Շտորա-1

Շտորա-1
Տեսակակտիվ պաշտպանության համակարգ
Երկիր Ռուսաստան
Ծառայության ընդունման տարի1988
Ստեծման և արտադրության պատմպություն
ՍտեղծողՏրանսմաշ ԳՀԻ (Սանկտ Պետերբուրգ) համատեղ сԷլերս Էլեկտրոն (Մոսկվա)[1]
Ստեղծման տարի1980[2]
Տեխնիկական տվյալներ
Զենքի քաշը առանց փամփուշտների350 kg (770 lb)[1] կգ

Շտորա-1 կամ օպտիկական-էլեկտրոնային հակաքայլերի համալիր ( ռուս.՝ комплекс оптико-электронного противодействия - КОЭП), էլեկտրաօպտիկական ակտիվ պաշտպանության համալիր է հակատանկային կառավարվող հրթիռներից պաշտպանելու համար՝ կիսաավտոմատ հրամանատարության ղեկավարման համակարգով կամ կարգավորվող հրետանային զինամթերքով։

Այն ընդունվել է ԽՍՀՄ զինված ուժերրի սպառազինություն 1989 թվականին։ Տեղադրում են 2S31, ՀՄՄ-3Մ, Տ-72[3], Տ-80, Տ-90 (Ռուսաստան); Տ-84 (Ուկրաինա); Մ-84 (Սերբիա) զրահամեքենաների վրա։

Նկարագիր

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Նախատեսված է խափանելու հակատանկային արկերի (PTS, ATGM) լազերային ուղղորդման համակարգերի և լազերային հեռաչափերի աշխատանքը։

Պաշտպանում է՝

  • հակատանկային կառավարվող հրթիռներից (ՀԿՀ), օգտագործելով լազերային թիրախային լուսավորություն.
  • լազերային հեռաչափով կրակի կառավարման համակարգով հրետանային զենքերից;
  • հակատանկային կառավարվող հրթիռներից ՝ կիսաավտոմատ հրամանատարության ղեկավարման համակարգով։

Համակարգը բաղկացած է չորս հիմնական բաղադրիչներից[4]։

  • 4 սենսոր լազերային ճառագայթման հայտնաբերման համար, 0,65 ... 1,6 մկմ տիրույթ;
  • հակատանկային կառավարվող հրթիռների արկերի կառավարման ալիքի ( ՀԿՀ (ՀԿՀԱ) հայտնաբերման սենսոր;
  • ինֆրակարմիր երկու լուսարձակ (ОТШУ-1-7 լապտերների տեղադրում, տեղակայված են տանկային պտուտահաստոցի թմբուկի երկու կողմերում), եղանակի կայանի ցուցիչ;
  • ծխային նռնականետեր (12 միավոր)։
  • մոդուլատոր МТШУ-1-7
  • լուսատու OTSHU-1-7
  • զտիչ FTSHU-1-7

Երբ համակարգը միացված է, թմբուկի պտուտահաստոցի վրա տեղադրված լուսարձակները արձակում են մոդուլացված ճառագայթում օպտիկական և ինֆրակարմիր տիրույթում, և 2-2,5 կմ հեռավորության վրա ճնշվում են ՀԿՀ ուղղորդման համակարգերի օպտիկաէլեկտրոնային համակարգները։ Համակարգները այս լուսարձակներից ստանում են կեղծ ազդանշաններ, և հրթիռը ստանում է սխալ հրամաններ՝ ինչի արդյունքում կամ բախվում է գետնին, կամ թռչում է թիրախի կողքով։

Կիրառման արդյունավետություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հրթիռների ղեկավարման ձախողման հավանականությունը (հնացած համալիրների դեպքում, ինչպիսիք են Milan, HOT, TOW առաջին մոդիֆիկացիայի, «Մալյուտկա», «Ֆագոտ», «Ֆալանգա», «Կոնկուրս» և այլն) մոտավորապես 0.8-0.9 է[5]։

Օգտագործում

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Համացանցում տեղեկատվություն է հայտնվել, որ Սիրիայի զինված հակամարտության ընթացքում Շտորա-1 օպտիկական-էլեկտրոնային հակաքայլերի համալիրի օգտագործման մասին։ Իբր Ռուսաստանը անհայտ թվով համալիրներ է մատակարարել սիրիական բանակին։ Կարծիք կա, որ Ռուսաստանը՝ ի պատասխան Սաուդյան Արաբիայի Սիրիայի հակակառավարական ստորաբաժանումներին ՀՏՀԿ TOW մատակարարելու, T-90-ներ է փոխանցել Սիրիային կառավարությանը[6]

Անալոգներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Սիրիայի կառավարության T-72, T-55, հետեւակի մարտական մեքենաների և այլ զրահամեքենաների վրա, սիրիացի մասնագետները «թռչնաբույներ» են դնում՝ Շտորա-1-ին նման բայց ինքնագործ օպտիկական-էլեկտրոնային ճնշման համակարգեր։ Նրանք Շտորա-1-ից տարբերվում են նրանով, որ տեղադրված են աշտարակի վերին մասում և աշխատում են շրջապտույտով[5]։

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. ↑ 1,0 1,1 «Shtora-1 EOCMDAS». Fofanov.armor.kiev.ua. Վերցված է 2010 թ․ սեպտեմբերի 10-ին. (անգլ.)
  2. ↑ The Billion Dollar Spy: A True Story of Cold War Espionage and Betrayal, David E. Hoffman, location 3142, Kindle edition. (անգլ.)
  3. ↑ Модернизация танк Т-72 Արխիվացված 2013-05-02 Wayback Machine // Ուրալվագ գործարան (ռուս.)
  4. ↑ Комплекс защиты от высокоточного оружия «Штора-1» Արխիվացված 2010-01-26 Wayback Machine (ռուս.)
  5. ↑ 5,0 5,1 Т90 в Сирии: «Экипаж танка был слабо подготовлен» // մարտ 2016 (ռուս.)
  6. ↑ «РОССИЙСКИЙ КОМПЛЕКС "ШТОРА" ОТКЛОНЯЕТ ПРОТИВОТАНКОВУЮ РАКЕТУ». Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ մարտի 11-ին. Վերցված է 2020 թ․ հոկտեմբերի 28-ին.