Պոտ Սարասին

Պոտ Սարասին
Կուսակցություն՝	անկախ քաղաքական գործիչ
Կրթություն՝	Wilbraham & Monson Academy? և Bangkok Christian College?
Մասնագիտություն՝	դիվանագետ, քաղաքական գործիչ և պետական ծառայող
Դավանանք	բուդդայականություն
Ծննդյան օր	մարտի 25, 1905(1905-03-25)[1]
Ծննդավայր	Բանգկոկ, Թաիլանդ
Վախճանի օր	սեպտեմբերի 28, 2000(2000-09-28)[1] (95 տարեկան)
Վախճանի վայր	Բանգկոկ, Թաիլանդ
Դինաստիա	Sarasin family?
Քաղաքացիություն	Թաիլանդ
Հայր	Thian Hee?
Զավակներ	Pong Sarasin?, Pao Sarasin? և Asa Sarasin?
Պարգևներ	և

Պոտ Սարասին (մարտի 25, 1905(1905-03-25)^[1], Բանգկոկ, Թաիլանդ - սեպտեմբերի 28, 2000(2000-09-28)^[1], Բանգկոկ, Թաիլանդ), թաիլանդացի դիվանագետ և քաղաքական գործիչ՝ ազդեցիկ Սարասինների ընտանիքից։

Կրթություն

Պոտ Սարասինը վաճառականների և հողատերերի հին ընտանիքից էր։ Նրա հայրը՝ Թիան Հի Սարասինը (թայերեն՝ เทียน ฮี้ สารสิน), բժիշկ էր, զբաղվել է նաև բրնձի վաճառքով։ Պոտն իրավագիտություն է սովորել Ուիլբրահամի Մասաչուսեթս նահանգի Ուիլբրահամ ակադեմիայում և Լոնդոնի Միջին տաճարում։ 1933-1945 թվականներին Բանգկոկում զբաղվել է փաստաբանի գործունեությամբ։

Գործունեություն

Պոտն ընդգրկված էր վարչապետ Ֆիբունսոնգրամի (Ֆիբուն) մոտ շրջապատում և 1946 թվականին նրա՝ բանտից ազատվելուց հետո նրան ֆինանսական օգնություն է ցուցաբերել։ Դրա դիմաց նա 1948 թվականին Պոտին նշանակել է արտաքին գործերի փոխնախարար։

Որպես արտաքին գործերի նախարար՝ Պոտը դեմ էր Ֆիբունի՝ Վիետնամում Ֆրանսիայի կողմից աջակցվող Բաո-Դաիի ռեժիմը ճանաչելու փորձերին։ Այդ դիրքորոշումը վայելում էր խորհրդարանի, մամուլի և կառավարության մեծ մասի լիակատար աջակցությունը։ Պոտը ճանաչել է Բաո Չիի հայտնիության բացակայությունը և կասկածի տակ առել փլեյբոյ-կայսեր հաջողության հասնելու հնարավորությունը և «New York Times»-ի լրագրողին բացատրել, որ «եթե թաիլանդցիները սատարեն Բաո Դաիին, և նա ձախողվի, ապա Վիետնամի ժողովրդի թշնամանքը կդառնա սիամականության դեմ»^[2]։ Ի վերջո, Ֆիբունը մերժեց արտգործնախարարության ամիսների առաջարկությունները և փետրվարի 28-ին պաշտոնապես ճանաչեց Լաոսի, Կամբոջայի և Վիետնամի թագավորական կառավարությունները^[3]։ Զայրացած Պոտը հրաժարական տվեց։ Դա միակ դեպքն էր, երբ Թաիլանդի արտաքին գործերի նախարարը հրաժարական է տվել սկզբունքորեն^[4]։ Դրանից անմիջապես հետո նա կրկին դարձել է դեսպան Վաշինգտոնում։

1957 թվականի սեպտեմբերի 21-ին Սարիթը ընտրեց Պոտին՝ հեղաշրջման արդյունքում հաստատված կառավարությունը գլխավորելու համար, հիմնականում այն պատճառով, որ ամերիկացի կրթություն ստացած դիվանագետը լավ հարաբերությունների մեջ էր ամերիկացիների հետ։ Նրա օրոք դեկտեմբերին հիմնականում անցկացվեցին ազատ և արդար ընտրություններ^[5]։ Նա հրաժարվեց վարչապետի պաշտոնից այդ նույն ամիս` ՍԵԱՏՕ-ի գլխավոր քարտուղարի պաշտոնը վերսկսելու համար։

Ընտանիք

Պոտ Սարասին (առաջին շարք՝ կենտրոն)

Պոտը Բանգկոկի ամենահին և ամենահարուստ ընտանիքներից մեկի՝ Սարասինների ընտանիքի գլուխն էր^[6]։ Սարասինները միշտ լավ հարաբերություններ ունեին 19-րդ դարի բյուրոկրատական վերնախավի հետ, և 1950-ականների սկզբին զգալի հետաքրքրություն ունեին անշարժ գույքի և բրնձի առևտրի նկատմամբ^[7]։ Նրա հայրը՝ Թիան Հին (չին.՝ 黄天喜^[8], որի պաշտոնական կոչումը Ֆրայա Սարասինսավամիփախն էր, չինական ավանդական բժշկի և դեղագործի որդի էր, որը 19-րդ դարի սկզբին Հայնանից Սիամ էր գաղթել^[9]։

Պոտի որդիները՝ Պոնգը՝ առաջատար գործարար է եղել, Պաոն՝ ոստիկանության գեներալ, որը ժամանակին զբաղեցրել է Թաիլանդի թագավորական ոստիկանության պետի պաշտոնը^[10][11], և Արսան, որը հոր նման Թայլանդի նախկին արտգործնախարարներից էր և ծառայում էր որպես հանգուցյալ թագավոր Բհումիբոլի գլխավոր անձնական քարտուղար^[12]։ Երեք որդիները՝ Պոնգ, Արսան և Պաո Սարասինները, բոլորն էլ ծառայել են որպես Թաիլանդի փոխվարչապետներ^[13]։

Ծանոթագրություններ

1. SNAC — 2010.
2. The New York Times, 14 February 1950
3. Konthi Suphamongkhon. Thai Foreign Policy. Thammasat University Press (1984).
4. Konthi.
5. Fineman, Daniel. A Special Relationship: The United States and Military Government in Thailand 1947-1958
6. Sarasin Family
7. The Encyclopedia of the Chinese Overseas, Thailand– Changes in its economic future, page 220
8. [泰国] 洪林, 黎道纲主编 (2006 թ․ ապրիլ). 泰国华侨华人研究. 香港社会科学出版社有限公司. էջ 17. ISBN 962-620-127-4.
9. Chris Baker (writer). A History of Thailand. Cambridge University Press. էջ 98. ISBN 0-521-81615-7. {{cite book}}: Text "Chris Baker, Pasuk Phongpaichit" ignored (օգնություն)
10. «Pao Sarasin dies at 83». Bangkok Post. 2013 թ․ մարտի 8. Վերցված է 2013 թ․ մարտի 30-ին.
11. «Former deputy PM Pao Sarasin dies». The Nation (Thailand). 2013 թ․ մարտի 9. Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ ապրիլի 4-ին. Վերցված է 2013 թ․ մարտի 30-ին.
12. Menues chroniques d'un séjour en Thaïlande (1989-1992)
13. [泰国] 洪林, 黎道纲主编 (2006 թ․ ապրիլ). 泰国华侨华人研究. 香港社会科学出版社有限公司. էջեր 185–6. ISBN 962-620-127-4.

Քաղաքական պաշտոններ
Նախորդող՝ Պլակ Ֆիբունսոնգխրամ	Թայլանդի վարչապետ 1957	Հաջորդող՝ Թանոմ Կիտտիկաչորն

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Պոտ Սարասին» հոդվածին։