Նեապոլի գեղարվեստի ակադեմիա

Նեապոլի գեղարվեստի ակադեմիա
Տեսակ	գեղարվեստի ակադեմիա
Հիմնադրված է	1752[1]
Երկիր	Իտալիա
Տեղագրություն	Նեապոլ
Կայք	abana.it, accademianapoli.it և accademiadinapoli.it
Նեապոլի գեղարվեստի ակադեմիա (Իտալիա) Նեապոլի գեղարվեստի ակադեմիա, Իտալիա
Accademia di Belle Arti (Naples) Վիքիպահեստում

Նեապոլի գեղարվեստի ակադեմիա (իտալ.՝ Accademia di Belle Arti di Napoli), համալսարանական մակարդակի արվեստի դպրոց Նեապոլում։ Նախկինում հայտնի է եղել որպես «Reale Istituto di Belle Arti» և «Reale Accademia di Belle Arti»: 1752 թվականին հիմնադրել է Իսպանիայի թագավոր Կառլ III-ը։ Իտալիայի ամենահին արվեստի դպրոցներից մեկն է։ Առաջարկում է ուսուցման տարբեր մակարդակներ, ներառյալ իտալական լաուրեա (երկրի հիմնական հետդպրոցական ակադեմիական աստիճան)^[2]։ Գտնվում է Սանտա Մարիա դի Կոստանտինոպոլի եկեղեցուց մեկ թաղամաս հարավ, եկեղեցու անունը կրող փողոցում։

Պատմություն

Վինչենցո Պետրոչելին է հիմնվել Նեապոլի Գեղարվեստի Ակադեմիայի Նկարչությունների դպրոցի հիմանադրությամբ հայտնվել է Դոմենիկո Մորելի հետ։ Իրականացումը, որպես ընկերական համագործակցություն, մարդու նախագիծը համալիրել է “Նապոլիտան գեղարվեստը” շարժման հիմքերը։ Նապոլիտան գեղարվեստի դպրոցը, որը նրանցից ստեղծվել է, նկարչությունում առաջատար մարդուն՝ հայտնվեց այդ ժամանակակից նկարչությունով դեմքերը եւ ստեղծվածը լսեց՝ տարբեր համալիրերը նաեւ։

Ակադեմիան հիմնադրվել է 1752 թվականին Նեապոլի Կառլ VII (Իսպանիայի Կառլ III) թագավորի կողմից՝ ակադեմիական երկու դպրոցների՝ Նկարչական (Accademia del Disegno) և Նյու ակադեմիաների (Accademia del Nudo ) հիման վրա։ Ի սկզբանե տեղավորված է եղել Սան Կառլո ալլե Մարտելե եկեղեցուն կից շենքում։ Երկար տարիներ եղել է Reale Laboratorio delle Pietre Dure-ի (Թանկարժեք քարերի թագավորական լաբորատորիա) և Reale Fabbrica degli Arazzi-ի (Գոբելենի թագավորական գործարան) վերահսկողության տակ։ 1806-1808 թվականներին Նեապոլի թագավոր Ժոզեֆ Նապոլեոնի օրոք կոչվել է Գեղարվեստի թագավորական ակադեմիա։ 1822 թվականի բարեփոխումների ժամանակ անվանումը կրկին փոխվել է՝ դառնալով Գեղարվեստի թագավորական ինստիտուտ (Reale Istituto di Belle Arti) և պահպանվել մինչև 1923 թվականը, երբ Ջովաննի Ջենտիլեի կատարած իտալական կրթական համակարգի բարեփոխումների ժամանակ վերանվանվել է Գեղարվեստի թագավորական ակադեմիա։

Ակադեմիայի հիմնադիր Նեապոլի Կառլ VII թագավորը

1861 թվականին Իտալիայի միավորման ժամանակ դպրոցը վերականգնել է իր սեփական պրոֆեսորադասախոսական վարչակազմը և ղեկավարվել Հանրային կրթության նախարարության կողմից։ 1860-ական թվականներին ակադեմիան որոշ ժամանակ գտնվել է Palazzo degli Studi-ում (Նեապոլի համալսարանի նախկին նստավայր, այժմ՝ Նեապոլի ազգային հնագիտական թանգարան), այնուհետև տեղափոխվել է իր ներկայիս վայր՝ Էնրիկո Ալվինոյի կողմից նախագծված նեո-ռենեսանս ոճի, Սանտա Մարիա դի Կոստանտինոպոլի փողոցի վրա գտնվող կառույց, որը նախկինում եղել է San Giovanni Battista delle Monache եկեղեցուն կից 18-րդ դարի վանք և ընդգրկված է եղել լայնածավալ քաղաքաշինական ծրագրում, որը գլխավորել են Ալվինոն և Ֆրանչեսկո Սապոնիերին (հետագայում դարձել է Գեղարվեստի ակադեմիայի տնօրեն)։ 19-րդ դարում ակտիվ գործուենություն ծավալող ակադեմիայի Ճարտարապետության դպրոցը 1935 թվականին տեղափոխվել է Նեապոլի համալսարան։ Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ժամանակ ակադեմիան փակվել է, և 1943 թվականից մինչև պատերազմի ավարտը, շենքը զբաղեցրել են դաշնակից զորքերը։ Իտալիայում միապետության վերացումից հետո 1946 թվականին ակադեմիայի անվան միջից թագավորական բառը դուրս է եկել։

1999 թվականին, հետևելով ազգային կրթական բարեփոխումներին, ակադեմիան (Իտալիայում գեղարվեստի շատ ակադեմիաների և երաժշտական կոնսերվատորիաների հետ միասին), ճանաչվել է որպես համալսարանի մաս, որը տրամադրում է բարձրագույն կրթության դիպլոմներ՝ համարժեք Իտալիայի լաուրեային։ 2007 թվականին ակադեմիան ընտրել է իր առաջին կին տնօրենին՝ արվեստի պատմաբան Ջոնաննա Կասեսեին, որին հաջորդել է մեկ այլ արվեստի պատմաբան՝ Ավրորա Սպինոզան (պաշտոնում նշանակվել է 2013 թվականի հոկտեմբերին), ով նկարիչ Դոմենիկո Սպինոզայի (1916- 2007) դուստրն է և, միաժամանակ՝ համադրում է ակադեմիայի թանգարանը՝ Գեղարվեստի ակադեմիայի պատկերասրահը։

Ուսանողները նկարում են ակադեմիայի արվեստի հավաքածուի գործերից

Կառուցվածք

Ակադեմիան ունի երեք բաժին՝

• Arti visive (վիզուալ արվեստ)՝ ունի գեղանկարչության, քանդակագործության, դեկորատիվ արվեստի, կերպարվեստի, գրաֆիկայի և իլյուստրացիայի դասընթացներ
• Progettazione artistica per l'impresa (կոմերցիոն արվեստ)՝ ունի թատերական, բեմանկարչության, զանգվածային լրատվամիջոցների գրաֆիկական դիզայնի, լուսանկարչության, նորաձևության, հագուստի և տեքստիլ դիզայնի դասընթացներ։ Բաժինը համագործակցում է Scuola di Restauro (Վերականգնման դպրոց) հետ, որը հիմնադրվել է 2000 թվականին, ուսուցանում է արվեստի ռեստավրացիա
• Didattica dell'arte (արվեստի մանկավարժություն)՝ գեղարվեստի մեկ կամ մի քանի ճյուղ է ուսուցանում դիպլոմավորված ուսանողներին՝ տալով արվեստի մանկավարժ որակավորում

Ակադեմիայի Scuola Libera del Nudo (նուդ ազատ դպրոց) դասընթացներ է առաջարկում նաև ակադեմիական ծրագրերի շրջանակից դուրս^[2][3]։

Թանգարան

Գեղարվեստի ակադեմիայի պատկերասրահի սրահներից մեկը՝ նվիրված 19-րդ դարի նկարչությանը

Ակադեմիայի թանգարանը՝ «Գեղարվեստի ակադեմիայի պատկերասրահը», գտնվում է ակադեմիայի շենքում և բաց է հանրության համար։ Իր գործունեությունն սկսել է իբրև ուսանողների ուսումնասիրությունների համար ձեռք բերված կտավների, գծանկարների, քանդակների հավաքածու։ 1891 թվականին ակադեմիայի տնօրեն Ֆիլիպպո Պալիցցին առաջարկել է հավաքածուն ներկայացնել մշտական հանրային պատկերասրահում՝ հավաքածուում ներառելով նաև ժամանակակից արվեստի նմուշներ։ Նա ինքն անձամբ իր և եղբայրների՝ Ջուզեպպե, Նիկոլա և Ֆրանչեսկո Պալացցիների մի շարք աշխատանքներ նվիրել է թանգարանին, այդ թվում նաև իրենց ֆրանսիական արվեստագետների հավաքածուն։ Խոնավության, անբավարար լույսի պատճառով թանգարանը կարճ ժամանակով փակվել է, վերաբացվել է 1929 թվականին, սակայն կրկին փակվել է Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ընթացքում, երբ հավաքածուները ցրվել և պահեստավորվել են։ Մինչև 1959 թվականը թանգարանը չի վերաբացվել։

Հետագա կառուցվածքային խնդիրների պատճառով պատկերասրահը փակվել է 1970-ական թվականներին, իրականացվել են հրատապ վերանորոգման աշխատանքներ։ Հավաքածուն պահվել է տարբեր վայրերում, և ակադեմիայում պահված որոշ գործեր1984 թվականին գողացել են։ Թանգարանը վերաբացվել է 2005 թվականին։ Ցուցադրվում են 17-20-րդ դարերի աշխատանքներ, որոնցից ամենահինը Խոսե դե Ռիբերայի (1591-1652) կտավներն են, սակայն թանգարանն աչքի է ընկնում իր 19-րդ դարի հավաքածուով, Պոզիլլիպո դպրոցի աշխատանքներով, որի ներկայացուցիչներից շատերը եղել են ակադեմիայի ուսանողներ ու պրոֆեսորներ։ 2007 թվականին թանգարանում բացվել է «Gipsoteca» գիպսերի հավաքածուն, որը ներառում է 70 աշխատանք՝ ցուցադրված 4 սրահներում։

Ծանոթագրություններ

1. ROR Data — v1.19 — 2023. — doi:10.5281/ZENODO.7644942
2. Cassese p. 189
3. Accademia di Belle Arti di Napoli. Departimenti Արխիվացված 2016-10-16 Wayback Machine. Retrieved 28 January 2014 (իտալերեն)

Աղբյուրներ

• Bruno, Nick (2009). Frommer's The Amalfi Coast & Bay of Naples With Your Family. John Wiley & Sons. ISBN 0470743808
• Cassese, Giovanna (2013). Accademie patrimoni di belle arti. Gangemi Editore. ISBN 8849276710 (իտալերեն)
• De Fusco, Renato (2004). Facciamo finta che: cronistoria architettonica e urbanistica di Napoli in scritti critici e polemici dagli anni '50 al 2000. Liguori Editore. ISBN 8820737140 (իտալերեն)
• Iannitto, Maria Teresa (1990). Guida agli archivi per la storia contemporanea regionale: Napoli. Guida Editori. ISBN 8878350133 (իտալերեն)

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Նեապոլի գեղարվեստի ակադեմիա» հոդվածին։