of |archivedate= and |archive-date= specified (օգնություն); More than one of |archiveurl= and |archive-url= specified (օգնություն)

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Նատալյա Պոլոնսկայա-Վասիլենկո» հոդվածին։

[1] «ПОЛОНСЬКА-ВАСИЛЕНКО НАТАЛІЯ ДМИТРІВНА». Արխիվացված է օրիգինալից 2007 թ․ փետրվարի 7-ին. Վերցված է 2019 թ․ սեպտեմբերի 2-ին. {{cite web}}: More than one of |archivedate= and |archive-date= specified (օգնություն); More than one of |archiveurl= and |archive-url= specified (օգնություն)

[1]