Սերբիայի բնակչության մարդահամար

Սերբիայի բնակչության մարդահամարը պաշտոնապես վարվում է 1834 թվականից։ Այս հոդվածում ներկայացված են երբևէ կատարված բոլոր մարդահամարների հղումներն իրենց արդյունքներով։ Բնակչության թիվը փոփոխվել է կապված քաղաքական և տնտեսական իրադարձություններից, ազդելով պատմության ընթացքի և հենց Սերբիայի զարգացման վրա։

Պատմություն

2011 թվականի մարդահամարի տարբերանշան

Սերբիայի մարդահամարը տեղի է ունենում սովորաբար ամեն 10 տարին մեկ և կազմակերպվում է Հանրապետական վիճակագրության ինստիտուտի կողմից։ Վերջին մարդահամարը տեղի է ունեցել 2011 թվականին։

• Միջնադարյան Սերբիայում մարդահամար անցկացված գրառումների առաջին հղումները հանդիպում են Ստեֆան Դուշանի օրինագրքում, ըստ որի Միջնադարյան Սերբիայի հպատակներն էին սերբերը, հույները, ալբանացիները, վլախներն ու սաքսերը։
• Սերբական հեղախոխությունը հանգեցրեց աշխարհի քարտեզի վրա Սերբիայի իշխանության առաջացմանը, և այնտեղ պաշտոնապես առաջին անգամ բնակչության հաշվառում տեղի ունեցավ 1834 թվականին։ Նմանօրինակ հաշվառումներ կատարվել են 1841, 1843, 1846, 1850, 1854, 1859, 1863, 1866 և 1874 թվականներին։
• Սերբիայի թագավորության կազմավորումից հետո տեղի ունեցան վեց մարդահամարներ 1884, 1890, 1895, 1900, 1905 и 1910 թվականներին։
• Հարավսլավիայի Թագավորության պատմության մեջ հաջողվել է կազմակերպել ընդամենը երկու մարդահամար1921 և 1931 թվականներին, перепись 1941 թվականի մարդահամարը պատերազմի պատճառով չհասցվեց ավարտին։
• ՀՍՖՀ-ում տեղի են ունեցել մարդահամարներ 1948, 1953, 1961, 1971, 1981 և 1991 թվականներին։
• Երրորդ Հարավսլավիայի և մասնավորապես Սերբիայի Հանրապետության պատմության մեջ մարդահամարներ տեղի են ունեցել2002 և 2011 թվականներին

Բնակչության մարդահամարի տվյալներ

1834

• Ընդամենը՝ 678 192 մարդ

1841

• Ընդամենը՝ 828 895 մարդ

1843

• Ընդամենը՝ 859 545 մարդ

1846

• Ընդամենը՝ 915 080 մարդ

1850

• Ընդամենը՝ 956 893 մարդ

1854

• Ընդամենը՝ 998 919 մարդ

1859

• Ընդամենը՝ 1 078 281 մարդ

1863

• Ընդամենը՝ 1 108 668 մարդч

1866

• Ընդամենը՝ 1 216 219 մարդ^[1]
• Սերբեր՝ 1 058 189 (87,01%)
• Ռումիններ՝ 127 545 (10,49%)
• Գնչուներ 24 607 (2,02%)
• Գերմանացիներ՝ 2 589 (0,21%)
• Այլք՝ 3 256 (0,27%)

1878

• Ընդամենը՝ 1 669 337^[2]

1895

• Ընդամենը՝ 2 493 770^[2]
• Սերբեր՝ ավելի քան 2 մլն. (մոտ. 90%)
• Ռումիններ՝ 159 հազ. (6,43%)
• Գնչուներ՝ 46 հազ. (1,84%)

1910

• Ընդամենը՝ 2 922 258

1921 (առանց Վոեվոդինայի, սակայն Կոսովոյի և Մակեդոնիայի հետ)

• Ընդամենը՝ 4 133 478
• Սերբեր և խորվաթներ՝ 3,339,369 (80,87%)
• Ալբանացիներ՝ 420 473 (10,17%)
• Վլախներ՝ 159 549 (3,86%)
• Թուրքեր՝ 149 210 (3,61%)
• Գերմանացիներ՝ 5 969
• Ռուսներ՝ 4 176
• Սլովեններ՝ 3 625
• Չեխեր և սլովակներ՝ 2 801
• Հունգարներ՝ 2 532
• Ֆրանսիացիներ՝ 717
• Իտալացիներ՝ 503
• Լեհեր՝ 286
• Անգլիացիներ՝ 231
• Ռուսներ՝ 35
• Այլ (այդ թվում գնչուներ)՝ 44 002

1948

• Ընդամենը՝ 6 527 966
• Սերբեր՝ 4 823 730 (73,89%)
• Ալբանացիներ՝ 532 011 (8,15%)
• Հունգարացիներ՝ 433 701 (6,64%)
• Խորվաթներ՝ 169 864 (2,6%)
• Չերնոգորցիներ՝ 74 860 (1,15%)
• Սլովակներ՝ 72 032 (1,1%)
• Բուլղարներ՝ 59 395
• Գնչուներ՝ 52 181
• Սլովեններ՝ 20 998
• Մակեդոնացիներ ՝ 17 917
• Սլավոն-մուսուլմաններ՝ 17 315

• 
  Սերբիայի էթնիկ քարտեզը (1948)
• 
  Էթնիկ քարտեզն ըստ տեղական ինքնակառավարման մարմինների (1948
• 
  Սերբերի մասնաբաժինը Սերբիայի տեղական ինքնակառավարման մարմիններում (1948)

1953

• Ընդամենը՝ 6 979 154
• Սերբեր՝ 5 152 939 (73,83%)
• Ալբանացիներ՝ 565 513 (8,10%)
• Հունգարներ՝ 441 907 (6,33%)
• Խորվաթներ՝ 173 246 (2,48%)
• Չերնոգորցիներ՝ 86 061 (1,23%)
• Սլավոն-մուսուլմաններ՝ 81 081 (1,16%)
• Սլովակներ՝ 71 153 (1%)
• Բուլղարներ՝ 60 146
• Գնչուներ՝ 58 800
• Մակեդոնացիներ՝ 27 277
• Սլովեններ՝ 20 717

1961

• Ընդամենը՝ 7 642 227
• Սերբեր՝ 5 704 686 (74,65%)
• Ալբաններ՝ 699 772 (9,16%)
• Հունգարներ՝ 449 587 (5,88%)
• Խորվաթներ՝ 196 409 (2,57%)
• Չերնոգորցիներ՝ 104 753 (1,37%)
• Սլավոն-մուսուլմաններ՝ 93 467 (1,22%)
• Սլովակներ՝ 73 830
• Բուլղարներ՝ 58 243
• Մակեդոնացիներ՝ 36 288
• Հարավսլավներ՝20 079
• Սլովեններ՝ 19 957
• Գնչուներ՝ 9 826

• 
  Սերբիայի էթնիկ քարտեզը (1961)
• 
  Էթնիկ քարտեզն ըստ տեղական ինքնակառավարման մարմինների (1961)
• 
  Սերբերի մասնաբաժինը Սերբիայի տեղական ինքնակառավարման մարմիններում (1961)

1971

• Ընդամենը՝ 8 446 591
• Սերբեր՝ 6 016 811 (71,23%)
• Ալբանացիներ՝ 984 761 (11,66%)
• Հունգարներ՝ 430 314 (5,10%)
• Խորվաթներ՝ 184 913 (2,19%)
• Սլավոն-մուսուլմաններ՝ 154 330 (1,83%)
• Չեռնոգորցիներ՝ 125 260 (1,48%)
• Հարավսլավացիներ՝ 123 824 (1,47%)
• Սլովակներ՝ 76 733
• Ռումինացիներ՝ 57 419
• Բուլղարներ՝ 53 536
• Գնչուներ՝ 49 894
• Մակեդոնացիներ՝ 42 675
• Ռուսիններ՝ 20 608
• Թուրքեր՝ 18 220
• Սլովեններ՝ 15 957
• Վլախներ՝ 14 724

• 
  Սերբիայի էթնիկ քարտեզ (1971)
• 
  Էթնիկ քարտեզն ըստ տեղական ինքնակառավարման մարմինների (1971)
• 
  Սերբերի մասնաբաժինը Սերբիայի տեղական ինքնակառավարման մարմիններում (1971)

1981

• Ընդամենը՝ 9 313 677
• Սերբեր՝ 6 182 159 (66,38%)
• Ալբանացիներ՝ 1 303 032 (13,99%)
• Հարավսլավացիներ՝ 441 941 (4,75%)
• Հունգարներ՝ 390 468 (4,19%)
• Սլավոն-մուսուլմաններ՝ 215 166 (2,31%)
• Խորվաթներ՝ 149 368 (1,60%)
• Չեռնոգորցիներ ՝147 466 (1,58%)
• Գնչուներ ՝ 110 956 (1,19%)
• Սլովակներ՝ 69 549
• Մակեդոնացիներ՝ 48 986
• Բուլղարներ՝ 33 294
• Սլովեններ՝ 12 006

• 
  Էթնիկական քարտեզն ըստ Սերբիայի ինքնակառավարման մարմնի (1981)
• 
  Էթնիկական քարտեզն ըստ Սերբիայի ինքնակառավարման մարմնի (1981)
• 
  Սերբերի մասնաբաժինը Սերբիայի ինքնակառավարման մարմնում (1981)

1991

• Ընդամենը (պաշտոնապես)՝ 9 778 991 (գրանցված 8 182 141)
• Սերբեր՝ 6,446,595 (65,92%)
• Ալբանացիներ (պաշտոնապես)՝ 1 674 353 (17,12%), գրանցված 87 372
• Հունգարներ՝ 343 800 (3,52%)
• Հարավսլավներ՝ 323 643 (3,31%)
• Սլավոն-մուսուլմաններ (պաշտոնապես)՝ 246 411 (2,52%), գրանցված 237 980
• Գնչուներ (պաշտոնապես)՝ 140 237 (1,43%), գրանցված 138 799
• Չեռնոգորցիներ՝ 139,299 (1,42%)
• Խորվաթներ՝ 105,406 (1,08%)

Պաշտոնական՝

• 
  Սերբիայի բնակչությունը (1991)
• 
  Համայնքի բնակչությունը (1991)
• 
  Համայնքում էթնիկ սերբերի մասնաբաժինը (1991)
• 
  Դավանանք ըստ համայնքների (1991)
• 
  Սերբիայի Ուղղափառ եկեղեցու ծխականների մասնաբաժինը (1991)

Գրանցված՝

• 
  Համայնքի բնակչությունը (1991)
• 
  Համայնքի բնակչությունը (1991)
• 
  Համայնքում էթնիկ սերբերի մասնաբաժինը (1991)

1991 (առանց Կոսովոյի հաշվառման)

• Ընդամենը՝ 7 822 795
• Սերբեր՝ 6 252 405 (79,93%)
• Հունգարներ՝ 343 800 (4,39%)
• Հարավսլավացիներ՝ 320 186 (4,09%)
• Սլավոն-մուսուլմաններ՝ 180 222 (2,3%)
• Չեռնոգորցիներ՝ 118 934 (1,52%)
• Խորվաթներ՝ 97 344 (1,24%)
• Գնչուներ՝ 94 491 (1,21%)
• Ալբանացիներ՝ 78 281 (1%)
• Սլովակներ՝ 66 772 (0,85%)
• Մակեդոնացիներ՝ 45 068 (0,58%)
• Ռումիններ՝ 42 316 (0,54%)
• Բուլղարներ՝ 26 698 (0,34%)
• Բունվենացիներ՝ 21 434 (0,34%)
• Ուկրաինացիներ՝ 18 052 (0,23%)
• Վլախներ՝ 17 804 (0,23%)
• Այլ՝ 34 698 (0,44%)
• Տարածաշրջանային ազգություններ՝ 4 841 (0,06%)
• Առանց տվյալների՝ 47 949 (0,61%)
• Չորոշված՝ 10 538 (0,13%)

2002 (առանց Կոսովոյի հաշվառման)

• Ընդամենը՝ 7 498 001
• Սերբեր՝ 6 212 838 (82,86%)
• Հունգարներ՝ 293 299 (3,91%)
• Բոշնյակներ ՝ 136 087 (1,82%)
• Գնչուներ՝ 108 193 (1,44%)
• Հարավսլավացիներ՝ 80 721 (1,08%)
• Խորվաթներ՝ 70 602 (0,94%)
• Չեռնոգորցիներ՝ 69 049 (0,92%)
• Ալբաններ՝ 61 647 (0,82%)
• Սլովակներ՝ 59 021 (0,79%)
• Վլախներ՝ 40 054 (0,53%)
• Ռումիններ՝ 34 576 (0,46%)
• Մակեդոնացիներ՝ 25 847 (0,35%)
• Բուլղարներ՝ 20 497 (0,27%)
• Բունվենացիներ՝ 20 012 (0,27%)
• Սլավոն-մուսուլմաններ՝ 19 503 (0,26%)
• Ռուսիններ՝ 15 905 (0,21%)
• Ուկրաինացիներ՝ 5 354 (0,07%)
• Սլովեններ՝ 5 104
• Գորաններ՝ 4 581
• Գերմանացիներ՝ 3 901
• Չեխեր՝ 2 211
• Այլ՝ 11 711 (0,19%)
• Տարածաշրջանային ազգություններ՝ 11 485 (0,15%)
• Տվյալներ չկան՝ 75 483 (1,01%)
• Չորոշված՝ 107 732 (1,44%)

• 
  Սերբիայի բնակչությունը (2002)
• 
  Համայնքի բնակչությունը (2002)
• 
  Համայնքում էթնիկ սերբերի մասնաբաժինը (2002)
• 
  Սերբիայի բնակչության հավատը (2002)
• 
  Սերբիայի Ուղղափառ եկեղեցու ծխականների մասնաբաժինը (2002)

2011 (առանց Կոսովոյի հաշվառման)

• Ընդամենը՝ 7 186 862
• Սերբեր՝ 5 988 150 (83,32%)
• Հունգարներ՝ 253 899 (3,53%)
• Գնչուներ՝ 147,604 (2,05%)
• Բոշնիաներ՝ 145 278 (2,02%)
• Խորվաթներ՝ 57 900 (0,81%)
• Սլովակներ՝ 52 750 (0,73%)
• Ալբաններ՝ 5 809 (0,08%)
• Չեռնոգորցիներ՝ 38 527 (0,54%)
• Վլախներ՝ 35 330 (0,49%)
• Ռումիններ՝ 29 332 (0,41%)
• Հարավսլավացիներ՝ 23 303 (0,32%)
• Մակեդոնացիներ՝ 22 755 (0,32%)
• Սլավոն-մուսուլմաններ՝ 22 301 (0,31%)
• Բուլղարներ՝ 18 543 (0,26%)
• Բունեվցիներ՝ 16 706 (0,23%)
• Ռուսիններ՝ 14 246 (0,2%)
• Գորաններ՝ 7 767 (0,11%)
• Ուկրաինացիներ՝ 4 903 (0,07%)
• Գերմանացիներ՝ 4 064 (0,06%)
• Սլովեններ՝ 4 033 (0,06%)
• Այլ՝ 17 558 (0,24%)
• Տարածաշրջանային ազգություններ՝ 30 771 (0,43%)
• Առանց տվյալների՝ 81 740 (1,14%)
• Չորոշված՝ 160 346 (2,23%)

• 
  Սերբիայի բնակչությունը (2011)
• 
  Տվյալներ մայրենի լեզվի մասին (2011)
• 
  Համայնքի բնակչությունը (2011)
• 
  Համայնքի բնակիչների մայրենի լեզուն (2011)
• 
  Вероисповедание по общинам (2011)
• 
  Համայնքներում էթնիկ սերբերի մասնաբաժինը (2011)
• 
  Սերբախոսների մասնաբաժինը համայնքներում (2011)
• 
  Սերբիայի Ուղղափառ եկեղեցու ծխականների մասնաբաժինը (2011)

Տես նաև

• Սերբիայի բնակչություն
• Վոյեվոդների բնակչություն
• Կոսովոյի բնակչություն

Նշումներ

1. «Serbien». Geographisches_Handbuch_zu_Andrees_Handatlas. 1882.
2. «Serbien». Geographisches_Handbuch_zu_Andrees_Handatlas. 1902.

Գրականություն

• Pavlović, Mirjana; Prelić, Mladena (2015). «The state, statistics, minorities and power: Ethnic "others" in the Duchy and Kingdom of Serbia as viewed through the lens of national census». Glasnik Etnografskog instituta SANU. 63 (1): 147–165. doi:10.2298/GEI1501147P.
• Barjaktarović, Mirko (1970). Zečević, Slobodan (ed.). «O etničkom opredeljenju». Гласник Етнографског музеја у Београду. Etnografski muzej u Beogradu. 33: 69–92. GGKEY:PXCNL8YTPDP.
• Stojković, Dragana (1990). «UTICAJ MIGRACIJA NA NACIONALNU STRUKTURU STANOVNIŠTVA SRBIJE» (PDF). Etnološke sveske. 11: 33–42. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2018-04-15-ին. Վերցված է 2018-03-31-ին.
• Ђорђевић, Тихомир. "Насељавање Србије, за време прве владе кнеза Милоша Обреновића (1815-1839)." Гласник Српског географског друштва 5 (1921): 116-139.

Արտաքին հղումներ

• 2011 թվականի մարդահամարի պաշտոնական կայք (սերբ.)
• Կենտրոնական վիճակագրության կայք (սերբ.)
• 2011 թվականի մարդահամարի բլանկներ (սերբ.)